Xã Đông Hải (Tiên Yên, Quảng Ninh), có nhiều thôn vùng cao đông đồng bào dân tộc thiểu số, diện tích ao hồ ít và phần lớn là rừng đồi, thế nhưng, Đông Hải lại phát triển tốt với nuôi ngan sao.
Chúng tôi đến thăm mô hình nuôi ngan sao 2.500 con của anh Đinh Quang Trưởng, ở thôn Làng Đài, xã Đông Hải. Ban đầu tôi cứ ngỡ hẳn anh Trưởng có ao hồ rộng, vì ngan là giống thủy cầm, thì cần phải có ao hồ mới phù hợp. Chị cán bộ xã đi cùng bảo rằng, ngan sao đã được bà con xã Đông Hải nuôi tự phát từ nhiều đời nay, phần lớn các gia đình không có ao hồ, họ cứ nuôi chúng trên đồi như gà, trong khi gà là giống kỵ nước, từ đó tạo ra giống ngan có thịt thơm chắc do ngan được vận động nhiều.
Khu vực nuôi ngan của anh Trưởng tạo môi trường thoáng mát gần gũi với thiên nhiên
Anh Đinh Quang Trưởng, chủ mô hình nuôi ngan sao chia sẻ: Khi nuôi nhiều ngan mới thấy việc vệ sinh chuồng trại tạo môi trường tốt cho ngan là rất quan trọng. Tuy ngan là vật nuôi có sức đề kháng tốt, nhưng chuồng trại bẩn chúng cũng dễ mắc bệnh. Phân ngan lỏng lại nhiều, nên nếu không vệ sinh được chuồng trại thường xuyên thì cần có ao hồ mới sạch được.
Trước khi bắt tay vào nuôi ngan, anh Trưởng chú trọng về hệ thống thoát nước và chất thải của ngan sao tốt nhất. Anh chọn khu đồi xung quanh có ruộng thấp hơn để dễ thoát nước. Nơi nuôi ngan, anh Trưởng trồng nhiều cây keo và một số cây thân gỗ nhỏ khác để lấy bóng râm, lại thoáng mát gần gũi với thiên nhiên. Anh Trưởng dùng lưới B40 vây xung quanh khu vực nuôi để nhốt ngan, tạo ra bức tường vừa thoáng lại dễ thoát nước. Những ngày có mưa, nước mưa sẽ rửa sạch chuồng, những ngày khác anh Trưởng dùng vòi nước để vệ sinh chuồng trại. Cứ vài ngày anh Trưởng lại rắc vôi bột khử trùng chuồng. Cách nuôi này của anh Trưởng giúp cho ngan có đời sống gắn với tự nhiên, vận động nhiều tăng sức đề kháng. Tuy thế, anh Trưởng cũng vẫn rất đề cao việc tiêm vắc xin phòng bệnh cho ngan.
Ngan sao được anh Trưởng cho ăn ngô giúp thịt chắc, da vàng bóng có mùi thơm đặc trưng. Ngan khi trưởng thành, con đực nặng hơn 4 kg, ngan cái nặng khoảng 2,5 kg. Hàng năm, gia trại nhà anh Trưởng cung cấp cho thị trường hơn chục tấn ngan.
Người dân Đông Hải nuôi ngan sao giống như nuôi gà, không nhất thiết phải có ao hồ
Ở xã Đông Hải còn có hộ gia đình anh Hà Văn Hiếu, ở thôn Làng Nhội cũng rất thành công với mô hình nuôi ngan. Anh Hiếu xây dựng gia trại chăn nuôi phối hợp với trồng cây dược liệu. Anh Hiếu tuổi đời còn rất trẻ, là tấm gương về thanh niên biết làm giàu ở địa phương.
Gia trại của anh Hiếu có diện tích 2 ha đất đồi, anh bắt đầu đầu tư nuôi ngan từ năm 2017. Về kỹ thuật nuôi ngan, anh học hỏi ở nhiều nơi, ban đầu anh nuôi thử 100 con. Thấy hiệu quả nên tới nay anh luôn duy trì khoảng 2.500 con.
Ngoài diện tích chăn thả tự nhiên, anh Hiếu còn dựng nhà mái tôn khoảng 100 m2 để làm nơi ngủ cho ngan, nền nhà được láng xi măng để dễ vệ sinh gom chất thải được đưa vào bể Biogas. Từ mô hình nuôi ngan sao, anh Hiếu đã có thu nhập khoảng 300 triệu đồng/năm và góp phần tạo thương hiệu vật nuôi cho xã Đông Hải và huyện Tiên Yên.
Theo lãnh đạo Phòng Nông nghiệp – Phát triển nông thôn huyện Tiên Yên thì ngan sao Đông Hải đang nằm trong chu trình của huyện, trình lên tỉnh để được công nhận là sản phẩm OCOP. Sau đó, huyện sẽ hỗ trợ người dân tạo dựng thương hiệu, nhãn mác quảng bá sản phẩm và giúp họ giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ và nhiều hoạt động khác liên quan đến việc bán hàng OCOP trong và ngoài tỉnh.
