Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14417:2025 (ISO 23776:2021) hướng dẫn xác định hàm lượng phosphor tổng số trong thịt và sản phẩm thịt, giúp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và nâng cao chất lượng thực phẩm.
Trong những năm gần đây, nhu cầu tiêu thụ thịt và các sản phẩm từ thịt tại Việt Nam tăng mạnh, kéo theo sự phát triển nhanh chóng của ngành chăn nuôi và chế biến thực phẩm. Sự gia tăng này không chỉ đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của người dân mà còn thúc đẩy thị trường nội địa và xuất khẩu.
Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội kinh tế, thực trạng an toàn thực phẩm lại đặt ra những thách thức ngày càng lớn. Người tiêu dùng không chỉ quan tâm đến nguồn gốc, giá cả mà còn lo ngại về chất lượng và mức độ an toàn của sản phẩm, đặc biệt là dư lượng hóa chất, phụ gia, chất bảo quản hay khoáng chất vượt mức cho phép.
Một trong những yếu tố quan trọng cần kiểm soát là phosphor – khoáng chất thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng, hình thành xương, răng và tham gia nhiều chức năng sinh lý của cơ thể. Tuy nhiên, nếu hàm lượng phosphor trong thịt và sản phẩm từ thịt vượt mức cho phép, nó có thể gây ảnh hưởng xấu đến thận, tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, rối loạn cân bằng khoáng chất và các vấn đề sức khỏe khác, đặc biệt đối với người có bệnh lý nền hoặc sử dụng thịt với lượng lớn trong chế độ ăn hàng ngày.
Thực trạng này đã đặt ra yêu cầu cấp bách về việc kiểm soát chất lượng thịt, không chỉ nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng mà còn góp phần minh bạch hóa thông tin về sản phẩm trên thị trường. Trong bối cảnh thịt được tiêu thụ từ nhiều nguồn khác nhau từ các trang trại chăn nuôi tập trung, cơ sở nhỏ lẻ đến sản phẩm đông lạnh hay chế biến sẵn, việc quản lý và kiểm tra hàm lượng khoáng chất trở nên hết sức cần thiết. Để đạt được điều này, các cơ quan chức năng và doanh nghiệp không chỉ phải giám sát chặt chẽ quy trình chăn nuôi, giết mổ và chế biến mà còn cần áp dụng các phương pháp phân tích khoa học để xác định chính xác hàm lượng phosphor tổng số trong từng lô hàng.
Việc xác định hàm lượng phosphor trong thịt theo tiêu chuẩn giúp đảm bảo sử dụng an toàn. (Ảnh minh họa)
Việc xác định hàm lượng phosphor không chỉ là một bước kỹ thuật trong kiểm tra chất lượng mà còn đóng vai trò như một công cụ đánh giá toàn diện về sự an toàn và độ tin cậy của sản phẩm. Khi hàm lượng phosphor được kiểm soát đúng chuẩn, người tiêu dùng có thể yên tâm hơn khi lựa chọn thịt và sản phẩm từ thịt, doanh nghiệp nâng cao uy tín sản phẩm, đồng thời tạo điều kiện cho thị trường phát triển minh bạch, giảm rủi ro tranh chấp và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc tế.
Thêm vào đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế trong kiểm tra phosphor còn giúp nâng cao năng lực quản lý chất lượng, hướng doanh nghiệp nhỏ lẻ cải thiện quy trình sản xuất và tạo nền tảng cho xuất khẩu ra các thị trường yêu cầu khắt khe về an toàn thực phẩm.
Trước thực trạng này, Việt Nam đã ban hành Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 14417:2025, tương thích với ISO 23776:2021, với tiêu đề “Thịt và sản phẩm thịt – Xác định hàm lượng phosphor tổng số”. Tiêu chuẩn cung cấp phương pháp phân tích chính xác, đồng thời hướng dẫn cách lấy mẫu, bảo quản và phân tích thịt tươi, thịt đông lạnh cũng như các sản phẩm chế biến từ thịt. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể tuân thủ giới hạn an toàn, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và nâng cao uy tín sản phẩm trên thị trường.
Theo tiêu chuẩn, mẫu thịt cần được lấy đại diện cho lô hàng và xử lý ngay sau khi thu để tránh biến đổi hàm lượng phosphor. Quy trình bảo quản và vận chuyển mẫu được hướng dẫn chi tiết nhằm tránh nhiễm chéo hoặc thay đổi thành phần trong quá trình kiểm nghiệm. Phương pháp phân tích dựa trên cơ sở hóa học chuẩn, bao gồm phân hủy mẫu, chuyển hóa thành hợp chất dễ đo lường và xác định thông qua kỹ thuật quang học hoặc các phương pháp tương đương.
Để đảm bảo độ chính xác và lặp lại cao, tiêu chuẩn cũng đưa ra các yêu cầu đối với thiết bị, dụng cụ và hóa chất sử dụng trong quá trình phân tích. Các phòng thí nghiệm cần trang bị tủ sấy, lò nung, máy đo quang, cùng các hóa chất đạt mức tinh khiết cao, nhằm loại bỏ sai số có thể xảy ra trong quá trình thử nghiệm. Kết quả phân tích được tính theo mg phosphor trên 100 g sản phẩm, kèm sai số cho phép, điều kiện lặp lại và thông tin về mẫu, phương pháp thử, ngày thử cũng như người thực hiện, đảm bảo minh bạch và có thể kiểm chứng.
Việc áp dụng TCVN 14417:2025 mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Trước hết, người tiêu dùng được bảo vệ nhờ kiểm soát hàm lượng phosphor, giảm nguy cơ ảnh hưởng xấu đến thận, tim mạch hay các bệnh mạn tính. Bên cạnh đó, doanh nghiệp nâng cao uy tín sản phẩm khi có thể chứng minh chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế.
Hơn nữa, các cơ quan quản lý dễ dàng kiểm soát chất lượng thịt lưu thông, phát hiện vi phạm và đảm bảo an toàn thực phẩm. Ngoài ra, việc tuân thủ tiêu chuẩn giúp sản phẩm Việt Nam hội nhập thị trường quốc tế thuận lợi hơn, đáp ứng yêu cầu kiểm nghiệm của nước nhập khẩu.
Để nâng cao hiệu quả áp dụng, các cơ quan quản lý đề xuất giải pháp bao gồm tăng cường hợp tác giữa cơ quan chức năng và doanh nghiệp để tạo phòng thí nghiệm tập trung, đào tạo nhân sự về phương pháp xác định phosphor, đồng thời tuyên truyền nâng cao nhận thức của doanh nghiệp về lợi ích khi tuân thủ tiêu chuẩn. Nhờ đó, doanh nghiệp vừa bảo vệ người tiêu dùng, vừa nâng cao giá trị sản phẩm và cải thiện sức cạnh tranh trên thị trường.
Có thể thấy, TCVN 14417:2025 (ISO 23776:2021) là công cụ kỹ thuật quan trọng giúp doanh nghiệp kiểm soát chất lượng sản phẩm, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và nâng cao uy tín thị trường thực phẩm Việt Nam. Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến an toàn thực phẩm, việc áp dụng tiêu chuẩn không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn là cơ hội để doanh nghiệp khẳng định chất lượng, hướng tới phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.
An Dương
Nguồn: Tạp chí Chất lượng Việt Nam
