(Người Chăn Nuôi) – Gà là một trong những loài động vật mà cơ thể không tổng hợp được Vitamin C – vitamin có vai trò quan trọng trong việc chống lại tác hại phản ứng stress của cơ thể. Do đó khi gặp các điều kiện bất lợi, để hạn chế tác hại của stress, cần phải bổ sung Vitamin C cho gà đúng cách và kịp thời.
Tính bền vững của Vitamin C
Cấu tạo phân tử của Vitamin C là một axit hữu cơ không no, có 1 nối đôi (C=C), vì vậy vitamin này rất kém bền vững và rất dễ bị ôxy hóa. Khi đã bị ôxy hóa thì nó hoàn toàn biến chất và không còn tác dụng… Nói cách khác, khi được hòa tan vào nước, tính bền vững của Vitamin C phụ thuộc vào lượng ôxy hòa tan, các chất khoáng và độ pH của dung dịch. Vitamin C tương đối bền ở môi trường nước cất đậy kín, trong khi nước ở trại chăn nuôi hoặc là ở môi trường nước không được khử trùng bằng clo lại không được che đậy kín, có ôxy, có hàm lượng khoáng và pH thay đổi. Hàm lượng đồng và sắt cao làm Vitamin C nhanh bị phá hủy. Bởi vì Vitamin C vừa là tác nhân ôxy hoá vừa là tác nhân khử, nó sẽ khử các oxit kim loại thành các dạng hoạt động hơn và bị phá hủy. Trong các hệ thống mở, Vitamin C bền vững hơn ở độ pH thấp (nhỏ hơn 4). Nồng độ Vitamin C càng cao thì Vtamin C càng bền vì làm pH giảm.
Phương pháp bổ sung Vitamin C
Lượng vitamin được cung cấp đầy đủ cho gà sẽ giúp chống stress, tạo điều kiện gia tăng năng suất và tỷ lệ đẻ trứng, tinh trùng, hiệu suất trứng nở cao, góp phần tăng năng suất trong chăn nuôi.
Có ba phương pháp phổ biến có thể đưa Vitamin C vào cơ thể gà khi bị stress: tiêm; bổ sung vào thức ăn, nước uống.
Nếu bổ sung Vitamin C ở mức độ thấp và kéo dài thì cách bổ sung vào thức ăn là sự lựa chọn tốt nhất. Trước khi các tác nhân stress xuất hiện như nắng nóng, mưa gió, cắt mỏ gà, tiêm phòng, xuất bán gà…cần bổ sung Vitamin C vào nước uống với liều 1.000 ppm trong nước uống (1 g Vitamin C cho 1 lít nước uống).
Liều lượng bổ sung Vitamin C
Mức Vitamin C có vỏ bọc bổ sung được khuyến cáo vào khoảng 100 – 300 ppm trộn vào thức ăn trước stress và kéo dài 3 – 4 ngày sau stress.
Khi bổ sung vào nước uống, liều 500 ppm hoặc cao hơn có thể được dùng vì phải trừ hao phần bị phá hủy của Vitamin C trong nước, cứ 4 – 6 giờ một lần lại cung cấp dung dịch mới pha.
Để tăng các chỉ tiêu sản phẩm giết mổ, khoảng 1.000 ppm có thể bổ sung vào nước uống 24 giờ trước khi bắt gà để chuyển đi, nhằm tăng đủ mức Vitamin C trong máu, đảm bảo cung cấp đủ khoảng thời gian cần cho quá trình bắt, nhốt chuyên chở và giết thịt.
Một số lưu ý
Chỉ trộn lượng Vitamin C cần thiết mỗi ngày vào một lượng thức ăn hay nước uống rất nhỏ, khoảng 5 – 10 g thức ăn hay 2 cc/đầu gà, sau khi đã để cho gà đói hoặc khát 1 – 2 giờ (tùy thời tiết) để khi đưa Vitamin C vào chuồng là gà ăn hoặc uống hết ngay, chống thất thoát do ôxy hóa.
Khi thời tiết nóng, đàn gà dễ bị stress nên khả năng bị bệnh truyền nhiễm của gà rất cao nên bổ sung Vitamin C liều cao giúp cho đàn gà mau chóng ổn định và vượt qua những yếu tố bất lợi.
Bảo quản Vitamin C: cách tốt nhất bảo quản Vitamin C là buộc kỹ trong túi nilon, để nơi tối và mát, khi dùng cần thao tác nhanh rồi buộc kỹ lại.
Bổ sung Vitamin C có thể được coi là một giải pháp để đối phó với các loại stress không thể tránh trong chăn nuôi. Nhưng những nghiên cứu của nhiều tác giả trong thời gian gần đây cho thấy, trong thức ăn của gia cầm rất thiếu Vitamin C, ngay cả khi được bổ sung thì hàm lượng Vitamin C cũng nhanh chóng bị giảm đi do quá trình ôxy hóa. Vì vậy người nuôi cần hiểu rõ về Vitamin C để bổ sung đúng cách giúp đàn vật nuôi khỏe mạnh trong suốt quá trình nuôi.
