(Người Chăn Nuôi) – Hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Con giống
Chăn nuôi heo hiện đại luôn chú trọng vào việc chọn lọc để tạo những đàn hạt nhân có thành tích sản xuất tối ưu: Khỏe mạnh, chống bệnh tốt, tăng trưởng nhanh, tỷ lệ nạc cao và có FCR thấp. Những giống thuộc đàn hạt nhân được lai tạo để tạo con lai F1, từ con lai F1 tạo ra con thương phẩm 3 hoặc 4 máu có ưu thế lai của cả bố và mẹ về tăng trưởng, chất lượng thịt cũng như hiệu quả sử dụng thức ăn. Để con lai thương phẩm có năng suất cao thì đàn hạt nhân phải được chọn lọc chặt chẽ để hàng năm có được tiến bộ di truyền đối với các tính trạng sản suất.
Với những giống khác nhau, tỷ lệ nạc/mỡ thân thịt khác nhau sẽ cho FCR khác nhau. Năng lượng cần để tạo nạc nhỏ hơn là tạo mỡ, cho nên heo có tỷ lệ nạc cao thì có FCR nhỏ hơn so với heo có tỷ lệ nạc thấp.
Người nuôi cần mua giống ở những cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng. Giống được mua từ các viện nghiên cứu, trung tâm giống hoặc các công ty hàng đầu về giống chăn nuôi.
Chuồng trại
Chuồng trại vệ sinh sạch sẽ cũng sẽ giúp chỉ số FCR được tốt hơn. Cần thường xuyên vệ sinh sát trùng chuồng trại. Trại âm tính với dịch bệnh sẽ giúp FCR ở mức tốt. Người nuôi không được di chuyển và nhốt chung heo của các chuồng khác nhau, hạn chế tối đa stress, ổn định an toàn vệ sinh dịch bệnh.
Giảm thấp FCR sẽ giảm được giá thành sản xuất, gia tăng lợi nhuận. Ảnh: Animaid
Dinh dưỡng
Các chất dinh dưỡng đáp ứng đủ nhu cầu thì sẽ phát huy tối đa tiềm năng di truyền của con vật. Để tăng được hiệu quả sử dụng thức ăn (tức là giảm FCR), ngoài việc đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng thì thức ăn cũng cần được chế biến tốt để các chất dinh dưỡng được tiêu hóa, hấp thu nhiều nhất. Heo cai sữa sớm, hoạt tính enzyme tiêu hóa tinh bột (amylase, maltase) còn thấp, lúc này các hạt giàu tinh bột cần được làm chín thì heo con mới tiêu hóa hấp thu được.
Cám viên sẽ có FCR tốt hơn so với cám bột: Cám bột với ưu điểm có thể trộn bổ sung thêm thuốc, dễ kiểm tra nguồn nguyên liệu nên thường được sử dụng nhiều hơn so với cám viên. Tuy nhiên, ở những nước chăn nuôi heo tiên tiến thì cám viên được sử dụng nhiều hơn. Lý do là FCR của cám viên tốt nhiều hơn so với cám bột. FCR của cám viên tốt hơn khoảng 0,2. Nhiều kết quả nghiên cứu ghi nhận, nếu cho ăn cám viên sẽ cải thiện được FCR khoảng 5%.
Phương pháp cho ăn theo nhiều giai đoạn cũng giúp cải thiện FCR. Cho ăn theo nhiều giai đoạn là chương trình cho ăn thay đổi nhiều loại cám trong thời gian ngắn nhằm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của heo. Chương trình này mang tính kinh tế cao do không cấp thừa hoặc quá ít so với nhu cầu của heo. Khi giảm được lượng cám rơi vãi thì sẽ cải thiện được chỉ số FCR. Ở nhiều trại, lượng cám rơi vãi lên tới 15% rất lãng phí. Lúc này, việc quản lý máng ăn là rất quan trọng. Theo một số thí nghiệm, nếu cám rải ở 55% diện tích bề mặt máng ăn sẽ cho chỉ số FCR tốt nhất.
Thảo Anh
