(Người Chăn Nuôi) – Để đàn heo có hệ miễn dịch khỏe mạnh và phát triển tốt, hạn chế dịch bệnh xảy ra và nâng cao năng suất, việc thực hiện tiêm vaccine đầy đủ là vô cùng quan trọng trong tất cả trang trại chăn nuôi.
Lịch tiêm
Lịch vaccine phổ biến (có thể thay đổi theo dịch tễ từng vùng):
Heo 2 – 3 ngày tuổi:
+ Tiêm sắt lần 1.
+ Tiêm vaccine phòng bệnh E.coli.
Heo 12 – 13 ngày tuổi:
+ Tiêm sắt lần 2.
+ Tiêm vaccine phòng bệnh suyễn heo lần 1.
Heo 20 ngày tuổi:
+ Tiêm vaccine tai xanh lần 1.
+ Tiêm vaccine xoắn khuẩn lần 1, sau 1 tuần tiêm nhắc lại lần 2.
+ Tiêm vaccine phòng bệnh suyễn heo lần 2.
+ Tiêm vaccine phòng bệnh phó thương hàn lần 1.
+ Tiêm vaccine phòng bệnh giả dại.
+ Tiêm vaccine Dịch tả heo lần 1 (nếu heo mẹ chưa tiêm phòng trước khi sinh)
Chú ý: Nếu heo mẹ đã được tiêm phòng trước đó, thì tiêm phòng lần 1 cho heo con vào ngày 35 – 38 ngày tuổi và nhắc lại lần 2 vào thời gian heo 60 ngày tuổi.
Heo 28 – 30 ngày tuổi.
+ Tiêm vaccine phòng bệnh phù đầu heo con.
+ Tiêm vaccine phòng bệnh lở mồm long móng lần 1.
Heo được 30 – 34 ngày tuổi: Tiêm vaccine phó thương hàn lần 2.
Heo 45 ngày tuổi:
+ Tiêm vaccine dịch tả heo lần 2.
+ Tiêm vaccine tai xanh lần 2.
Heo 60 ngày tuổi:
+ Tiêm vaccine phòng bệnh tụ huyết trùng.
+ Tiêm vaccine phòng bệnh lở mồm long móng lần 2.
Heo được 70 ngày tuổi: Tiêm vaccine phòng bệnh đóng dấu heo.
Heo được 90 – 100 ngày tuổi: Tiêm vaccine phòng bệnh dịch tả heo lần 3.
Đối với heo nái hậu bị 6 tháng tuổi trở lên:
+ 6 tuần trước khi phối giống tiêm vaccine Parvovac phòng bệnh sẩy thai lần 1.
+ 3 tuần trước khi phối giống tiêm vaccine Parvovac phòng bệnh sẩy thai lần 2.
Heo con đang được tiêm phòng PCV2. Ảnh: Boehringer Ingelheim
Trước khi tiêm
– Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, liều lượng, hạn sử dụng trên bao bì.
– Vaccine phải được bảo quản lạnh, trước tiêm để chỗ thoáng mát 5 – 10 phút cho hết lạnh, tránh ánh nắng trực tiếp.
– Không tiêm vaccine khi heo: Bị bệnh, ủ bệnh, quá non, mới tách mẹ, thay đổi thời tiết, thay đổi nơi ở, thay đổi thức ăn…
Bảo quản vaccine
Vaccine được bảo quản ở nhiệt độ 2 – 80C, phải theo dõi nhiệt độ thường xuyên.
Vaccine được bảo quản ở các thùng đá được phân phối tới các trang trại và chi nhánh bằng xe chuyên dụng đảm bảo nhiệt độ phù hợp không làm ảnh hưởng đến chất lượng vaccine.
Nếu chưa được sử dụng ngay phải sắp xếp bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ 2 – 80C, có nhiệt kế theo dõi nhiệt độ thường xuyên. Tránh để vaccine quá nhiều và lâu trong tủ lạnh.
Kim tiêm
Kim tiêm cho heo sử dụng phải phù hợp cho từng loại heo:
– Heo con sử dụng kim số 7 dài 1 cm.
– Heo cai sữa: Kim số 9 dài 1,25 cm.
– Heo choai: Kim số 12 dài 2,5 cm.
– Heo thịt: Kim số 16 dài 2,75 cm.
– Heo nái và heo nọc: Kim số 18 dài 3,75 cm.
Số lượng kim phải được chuẩn bị đầy đủ, heo nái và heo nọc sử dụng 1 kim/con. Heo con sử dụng 1 kim/ô nuôi. Heo thịt sử dụng 1 kim/ô nuôi. Dụng cụ tiêm phải chuẩn bị đầy đủ và đựng trong khay sạch sẽ và để trong thùng đá không để trực tiếp trong thùng đá sẽ làm kim tiêm và xilanh bị nhiễm bẩn.
Pha vaccine
Một yếu tố cũng rất quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả tiêm ngừa là pha vaccine đúng kỹ thuật. Rút 50 ml nước pha cho vào lọ vaccine, rút 10 lần sau đó rút ra cho vào nước pha, lặp lại quá trình này 2 lần.
Cần lưu ý tránh để vaccine còn thừa trong lọ khi pha sẽ làm vaccine tiêm cho heo thiếu liều, dẫn đến tạo kháng thể không tốt.
Sau khi pha vaccine được bảo quản trong thùng đá, tránh phủ đá lên nắp chai, tránh vaccine bị nhiễm bẩn, tránh để vaccine trong thùng không giữ được nhiệt. Cần phải vệ sinh chuồng trại, loại bỏ heo ốm còi biểu hiện hô hấp hoặc tiêu chảy sang ô cách ly. Tắm heo và rửa chuồng từ 6 – 24 giờ. Tiêm vaccine cho heo cần đúng kỹ thuật để heo nhận đủ vaccine miễn dịch.
Heo dưới 18 kg phải bắt tiêm từng con. Không cầm theo chai vaccine khi tiêm cho heo sẽ không đảm bảo nhiệt độ bảo quản sẽ làm giảm chất lượng vaccine.
Heo trên 18 kg có thể ép để tiêm vaccine, có thể sử dụng dụng cụ ép phù hợp sao cho heo ít di chuyển được và giảm stress cho heo.
Hiện tượng sau khi tiêm vaccine
Sau khi tiêm vaccine heo có thể xảy ra một số hiện tượng, người nuôi cần có sự hỗ trợ xử lý kịp thời như sau:
– Sốc vaccine: Tiến hành tiêm Atropin hoặc cafein, để heo dưới vòi nước chảy vừa phải đến khi tỉnh.
– Chảy máu, ra vaccine: Nhiều thì tiêm lại, ít thì tiêm thêm.
– Áp xe vùng tiêm: Chườm ấm, vệ sinh sạch.
– Vaccine tiêm sau 14 – 21 ngày mới tạo được miễn dịch, trước thời gian đó vẫn có khả năng nhiễm bệnh.
Hoàng Ngân
