(Người Chăn Nuôi) – Xây dựng chiến lược quản lý toàn diện kết hợp nhiều giải pháp giúp đạt hiệu quả tối ưu trong việc cải thiện sức khỏe đường ruột và nâng cao năng suất chăn nuôi.
Đảm bảo chất lượng thức ăn
Để đường ruột gia cầm khỏe mạnh, người nuôi cần sử dụng thức ăn có chất lượng. Đối với thức ăn công nghiệp, chọn mua thức ăn tại các cơ sở uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, tránh mua thức ăn trôi nổi trên thị trường. Kích cỡ thức ăn cần phù hợp với kích cỡ miệng và hệ tiêu hóa của gia cầm ở từng giai đoạn phát triển. Thức ăn cần đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng cân đối (protein, năng lượng, khoáng chất, vitamin). Thức ăn phải tươi mới, phải khô ráo, không bị mốc hoặc có mùi lạ.
Các loại thức ăn như cám, bột ngô, bột cá, và đậu nành nên được nghiền nhỏ và trộn đều để gà dễ dàng tiêu hóa.
Ảnh: Nancy Jefferson
Người nuôi cũng có thể tận dụng các nguyên liệu sẵn có tại địa phương như bột ngô, cám gạo, bã đậu để phối trộn, giúp tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi. Tuy nhiên, cần lưu ý, nguyên liệu phối trộn phải đảm bảo chất lượng. Không có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, không ẩm mốc, sâu mọt, không có mùi lạ và không vón cục. Các loại nguyên liệu thức ăn trước khi phối trộn phải được nghiền nhỏ. Khi phối trộn cần tuân thủ theo quy trình và công thức đã khuyến cáo cho gia cầm theo từng giai đoạn sinh trưởng, sử dụng càng nhiều loại thức ăn càng tốt. Thức ăn trộn xong, cho gà ăn không quá 1 tuần.
Thức ăn phải được bảo quản nơi khô ráo, cần có giá kê thức ăn và nguyên liệu, đảm bảo cách mặt đất ít nhất 20 cm, không được đặt trực tiếp thức ăn xuống nền. Cần chú ý những bao thức ăn bị rách (vì khả năng nhiễm nấm mốc sẽ cao). Không để những bao chứa thức ăn cũ (bao không) chung với nơi trữ thức ăn (vì rất dễ nhiễm nấm mốc từ bao không sang bao có thức ăn).
Quản lý môi trường chăn nuôi
Tạo môi trường chăn nuôi sạch sẽ, thoải mái, tránh căng thẳng cho đàn gia cầm giúp chúng sinh trưởng khỏe mạnh hơn.
Duy trì mật độ nuôi phù hợp, tránh quá tải giúp đàn gia cầm khỏe mạnh hơn.
Đảm bảo cung cấp đủ nước uống sạch, đảm bảo tiêu chuẩn về lý hóa để hỗ trợ quá trình trao đổi chất và ngăn ngừa bệnh đường ruột.
Thực hiện các biện pháp vệ sinh và khử trùng trong trang trại để giảm thiểu mầm bệnh trong thức ăn, nước uống và môi trường.
Quan sát và nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường về sức khỏe đường ruột của đàn vật nuôi để kịp thời điều chỉnh chế độ chăm sóc và dinh dưỡng.
Sử dụng chất bổ sung
Vitamin và khoáng chất: Để cải thiện sức khỏe đường ruột của gia cầm, cần bổ sung các vitamin và khoáng chất thiết yếu như Vitamin B (B1, B2, B6, B12), Vitamin A, D, E, C, Biotin (H) cùng với các khoáng chất vi lượng như Kẽm (Zn), Đồng (Cu), Sắt (Fe), Mangan (Mn), I ốt (I) và Selen (Se). Các chất này hỗ trợ tiêu hóa, hấp thụ dinh dưỡng, tăng cường miễn dịch và duy trì niêm mạc ruột khỏe mạnh, thường được bổ sung qua thức ăn, premix vitamin và khoáng chất, hoặc từ các nguồn tự nhiên khi chăn thả
Probiotic (men vi sinh): Men vi sinh chứa các vi sinh vật có lợi, giúp cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, cạnh tranh và ức chế các vi khuẩn có hại, từ đó giúp gia cầm tiêu hóa tốt hơn và hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn. Người nuôi có thể sử dụng men vi sinh chứa các chủng vi khuẩn có lợi như Bacillus, Lactobacillus, và Saccharomyces. Chúng có thể được trộn vào thức ăn hoặc hòa với nước để sử dụng hàng ngày, hoặc dùng để ủ thức ăn, giúp gia cầm ăn nhiều hơn, tăng trọng nhanh, giảm mùi phân và hạn chế dịch bệnh. Để đạt hiệu quả tốt nhất, nên sử dụng men vi sinh liên tục trong suốt quá trình nuôi. Chọn loại men vi sinh có uy tín, nguồn gốc rõ ràng, và phù hợp với loại gia cầm nuôi. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất để dùng đúng liều lượng và cách thức.
Prebiotics: Prebiotics cũng là một phương tiện để tăng vi khuẩn có lợi trong vi sinh vật ruột gia cầm. Prebiotics như mannan-oligosaccharides (MOS), inulin và thủy phân của nó (fructooligosaccharides: FOS), cũng như các prebiotic khác là những đóng góp quan trọng cho việc điều hòa vi khuẩn đường ruột và kích thích phản ứng miễn dịch tiềm năng, cũng như kích thích sự phát triển của các vi sinh vật có lợi.
Enzyme: Enzyme hỗ trợ sức khỏe đường ruột cho gia cầm bao gồm protease (phân giải protein), xylanase và β-glucanase (phân giải chất xơ), amylase (phân giải tinh bột), và phytase (phân giải phytate), giúp cải thiện tiêu hóa, tăng hấp thu dinh dưỡng, giảm tác động của kháng dinh dưỡng, và hạn chế mầm bệnh đường ruột. Việc sử dụng các enzyme này trong thức ăn giúp giảm chất thải ra môi trường, tăng hiệu quả sử dụng thức ăn và nâng cao năng suất chăn nuôi.
Axít hữu cơ: Axít hữu cơ cải thiện sức khỏe đường ruột gia cầm bằng cách tạo môi trường axit, ức chế vi khuẩn có hại như Salmonella và E. coli, thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi, cải thiện hấp thu dinh dưỡng, tăng cường hàng rào niêm mạc và hỗ trợ tăng trưởng của tế bào ruột. Các loại phổ biến bao gồm axit butyric, formic và propionic, được sử dụng để thay thế kháng sinh, giảm bệnh tật và tăng hiệu quả chăn nuôi bền vững.
Phytogenics: Chiết xuất thực vật (Phytogenics) cải thiện sức khỏe gia cầm thông qua các cơ chế đa dạng như kháng khuẩn, chống ôxy hóa, kháng viêm và kích thích tiêu hóa, giúp cải thiện chức năng đường ruột, tăng cường hệ miễn dịch, thúc đẩy năng suất và giảm nhu cầu sử dụng kháng sinh. Các hợp chất hoạt tính sinh học như phenol và flavonoid, có trong các loại thảo mộc và gia vị, có khả năng bảo vệ tế bào, ổn định hệ vi sinh vật đường ruột và tăng cường sản xuất enzyme tiêu hóa, qua đó mang lại lợi ích sức khỏe toàn diện cho gia cầm.
Thanh Hiếu
