(Người Chăn Nuôi) – Bổ sung Vitamin C không chỉ giúp cải thiện tỷ lệ đẻ trứng mà còn tăng cường sức chống ôxy hóa ở gia cầm trong giai đoạn cuối chu kỳ sản xuất.
Hiệu quả trong giai đoạn cuối chu kỳ đẻ
Hiện nay, nhiều giống gà đẻ thương phẩm vẫn được duy trì sản xuất qua tuổi 80 tuần, tuy nhiên năng suất trứng thường giảm sút nhanh chóng vào cuối chu kỳ. Đây là giai đoạn cơ thể gà sản sinh nhiều gốc tự do hơn, làm tăng tốc độ ôxy hóa và ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả sản xuất. Giải pháp dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng nhằm giảm thiểu các tác động này, trong đó Vitamin C đang được chú ý.
Vitamin C (L-ascorbic acid) có khả năng dọn dẹp các phân tử ôxy hóa và tham gia nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể gia cầm. Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu trước đây mới chỉ tập trung vào vai trò của Vitamin C trong giai đoạn đầu hoặc đỉnh chu kỳ đẻ, hoặc trong điều kiện stress nhiệt, mà ít chú trọng đến hiệu quả trong giai đoạn cuối.
Một nghiên cứu mới đây đã được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của Vitamin C đến năng suất đẻ và khả năng chống ôxy hóa của gà trong giai đoạn cuối chu kỳ, đồng thời so sánh giữa hai dạng Vitamin C phosphate ester và Vitamin C bọc.
Cải thiện hiệu suất và chống ôxy hóa
Nghiên cứu được thực hiện trên 480 con gà mái Hy-line Brown, 58 tuần tuổi, chia ngẫu nhiên thành 5 nhóm ăn, mỗi nhóm có 12 ô chuồng lặp, mỗi ô 8 con. Trong đó, nhóm đối chứng được cho ăn khẩu phần cơ bản từ bắp và đậu nành, còn các nhóm thí nghiệm được bổ sung Vitamin C phosphate hoặc dạng bọc với hàm lượng từ 25 – 100 mg/kg thức ăn.
Sau 2 tuần thích nghi, giai đoạn theo dõi kéo dài 6 tuần. Kết quả cho thấy việc bổ sung Vitamin C không tạo ra khác biệt có ý nghĩa thống kê (P>0,05) về tỷ lệ đẻ, lượng thức ăn tiêu thụ, trọng lượng trứng trung bình và hệ số chuyển đổi thức ăn. Tuy vậy, xu hướng tích cực vẫn được ghi nhận: tỷ lệ đẻ tăng tối thiểu 1,58% và hệ số chuyển đổi giảm từ 2,68 – 3,57% khi bổ sung Vitamin C ở mức 25 – 100 mg/kg. Cả hai dạng Vitamin C đều cho kết quả tương đương.
Điều này cho thấy, mặc dù không tạo ra sự bứt phá rõ rệt, việc bổ sung Vitamin C vẫn có thể hỗ trợ duy trì hiệu suất ở gà trong giai đoạn cuối chu kỳ đẻ. Ngoài ra, Vitamin C còn chống ôxy hóa mạnh, giúp cơ thể chống lại tác động của các gốc tự do và duy trì cân bằng ôxy hóa khử.
Các chỉ số sinh hóa cho thấy, khi tăng mức bổ sung Vitamin C từ 0 lên 100 mg/kg, nồng độ chất đánh dấu stress ôxy hóa malondialdehyde (MDA) trong huyết thanh gà giảm đáng kể (P<0,05). Đồng thời, hoạt tính của enzyme phân hủy gốc ôxy enzyme catalase (CAT) cũng tăng tương ứng. Tuy nhiên, hoạt tính superoxide dismutase (SOD) và tổng năng lực chống ôxy hóa (AOC) không thay đổi đáng kể.
Tương tự như hiệu quả sản xuất, hai dạng Vitamin C thử nghiệm gồm phosphate và dạng bọc đều cho kết quả tương đương về khả năng chống ôxy hóa ở cùng mức bổ sung.
Khuyến nghị sử dụng
So với khẩu phần cơ bản, việc bổ sung Vitamin C mang lại những cải thiện rõ rệt cho gà đẻ vào cuối chu kỳ, cả về năng suất trứng lẫn khả năng chống ôxy hóa. Ở liều trên 100 mg/kg, Vitamin C giúp giảm đáng kể tình trạng stress ôxy hóa – một yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và hiệu quả sản xuất của giai đoạn muộn.
Xét về hiệu quả sinh học tương đương nhưng khác biệt về chi phí, Vitamin C dạng bọc (giá thị trường khoảng 22 – 23 nhân dân tệ/kg, hàm lượng hoạt chất 98%) cho thấy ưu thế rõ rệt so với dạng phosphate (giá 14 – 15 nhân dân tệ/kg, hàm lượng hoạt chất 35%), đặc biệt khi ứng dụng trong thức ăn hỗn hợp dạng bột.
Dũng Nguyên
(Theo Feed&Grain)
