(Người Chăn Nuôi) – Kết hợp đúng các enzyme hiệp đồng nhằm vào các chất xơ tan và không tan là chìa khóa mở cửa các chất dinh dưỡng và tiêu hóa tối ưu nhằm đạt hiệu suất chăn nuôi thành công. Giải pháp nằm ở các enzyme polysaccharide phi tinh bột mục tiêu (NSPase).
Ðộng vật cần một lượng xơ nhất định trong khẩu phần ăn, nhưng quan trọng là phải tính toán được các loại xơ khác nhau sử dụng trong công thức thức ăn. Dù chất xơ tồn tại ở dạng hòa tan và không tan, có thể lên men hoặc không thể lên men đều tác động lên quá trình tiêu hóa chất dinh dưỡng, khả năng giữ nước và thời gian chuyển hóa. Các chất xơ hòa tan tạo ra “hiệu lực nhớt” và góp phần vào sự phát triển của độ nhớt trong ruột non, vốn được đánh giá là yếu tố kháng dinh dưỡng vì độ nhớt tăng sẽ hạn chế hiệu quả hấp thụ chất dinh dưỡng. Chất xơ không hòa tan tạo ra “hiệu lực vỏ bọc”, hạn chế sự tiếp cận của các enzyme nội sinh trong khung thời gian mong muốn và chúng mang theo các chất dinh dưỡng từ ruột non vào trong ruột già và manh tràng.
Sử dụng polysaccharide phi tinh bột
Hầu hết các chất xơ dinh dưỡng (cả tan và không tan) trong các loại thức ăn chăn nuôi (TĂCN) đều được cung cấp bởi polysaccharide phi tinh bột (NSPs). Thông thường, ngũ cốc trong TĂCN chứa khoảng 50% NSPs và 50% protein. Các phụ phẩm từ ngũ cốc và hạt dầu là nguồn protein chính. Nhược điểm của NSPs là tác động kháng dinh dưỡng, từ đó gây tác hại lên tiêu hóa và hiệu suất chăn nuôi. Nguyên nhân do xơ NSP đã kết hợp hoặc bao xung quanh các chất dinh dưỡng và protein, do đó cản trở hiệu lực hấp thụ. Ðể phá vỡ NSPs một cách tối ưu, phải cần bổ sung một lượng vừa đủ các enzyme thích hợp (NSPases). Hiệu lực của NSPases lên việc phá vỡ các chất xơ tan và không tan cũng như đến hiệu suất chăn nuôi tùy thuộc vào từng cơ chế hoạt động của enzyme, nồng độ trong enzyme và liều sử dụng trong thức ăn.
Một liều enzyme hiệu quả hay không còn phụ thuộc vào sự có mặt của các loại xơ khác nhau. Phân tích NSP trong các nguyên liệu thô sẽ giúp xác định các loại xơ chủ yếu có mặt trong nguyên liệu đó. Arabinose, xylose và glucose là các thành phần chính của sợi xơ của ngũ cốc như ngô, lúa mì, lúa mạch và phụ phẩm của chúng. Theo đó, các NSPs chính có mặt trong các loại ngũ cốc này thông thường là xylan (arabinoxylan) và glucan. Trong khi chúng cũng có mặt trong các phụ phẩm của hạt dầu như khô dầu đậu tương, khô dầu hạt cải và khô dầu hướng dương, chúng cũng có đặc tính khác như chứa hàm lượng cao galctose và axit uronic – các thành phần chỉ ra sự có mặt của pectin được cho là nguyên nhân làm tăng thêm tác động kháng dinh dưỡng. Ðiều này có nghĩa không có một giải pháp phù hợp cho tất cả và enzyme NSPases nên được điều chỉnh theo các thành phần thô trong thức ăn chăn nuôi.
