(Người Chăn Nuôi) – Cầu trùng và viêm ruột hoại tử là hai dịch bệnh nghiêm trọng nhất đối với ngành chăn nuôi gia cầm tại Mỹ. Tuy nhiên, các loại dinh dưỡng mới nổi có thể xem là giải pháp khắc phục những dịch bệnh này.
Ước tính thiệt hại do bệnh cầu trùng và viêm ruột hoại tử gây ra cho ngành gia cầm Mỹ lên tới 10 tỷ USD mỗi năm.
Không may, các loại thuốc kháng cầu trùng không được tán thành tại Mỹ bởi các chiến lược chăn nuôi “không kháng sinh” hoặc “giảm sử dụng kháng sinh”. Rõ ràng, hướng tiếp cận như trên không giúp giảm bớt tác động của bệnh cầu trùng. Tại Mỹ, không giống châu Âu, các loại thuốc kháng cầu trùng được xem như kháng sinh và xu hướng loại bỏ các loại kháng sinh như vậy trong thức ăn đang ngày càng gia tăng.
Ngoài các giải pháp can thiệp từ thú y (vaccine), chương trình quản lý cải tiến, thì dinh dưỡng chính là giải pháp thứ 3 để đối phó bệnh cầu trùng. Để đạt được mục tiêu này, nhiều chất bổ sung dinh dưỡng và phụ gia đã và đang được nghiên cứu. Đây hầu hết đều là phụ gia thức ăn đã được thử nghiệm với ít nhiều thành công trong việc chống lại vi khuẩn mang mầm bệnh. Danh sách dưới đây mới chỉ là sự khởi đầu của nỗ lực này bởi còn nhiều sản phẩm nữa đang trong giai đoạn thử nghiệm.
Dinh dưỡng là giải pháp quan trọng để đối phó với bệnh cầu trùng
Lipid chức năng
Nhiều gợi ý cho rằng, chất béo trong dầu thầu dầu và vỏ hạt điều có thể hoạt động mạnh mẽ chống lại vi khuẩn gram âm. Kết quả tương tự cũng được ghi nhận trong các nghiên cứu chống lại vi khuẩn gây bệnh cầu trùng. Theo đó, hai loại chất béo này đã làm tăng tỷ lệ sống của gia cầm và giảm những tổn thương do bệnh cầu trùng gây ra. Về bản chất, những chất béo này hoạt động với vai trò tương tự như kháng sinh monensin, tạo ra những lợi ích tương tự cho gia cầm khi bị gây nhiễm bệnh cầu trùng.
Tannin
Đây là một nhóm lớn gồm các hợp chất hóa học tìm thấy trong thực vật. Do vậy, chúng có thể phân vào một nhóm riêng với thuật ngữ khoa học thông dụng hơn là “phytogenic” nhưng tannin đang được bán ra thị trường như một sản phẩm riêng biệt.
Hiện nay, tannin được xem là những nhân tố tiềm năng nhất để chống lại bệnh cầu trùng, mặc dù không phải tất cả tannin đều giống nhau. Bởi vậy, hiệu lực của chúng được gắn kết với một sản phẩm riêng biệt. Hiệu lực của tannin được chứng minh trên gia cầm, thỏ và heo con. Nói riêng, sử dụng các sản phẩm từ tannin đã được công nhận làm giảm thiệt hại do bệnh viêm ruột hoại tử gây ra. Sau cùng, tannin cũng được chứng minh làm tăng sự đa dạng hệ vi khuẩn đường ruột của các loài dạ dày đơn.
Phytogenics
Như đã đề cập ở trên, phytogenic bao gồm đa dạng các loại thực vật dựa vào hợp chất, cả tự nhiên hoặc tổng hợp. Phytogenic được bán ra thị trường dưới các sản phẩm hỗn hợp các chất mang hoạt tính ở nhiều dạng khác nhau, hầu hết đã được bảo vệ để chống lại đặc tính dễ bay hơi của thực vật. Hiệu quả của phytogenic rất khác nhau. Với số lượng lớn sản phẩm phytogenic đã được thương mại hóa, nhiều nghiên cứu đang được thực hiện để tìm kiếm nhân tố dinh dưỡng chống lại cầu trùng.
Axit hữu cơ
Các loại axit hữu cơ có khả năng chống vi khuẩn hiệu quả trên diện rộng. Các chương trình dinh dưỡng không kháng sinh trong chăn nuôi gia cầm đều không thiếu vắng axit hữu cơ. Do đó, axit hữu cơ đã được thử nghiệm trong các nghiên cứu chống lại dịch bệnh cầu trùng. Tuy nhiên, các sản phẩm được thử nghiệm cho đến nay đều chưa mang lại kết quả mong đợi. Có lẽ axit hữu cơ có công dụng chống lại vi khuẩn Clostridium perfringens, yếu tố gây bệnh viêm ruột hoại tử, nhưng lại không cho kết quả khả quan tương tự với các loài Eimeria – ký sinh trùng gây bệnh cầu trùng trên gia cầm.
Probiotics và prebiotics
Chưa có chủng probiotics vi khuẩn nào được chứng minh là có tác động trực tiếp chống lại các loài ký sinh trùng Eimeria. Nó có thể thông qua công nghệ biến đổi gen nếu được phép để thiết kế ra những probiotics đặc biệt cho mục đích đó. Đến nay, hoạt tính của các probiotics là gián tiếp thông qua cải thiện toàn bộ sức khỏe đường ruột vì chúng thúc đẩy hệ vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh hơn. Tương tự như vậy, prebiotics cũng mang lại lợi ích cho hệ vi khuẩn tự nhiên. Sử dụng probiotics và prebiotics nên được cân nhắc như chất hỗ trợ trong các chương trình quy mô hơn để chống lại tất cả các vi sinh vật ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe đường ruột.
Tảo
Các bằng chứng gần đây cho thấy rằng, một số sản phẩm nguồn gốc từ tảo có thể điều chỉnh miễn dịch của vật chủ đủ để giảm bớt đáng kể tác hại của bệnh cầu trùng. Các kết quả sơ bộ cho thấy, kết cấu biểu mô đường ruột khỏe mạnh có sức chống chịu tốt hơn trước sự gây hại của bệnh cầu trùng. Hiệu lực của nhiều phụ gia lên khả năng miễn dịch của vật chủ đang được nghiên cứu tích cực bởi đây được xem là giải pháp khả thi để chống lai bệnh cầu trùng.
|
>> Mặc dù nhiều phụ gia độc đáo cho kết quả hứa hẹn, thì phần lớn các chất dinh dưỡng có khả năng kháng khuẩn lại không có hiệu quả chống lại bệnh cầu trùng. Cách tốt nhất vẫn là cải thiện sức khỏe đường ruột nhằm giúp vật nuôi tự chống lại bệnh cầu trùng. |
Dũng Nguyên
Theo Allaboutfeed
