(Người Chăn Nuôi) – Bệnh thương hàn (Salmonellosis) ở gà là một bệnh có tốc độ lây lan nhanh chóng, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.
Nguyên nhân
Bệnh do vi khuẩn Salmonella gallinarum và Salmonella pullorum gây ra.
Bệnh có thể lây lan từ mẹ sang con và truyền giữa các con gà trong đàn. Vi khuẩn từ buồng trứng xâm nhập vào phôi hoặc từ lỗ huyệt lây lan qua vỏ trứng, rồi vào trong máy ấp trứng và truyền lây cho gà con. Quá trình lây truyền ngang có thể xảy ra thông qua tiếp xúc trực tiếp với cá thể bệnh hoặc gián tiếp thông qua tiếp xúc với thức ăn, nước uống, chất thải hay dụng cụ chăn nuôi mang mầm bệnh.
Người nuôi cần chủ động trong việc kiểm soát mầm bệnh trên gia cầm Ảnh: CTV
Triệu chứng
Mỗi lứa tuổi gà khi mắc bệnh thương hàn sẽ có những triệu chứng khác nhau.
Ở gà con: Gà bị tiêu chảy, phân trắng xuất hiện chất nhày, đặc biệt là vùng lông xung quanh hậu môn dính phân bết lại. Túi lòng đỏ không tiêu có mùi hôi khắm, trong có chứa chất nhầy màu trắng. Giải phẫu thấy gan và lá lách sưng to, xuất hiện nhiều điểm hoại tử có màu trắng lấm tấm. Quan sát thấy thận gà sung huyết đỏ, phổi tim và thành dạ dày có nhiều điểm trắng xám nhạt. Màng ngoài bao quanh tim có chứa nhiều dịch rỉ vàng. Ruột viêm với các mảng trắng trên niêm mạc ruột. Gà có thời gian ủ bệnh khoảng từ 3 – 4 ngày, ở thể cấp tính tỷ lệ chết cao, từ 70 – 100%.
Ở gà trưởng thành: Thường có biểu hiện tiêu chảy phân loãng màu xanh, khát nước, mào nhợt nhạt. Gà mái bị bệnh xoang bụng tích nước do viêm buồng trứng và viêm phúc mạc, bụng gà trễ xuống. Gà ốm yếu, giảm ăn, sụt cân. Với gà đẻ, tỷ lệ đẻ giảm, ống dẫn trứng và buồng trứng bị viêm, nang trứng méo mó dị hình. Gà trống bị bệnh thì chủ yếu là viêm dịch hoàn.
Phòng bệnh
Chọn con giống hay trứng ấp phải được nhập từ những cơ sở đủ uy tín, không có bệnh. Sát trùng chuồng trại, rửa dọn chuồng nuôi, dụng cụ, không để phân bẩn tích tụ trong trại nuôi, phun sát trùng 1 – 2 lần/tuần.
Chuồng trại không được quá nóng hay lạnh, không được quá ẩm thấp, bẩn, nước đầy đủ và luôn sạch… Chú ý đến mật độ nuôi hợp lý. Dùng formol xông lò ấp trứng để tiêu diệt mầm bệnh.
Thường xuyên kiểm tra vệ sinh máng ăn, máng nước, bổ sung các nguyên tố vi lượng, vitamin để tăng sức đề kháng cho gà. Chế độ dinh dưỡng hợp lý theo từng giai đoạn, từng giống gà khác nhau.
Nên định kỳ xét nghiệm bệnh, chẩn đoán và sàng lọc những con bị nhiễm bệnh bằng phương pháp PCR, từ đó cách ly và có các biện pháp phòng trị hiệu quả, kịp thời.
Trị bệnh
Khi phát hiện gà có các triệu chứng bệnh cần lập tức cách ly những con yếu, bệnh ra một khu vực riêng để điều trị. Sau đó, khử trùng toàn bộ khu vực chuồng nuôi liên quan và ở gần khu vực phát bệnh. Người nuôi có thể sử dụng các loại thuốc sau để điều trị:
Những con gà bị bệnh, dùng Tetracyclin hoặc Oxytetracyclin trộn vào khẩu phần thức ăn cho đàn gà ăn liên tục trong 3 – 5 ngày. Những con có biểu hiện yếu thì tách ra, dùng thuốc Spectinomycin để tiêm, đồng thời tiêm thuốc trợ sức trợ lực như Vitamin B1, Vitamin C và cafein. Ngoài ra cũng cần bổ sung thuốc trợ lực cho đàn gà khỏe như Glucose kết hợp Vitamin ADE, men tiêu hóa và thuốc giải độc gan thận hòa với nước cho gà uống từ 10 – 15 ngày để tăng cường sức đề kháng cho đàn gà nuôi.
