Trong bối cảnh chăn nuôi tiềm ẩn nhiều rủi ro về dịch bệnh, việc nuôi gà theo hướng an toàn sinh học (ATSH) là giải pháp hữu hiệu, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế. Do vậy, những năm qua, bên cạnh sự hỗ trợ của ngành chức năng, người dân trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn cũng chủ động học tập, đầu tư phát triển chăn nuôi theo hướng ATSH.
Mô hình chăn nuôi gà theo hướng an toàn sinh học của người dân xã Bắc Quỳnh, huyện Bắc Sơn
Điển hình như hộ ông Triệu Văn Quyển, xã Đồng Tiến, huyện Hữu Lũng là một trong những hộ chăn nuôi gà quy mô lớn áp dụng theo hướng ATSH. Ông Quyển cho biết: Năm 2008, gia đình tôi bắt đầu chăn nuôi gà lai hồ và gà chọi với tổng đàn 1.000 con. Thời gian đầu, tôi chăn thả tự nhiên, môi trường chăn nuôi chưa đảm bảo nên đàn gà hay bị dịch bệnh, hiệu quả kinh tế thấp. Đến năm 2010, sau khi tìm hiểu qua sách báo và tham gia các lớp tập huấn, tôi có thêm kiến thức, áp dụng các biện pháp chăn nuôi ATSH. Theo đó, tôi chú ý đến khâu chọn giống gà ở các cơ sở ấp trứng đảm bảo, đầu tư xây dựng chuồng trại chăn nuôi cách xa nơi ở, hạn chế người ra vào, có chỗ chứa thức ăn và dụng cụ chăn nuôi riêng, vệ sinh khử trùng môi trường thường xuyên và tuân thủ lịch tiêm phòng bệnh. Đặc biệt, trong năm 2022, tôi tham gia mô hình chăn nuôi gà VietGAP và được cấp giấy chứng nhận nên đàn gà phát triển tốt, đem lại hiệu quả kinh tế. Đến nay, gia đình tôi xây dựng 8 chuồng trại nuôi gà, trung bình mỗi năm xuất bán khoảng 1 vạn con gà, sau khi trừ chi phí, thu được gần 200 triệu đồng/năm.
Không chỉ có hộ dân mà các hợp tác xã trên địa bàn tỉnh cũng áp dụng chăn nuôi theo hướng ATSH. Đơn cử như HTX Nông sản sạch Kim Dung, thị trấn Cao Lộc, huyện Cao Lộc. Bà Nguyễn Kim Dung, Giám đốc HTX cho biết: Năm 2019, HTX thành lập và hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực chăn nuôi và cung cấp trứng gà. Để hoạt động có hiệu quả, chúng tôi ứng dụng phương pháp chăn nuôi ATSH. Theo đó, sau khi thành lập, HTX đã đầu tư xây dựng khu chuồng trại khép kín với diện tích hơn 2.000 m2 và lắp đặt các trang thiết bị, công nghệ hiện đại phục vụ chăn nuôi, bố trí hố sát trùng ở cửa ra vào, xây dựng nơi chứa chất thải, xử lý chất thải riêng. Ngoài ra, chúng tôi chú trọng khâu đảm bảo nguồn thức ăn sạch, tuân thủ lịch tiêm phòng theo đúng quy trình, khử trùng môi trường chăn nuôi thường xuyên. Do vậy, đàn gà phát triển ổn định, phòng tránh dịch bệnh tốt. Mỗi năm, HTX duy trì khoảng 5.000 gà đẻ trứng, trung bình mỗi ngày, HTX cung ứng ra thị trường gần 5.000 quả trứng, doanh thu ước đạt trên 4 tỷ đồng/năm.
Trên đây chỉ là 2 mô hình điển hình áp dụng phương pháp chăn nuôi ATSH. Trên địa bàn tỉnh có nhiều điều kiện để phát triển chăn nuôi. Theo thống kê của Chi cục Chăn nuôi và Thú ý tỉnh, hiện toàn tỉnh có trên 4,3 triệu con gà. Thời gian qua, bên cạnh sự chủ động của người dân, ngành chức năng tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ người dân phát triển chăn nuôi theo hướng ATSH.
Cụ thể, những năm qua, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh đã tích cực tuyên truyền tập huấn về nội dung này. Theo đó, từ năm 2022 đến nay, chi cục đã tổ chức được 5 lớp tập huấn về chăn nuôi gà ATSH cho người dân tại địa bàn các huyện Lộc Bình, Đình Lập, Hữu Lũng. Theo đó, nội dung tập huấn tập trung vào các điều kiện cần thiết để chăn nuôi ATSH, cách xây dựng chuồng trại đảm bảo khoảng cách theo quy định, lựa chọn con giống có nguồn gốc rõ ràng, cách phòng, chống dịch bệnh và hướng dẫn người dân ghi nhật ký theo dõi hàng ngày… Qua đó, góp phần nâng cao kiến thức cho bà con nông dân để bắt tay vào thực hiện mô hình.
Bên cạnh đó, chi cục cũng phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các dự án xây dựng mô hình chăn nuôi theo hướng ATSH. Điển hình trong năm 2022, chi cục đã phối hợp thực hiện chuyển giao kết quả nghiên cứu vào sản xuất cho 10 hộ chăn nuôi gà ATSH và hỗ trợ chứng nhận cơ sở chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP cho 17 hộ dân và 2 HTX với kinh phí trên 582 triệu đồng. Qua đánh giá kết quả cho thấy, đàn gà đều phát triển tốt, đến nay các hộ vẫn tiếp tục duy trì và có hướng mở rộng quy mô.
Nhờ các giải pháp trên, tính đến nay, toàn tỉnh có 45 gia trại, trang trại chăn nuôi theo hướng ATSH, quy mô từ 3.000 đến 20.000 con/lứa, tập trung nhiều ở các huyện: Chi Lăng, Hữu Lũng, Bắc Sơn, Lộc Bình. Ông Nguyễn Nam Hùng, Chi cục Trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh cho biết: Mặc dù phương thức chăn nuôi nông hộ vẫn còn phổ biến trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, hiện nay, chăn nuôi theo hướng ATSH đã và đang được các hộ dân, HTX tích cực thực hiện có hiệu quả. Ưu điểm của phương pháp này là tỷ lệ gà sống cao, phòng chống tối đa dịch bệnh, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Trong năm 2023, chi cục tiếp tục thực hiện công tác tuyên truyền, hỗ trợ người dân chăn nuôi gà theo hướng an toàn sinh học, tạo đà phát triển chăn nuôi bền vững.
An toàn sinh học trong chăn nuôi là việc thực hiện đồng bộ các biện pháp kỹ thuật, vệ sinh thú y nhằm ngăn ngừa và hạn chế sự lây nhiễm của mầm bệnh từ bên ngoài xâm nhập vào các cơ sở chăn nuôi, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất.
