(Người chăn nuôi) – Dưới đây là các triệu chứng, biện pháp chữa và phòng bệnh với 6 loại bệnh phổ biến nhất ở lợn con bú sữa, sau cai sữa và lợn thịt.
1. Bệnh viêm loét da do tụ cầu khuẩn (Exudative Epidermitis)
Bệnh viêm da truyền nhiễm thường xảy ra ở lợn con 1 – 5 tuần tuổi, do cầu khuẩn Staphylococcuc hyicus gây ra. Đặc trưng của bệnh là nổi nốt nhanh, mọc dày trên da và có màng nhờn, dịch rỉ nhưng không ngứa. Bệnh dẫn đến mất nước, chậm lớn, suy kiệt, gây đau đớn và da nhăn nheo cho lợn bệnh. Trong trường hợp bệnh nặng, tỷ lệ tử vong có thể xảy ra giống như các vi khuẩn gây bệnh ở gan thận. Nếu bệnh phát hiện sớm, can thiệp kịp thời bằng các loại kháng sinh đều có hiệu quả. Tiến hành sử dụng các thuốc khử trùng nhẹ, rửa những chỗ loét, sau đó bôi kháng sinh. Cải thiện vệ sinh chuồng lợn là chìa khóa để ngăn chặn tình trạng này, cùng với vệ sinh sạch núm vú của lợn mẹ trước và sau sinh. Cho lợn nằm bằng lót chuồng mềm, tránh sự cọ xát gây trầy xước; Cách ly, tiêu độc khử trùng chuồng trại thường xuyên.
2. Bệnh cầu trùng ở lợn (Swine Coccidiosis)
Bệnh này phổ biến ở lợn con bú sữa 1 – 10 ngày tuổi, gây tỷ lệ chết cao 20 – 40% số lợn bệnh. Bệnh được gây ra bởi 16 loại cầu trùng, trong đó chủ yếu do 9 loại có độc lực ký sinh trùng nội bào gây ra. Bệnh thường tập trung vào các tháng cuối xuân sang hè và cuối thu, khi thời tiết nóng ẩm, nhiệt độ 15 – 300C. Đặc trưng của bệnh là lợn đi ỉa lỏng, phân màu vàng xám, có nhiều dịch nhày, lẫn máu trong ruột và theo phân ra ngoài. Tùy mức độ nhiễm bệnh của trang trại mà có các phương pháp điều trị và sử dụng kháng sinh hợp lý với loại Coccidiosis khác nhau. Vệ sinh chuồng trại, dụng cụ thiết bị sạch sẽ. Chuồng trại chăn nuôi phải xây nơi cao ráo có nhiều ánh sáng mặt trời trực tiếp. Thức ăn, nước uống phải đảm bảo; không nuôi chung lợn nhiều lứa tuổi khác nhau trong một khu vực; phân và chất độn chuồng của đàn lợn phải được thu gom hàng ngày và ủ kỹ đúng nơi qui định, thường xuyên có biện pháp tiêu diệt côn trùng, chuột và động vật hoang dã ở khu vực chuồng nuôi lợn.
Chuồng trại sạch sẽ thoáng mát giúp hạn chế dịch bệnh – Ảnh: Xuân Phú
3. Bệnh đường hô hấp ở lợn
Ho, hắt hơi, thở bằng bụng, giảm tốc độ tăng trưởng và tăng tỷ lệ tử vong là những dấu hiệu bệnh về đường hô hấp của lợn. Bệnh có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó do một số vi khuẩn phổ biến như: Streptococcus suis, Pasteurella, Actinobacillus pleuropneumoniae… Hoặc nguy hiểm hơn bệnh có thể do virus PRRS gây ra hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp gây thiệt hại nghiêm trọng cho lợn và sản xuất. Tùy thuộc vào loại vi khuẩn gây bệnh mà có thể sử dụng kháng sinh cho vào thức ăn, nước hoặc tiêm để mang lại hiệu quả. Phòng bệnh bằng việc vệ sinh môi trường sạch sẽ, thông thoáng, sát trùng chuồng trại thường xuyên; Tiêm phòng vaccine đầy đủ, định kỳ cho lợn nuôi; Chăm sóc quản lý tốt trại nuôi và cho ăn đầy đủ dưỡng chất.
