Để nâng thể trạng, cân nặng cho giống trâu trên địa bàn tỉnh, Sở KH&CN đã triển khai mô hình thụ tinh nhân tạo (TTNT) giống trâu Murrah với trâu địa phương. Điều này đã góp phần đáng kể vào việc nâng cao tầm vóc, chất lượng và hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi.
Theo Sở KH&CN, qua nghiên cứu về đàn trâu trên địa bàn tỉnh cho thấy, chất lượng đàn trâu suy giảm, khả năng tăng trọng chậm, sức chống chịu bệnh tật kém, số lượng trâu trưởng thành có xu hướng giảm… dẫn đến hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Do đó, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh đã triển khai mô hình cải tạo đàn trâu địa phương bằng phương pháp TTNT với giống trâu Murrah, thuộc dự án KH&CN “Ứng dụng KHCN cải tạo đàn trâu địa phương bằng phương pháp TTNT với giống trâu Murrah”, nhằm lai tạo giống trâu để nâng cao năng suất, tăng thu nhập cho nông hộ, góp phần phát triển chăn nuôi trâu thịt trên địa bàn tỉnh.
Trâu nghé được sinh ra từ phương pháp thụ tinh nhân tạo với trâu Murrah.
Qua 2 năm triển khai thực hiện ở 10 xã của huyện Tư Nghĩa và Nghĩa Hành, với 243 hộ tham gia, dự án đã phối giống cho 388 lượt trâu cái địa phương. Đến nay, đã có 195 trâu con ra đời, tỷ lệ nghé nuôi sống đến cai sữa đạt gần 96% và 67 trâu mẹ chưa sinh con. Về cân nặng, trâu nghé cũng nặng hơn nhiều so với trâu địa phương. Trung bình trâu nghé đực nặng 39,5 kg/con và nghé cái là 35,4 kg/con.
Tham gia dự án và đến nay đã sở hữu 3 trâu nghé con lai đang sinh trưởng tốt, ông Phạm Đình Tịnh, ở thôn Mỹ Thạnh Nam, xã Nghĩa Kỳ (Tư Nghĩa) cho biết: Trước đây, trâu giống chủ yếu thụ tinh tự nhiên, trâu nghé ra đời thể trạng nhỏ, nhưng từ khi tham gia dự án, trâu con đều có cân nặng gần gấp đôi. Trong đó, nghé đực đầu tiên nặng 53,8 kg. Sau 3 tháng, nghé phát triển nhanh, đạt trọng lượng khoảng 120kg. Nghé trâu đực thứ 2 nặng 54 kg và trâu nghé đực thứ 3 ra đời vào tháng 4.2021, nặng 46 kg”.
Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Đỗ Văn Chung đánh giá: Việc cải tạo đàn trâu bằng biện pháp TTNT khắc phục được tình trạng thiếu trâu đực giống và suy thoái đàn trâu đang diễn ra do cận huyết. Qua đó, góp phần quan trọng trong cải tạo tầm vóc thể trạng của đàn trâu, nâng cao năng suất, mở ra hướng đi mới trong chăn nuôi đại gia súc trên địa bàn tỉnh. Qua đàn nghé trâu lai ra đời cho thấy, tính hiệu quả rõ rệt, trọng lượng nghé đạt trung bình từ 35 – 40 kg, nặng hơn nghé địa phương (22 – 24 kg) tăng 150%. Tỷ lệ sống cao, ít bệnh tật.
Theo Sở KH&CN, qua so sánh về hiệu quả kinh tế, trâu lai Murrah 24 tháng tuổi có trọng lượng khoảng 350 – 400 kg/con, trong khi đó, trâu địa phương cùng tuổi chỉ khoảng 250 – 300 kg/con. Ngoài ra, giá mua nghé khoảng 90 – 100 nghìn đồng/kg hơi, chênh lệch giữa nghé lai Murrah và nghé địa phương khoảng 9 – 10 triệu đồng/con.
Từ kết quả bước đầu của dự án KH&CN trên cho thấy, việc áp dụng phương pháp TTNT cho trâu cái, kỹ thuật công nghệ không khó, các kỹ thuật viên được đào tạo làm chủ công nghệ một cách dễ dàng. Các quy trình kỹ thuật về chăm sóc, nuôi dưỡng nghé lai Murrah không phức tạp, người dân có khả năng áp dụng hiệu quả kỹ thuật này. Nghé lai có khối lượng vượt trội so với nghé nội và thích nghi tốt với điều kiện tự nhiên ở địa phương.
Giải pháp TTNT bằng tinh đông lạnh giống trâu Murrah là hướng đi đúng và phù hợp với điều kiện, khả năng hiện nay của tỉnh, mở ra hướng đi mới trong chiến lược cải thiện, nâng cao tầm vóc đàn trâu của tỉnh, góp phần chuyển dần chăn nuôi trâu từ phương thức quảng canh sang chăn nuôi bán thâm canh, với mục đích sản xuất hàng hoá. Vì vậy, để cải tạo và phát triển đàn trâu, nâng cao thu nhập cho người dân, sau khi mô hình kết thúc cần được nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh.
Bài, ảnh: Anh Khuê
Nguồn: Báo Quảng Ngãi