Ðậu tương, nguồn nguyên liệu quan trọng trong sản xuất TĂCN
Ðộ hòa tan của xơ NSP đa dạng tùy vào thành phần thức ăn và mô đặc hiệu của ngũ cốc mà chúng bắt nguồn. Trong khi ngô có thành phần NSP đường tương tự lúa mì, thì xơ của chúng lại có khó tan hơn, do trong quá trình chế biến đã làm tăng lượng xơ không tan (ví dụ xylan) ở lớp ngoài của ngũ cốc. Glucan, cũng trong lớp vỏ ngoài của ngũ cốc làm tăng lượng xơ cellulose không tan. Các loại phụ phẩm khác như khô dầu hướng dương và DDGS có thể chứa lượng quan trọng NSPs không tan như glucan (ví dụ cellulose). Ngược lại, khô đậu và khô cải chứa hàm lượng cao hơn các pectin xơ NSP tan.
Các enzyme hoạt tính khác nhau
Trong khi NSPases thường được sử dụng để ngăn chặn các ảnh hưởng tiêu cực của xơ hòa tan, thì tác động tiềm năng của chúng lên xơ NSP không tan không phải lúc nào cũng rõ ràng. Hiệu lực của enzyme NSPase lên xơ không tan và hiệu suất chăn nuôi phụ thuộc vào hoạt tính enzyme, nồng độ và liều lượng sử dụng trong thức ăn. Ðể đạt được mức độ phá vỡ NSP vừa đủ (thủy phân) ở cả xơ tan và không tan, cần phải bổ sung các enzyme phù hợp ở ngưỡng tối thiểu. Xơ không tan, như cellulose, đòi hỏi một lượng lớn hơn và thành phần của enzyme hoạt tính rộng hơn mới có thể thủy phân được một phần NSP. Do đó, sự kết hợp các enzyme hoạt tính khác nhau nhằm vào các xơ khác nhau trong mạng lưới xơ không tan rất quan trọng. Hơn nữa, enzyme bổ sung cần phải được kích hoạt đúng lúc, đúng chỗ trong hệ tiêu hóa, thường trong một khoảng thời gian giới hạn. Sự kết hợp chuẩn của enzyme hiệp đồng để giải phóng đồng thời xơ tan và không tan là chìa khóa để mở cửa các chất dinh dưỡng và tối ưu tiêu hóa nhằm đạt hiệu suất chăn nuôi thành công.
Hãng cung cấp enzyme và điều chỉnh vi sinh Aveve Biochem, Bỉ mới đây đã phát triển 2 loại NSPase TĂCN với chất lượng cao cấp nhất là AveMix XG 10 và AveMix 02 CS. Enzyme AveMix XG 10 chứa hàm lượng cao glucanase và xylanase, hoạt động với cả xylan và glutan tan và không tan, 2 polysaccharides quan trọng nhất trong TĂCN. Xylanase và glucanase cải thiện sinh khả dụng của các chất dinh dưỡng thiết yếu cho vật nuôi bằng cách giảm bớt NSP trong thành tế bào, giảm độ nhớt trong đường ruột, cải thiện đáng kể khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng. Tác dụng này đặc biệt có ý nghĩa với các khẩu phần ăn chứa ngô, lúa mỳ, lúa mạch, tiểu hắc mạch, lúa mạch đen và các phụ phẩm như cám gạo, cám mì. AveMix 02 CS không chỉ chứa hàm lượng cao glucanase và xylanase mà còn chứa pectinase nên có tác dụng đặc biệt hơn là phá vỡ pecitin có mặt trong hầu hết phụ phẩm hạt dầu như khô đậu, khô cải và khô dầu hướng dương.
>> Hai loại NSPase TĂCN với chất lượng cao cấp nhất là AveMix XG 10 và AveMix 02 CS đều có hiệu lực trong nhiều loại thức ăn dành cho những vật nuôi khác nhau và đã được công nhận tác dụng cải thiện hiệu suất chăn nuôi đồng thời dễ kết hợp trong nhiều công thức thức ăn.
Vũ Ðức
(Theo Allaboutfeed)