4. Bệnh hồng lỵ ở lợn
Bệnh gây ra bởi các xoắn khuẩn Brachyspira hyodsenteriae. Xảy ra chủ yếu trên heo từ 6 – 12 tuần tuổi, những con lợn cai sữa mắc bệnh có thể lên đến 90% và tỷ lệ tử vong có thể 30% nếu hiệu quả điều trị chậm trễ. Lợn bị bệnh có hiện tượng tiêu chảy kéo dài dẫn đến mất nước, phân có màu vàng đến màu xám, lợn gầy yếu, hốc hác. Trường hợp lợn bị nhiễm quá cấp tính sẽ chết chỉ sau vài giờ với triệu chứng tiêu chảy hoặc không. Phòng bệnh bằng cách vệ sinh chuồng trại, chăm sóc nuôi dưỡng tốt, khi mới mua về phải cách ly và kiểm tra theo dõi 15 ngày trước khi nhập trại; định kỳ khử trùng chuồng trại. Quản lý môi trường nuôi, mật độ, thức ăn hiệu quả để phòng bệnh. Kiểm soát hiệu quả mầm bệnh ở các loài động vật gặm nhấm, các loài chim hoang dã. Lợn bị nhiễm nghiêm trọng có thể dùng kháng sinh liệu trình ít nhất 3 ngày; tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp là pha nước uống 5 – 7 ngày thì thích hợp hơn, hoặc trộn kháng sinh vào thức ăn cho ăn 7 – 10 ngày.
5. Viêm vú ở lợn nái
Vi khuẩn có thể xâm nhập trực tiếp qua ống dẫn sữa đầu vú hoặc theo đường máu từ các nhiễm trùng khác hoặc nhiễm trùng từ vết xây xát quanh bầu vú. Giảm sản xuất sữa, mất cảm giác ngon miệng và nhiệt độ cơ thể cao hơn và không cho lợn con bú là triệu chứng của bệnh viêm vú ở lợn nái. Cần vệ sinh sát trùng chuồng đẻ và tắm rửa vệ sinh nái sạch sẽ trước khi đưa vào chuồng đẻ. Bảo đảm vệ sinh nguồn nước uống và thức ăn. Cho nái uống đủ nước trong giai đoạn mang thai và sinh con. Tiêm Oxytocin với liều thấp (1 cc/con), nhiều lần trong ngày để giúp vú tiết sữa. Đồng thời, kết hợp thuốc kháng viêm để giúp vú và tử cung mau phục hồi chức năng là phương pháp điều trị hiệu quả.
6. Bệnh do Parvovirus ở lợn
Là bệnh truyền nhiễm do Parvovirus gây nên, gây nguy hiểm ở lợn nái, với các biểu hiện như chết lưu thai, thai gỗ, thai thối hoặc lợn con đẻ ra có sức sống kém. Virus có thể tồn tại ngoài môi trường đến 4 tháng. Bệnh gây nhiều thiệt hại cho các trại giống lợn sinh sản, làm giảm số lượng lợn con sơ sinh lên tới 50 – 60%/năm và gần 100% đàn lợn trên thế giới nhiễm Parvovirus. Do bệnh có các triệu chứng giống một số bệnh khác nên cần chẩn đoán chính xác. Bệnh không có thuốc điều trị. Phòng bệnh bằng việc sử dụng vaccine cho mọi đối tượng lợn, đặc biệt là lợn đực giống và ngừng lấy tinh trong thời gian ít nhất 3 tháng; lợn nái phải thụ tinh nhân tạo, lấy tinh từ đực giống hoàn toàn khỏe mạnh từ nơi khác; chỉ nhập lợn có lý lịch rõ ràng, an toàn dịch bệnh.
PV