(Người Chăn Nuôi) – Hỏi: Kỹ thuật chăm sóc heo nái giai đoạn chuẩn bị đẻ?
(Câu hỏi của Trần Hưng, huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương)
Trả lời:
Chuồng đẻ phải được dọn sạch và sát trùng cẩn thận, 5 – 7 ngày trước khi chuyển nái đẻ đến. Trước khi đưa nái vào chuồng đẻ nên rửa sạch vùng bụng và bầu vú bằng nước ấm.
Trong suốt thời gian trước khi đẻ nên cho heo nái ăn giống như trong kỳ mang thai. Thức ăn có tính nhuận trường và giàu chất xơ.
Khi thấy vú có sữa, nghĩa là nái sẽ đẻ trong vòng 24 giờ sau đó, chăm sóc nái trong lúc đẻ giúp giảm tỷ lệ heo con chết trong và sau khi đẻ. Thời gian đẻ kéo dài từ 30 phút đến 5 giờ đồng hồ. Có thể tiêm Oxytocin để hỗ trợ heo nái trong quá trình sinh sản trong các trường hợp sau: Heo rặn đẻ yếu; sau 30 phút heo rặn nhưng chưa đẻ heo con kế tiếp, hoặc heo con đã ra hết nhưng nhau chưa ra. Chú ý không nên dùng Oxytocin nếu heo chưa đẻ ra con nào, hoặc có dấu hiệu rặn đẻ dữ dội nhưng thai không ra, cần phải kiểm tra trước khi dùng thuốc (điều này có thể do thai bị ngược, lệch hay kẹt trong cơ quan sinh sản).
Hỗ trợ bằng tay chỉ áp dụng trong trường hợp heo nái có dấu hiệu không thể đẻ được nếu không có sự trợ giúp. Người xử lý nên đeo găng tay dài được bôi trơn bằng dầu thực vật, hay Vaselin trộn với kháng sinh, nái phải được tiêm kháng sinh ngay sau khi xử lý. Sau khi sinh xong, nái được tiêm kháng sinh, đồng thời bơm kháng sinh vào đường âm đạo.
Nên cho heo con bú sữa đầu (sữa có chứa kháng thể) ngay sau khi sinh. Heo nái chỉ có khả năng cho sữa đầu từ 24 – 36 giờ sau khi sinh. Heo con cũng chỉ có khả năng hấp thu trực tiếp kháng thể qua tế bào biểu mô ruột non ngay giờ đầu sau khi sinh đến 18 – 24 giờ sau đó. Khi cho heo con vừa đẻ ra bú ngay cũng có tác dụng kích thích heo nái rặn đẻ nhanh hơn, ít sót nhau hơn, mỗi con heo đẻ cách nhau 15 phút, nhưng có trường hợp đến vài giờ sau.
Nếu nuôi nái ở chuồng chung, phải chuyển sang chuồng đẻ trước ngày mang thai thứ 110. Heo nái mang thai thông thường không tiêm phòng trong giai đoạn này, trừ một số trường hợp bắt buộc.
Trước khi phối giống, cần thực hiện tẩy giun, tiêm phòng vaccine đầy đủ cho heo nái, nếu do nguyên do nào đó không bố trí lịch tiêm phòng cho đầy đủ mà giai đoạn mang thai tiêm phòng vaccine cho heo nái thì phải chọn lựa giai đoạn mang thai thích hợp để tiêm phòng, heo nái mang thai trong khoảng từ 114 – 115 ngày. Trong khoảng từ 0 – 35 ngày tuổi là giai đoạn đóng kén làm tổ cho nên còn rất yếu (giai đoạn phôi), từ 35 ngày tuổi chuyển qua giai đoạn thai, giai đoạn này tương đối ổn định cho nên tiêm phòng vaccine trong giai đoạn từ 35 – 85 ngày tuổi.
Ban KHKT