(Người Chăn Nuôi) – Trong quá trình chăn nuôi, duy trì hệ miễn dịch gia cầm khỏe mạnh sẽ giúp giảm thiểu khả năng mắc bệnh, tăng năng suất và hiệu quả kinh tế.
Cải thiện sức khỏe gà con
Dinh dưỡng gà giống là nền tảng cho sự phát triển đầy đủ của thế hệ đàn con sau này. Trong chăn nuôi gà thương phẩm, quá trình nở của gà thường kéo dài 2 ngày và gà con chỉ được chuyển khỏi máy ấp khi đại đa số chúng đã sạch vỏ. Sau khi đưa ra khỏi máy ấp một số công việc khác còn tiếp tục như chọn đực cái, vaccine, đóng hộp trước khi vận chuyển đi các nơi. Trong thực tế, một số gà con nở ra phải sau 36 – 48 giờ mới được tiếp xúc với thức ăn và nước uống. Đây là nguyên nhân làm cho gà yếu và chậm tăng trưởng. Như vậy từ khi nở tới khi bắt đầu nhận các chất dinh dưỡng của thức ăn là một thời kỳ khủng hoảng trong quá trình phát triển của gà. Khoảng 2 – 5% gà nở ra không sống sót trong thời kỳ này do dự trữ thức ăn trong cơ thể bị hạn chế, một số con khác có biểu hiện còi cọc, hiệu quả sử dụng thức ăn kém, nghèo sản lượng thịt và kém sức đề kháng với bệnh. Những hạn chế này có thể được khắc phục bằng cách áp dụng kỹ thuật “nuôi dưỡng sớm”, đó là kỹ thuật cung cấp chất dinh dưỡng cho gà trong nhà ấp ngay sau khi nở. Cung cấp chất dinh dưỡng cân đối và cho tiếp xúc với thức ăn ngay sau khi nở có thể thúc đẩy quá trình sử dụng lòng đỏ, nâng cao sự phát triển của ống tiêu hóa, kích thích tụy tiết enzyme. Những yếu tố này giúp đồng hóa tốt chất dinh dưỡng, đóng góp cho tăng trưởng của cơ và cải thiện thành tích sản xuất của gà từ mới nở đến khi đạt kích cỡ thương phẩm. Một trong những chất dinh dưỡng quan trọng nhất là protein. Do chất lượng cao và có chi phí thấp so với nguồn protein động vật, protein đậu nành là sự lựa chọn phổ biến.
Sử dụng hiệu quả thức ăn
Trong chăn nuôi gia cầm, yếu tố thức ăn đóng vai trò vô cùng quan trọng và ảnh hưởng lớn đến hiệu quả kinh tế đạt được. Việc lựa chọn và sử dụng các loại nguyên liệu, thành phần thức ăn bảo đảm đầy đủ các giá trị dinh dưỡng giúp tăng cường khả năng miễn dịch của gia cầm. Thức ăn có chất lượng tốt là thức ăn dạng viên có độ đồng đều về kích cỡ; dạng bột có độ mịn cao, có màu sắc đồng nhất và có mùi vị đặc trưng của nơi sản xuất. Trong suốt quá trình nuôi, thức ăn cần đảm bảo tươi mới, thơm, ngon, còn hạn sử dụng. Ở từng giai đoạn khác nhau, người nuôi cần bổ sung thức ăn có loại, kích cỡ khác nhau, phù hợp cho gia cầm sinh trưởng và phát triển. Đặc biệt, người nuôi cần quan tâm đến mức độ nhiễm của độc tố nấm mốc trong thức ăn. Bởi độc tố nấm là loại độc tố tiết ra do nấm mốc, gây ra những vấn đề sức khỏe trầm trọng trong sản xuất gia cầm. Với điều kiện khí hậu hiện tại và hệ thống sản xuất, không có một thức ăn gia cầm thương mại nào hoàn toàn không có độc tố nấm. Để chống lại tác hại của độc tố nấm mốc đối với khả năng miễn dịch, người nuôi có thể sử dụng một hỗn hợp các loại đất sét và Beta-Glucans để giảm tác hại sinh học của yếu tố này, hỗ trợ tính toàn vẹn của ruột và điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Ngoài ra, người nuôi cần bảo quản thức ăn đảm bảo các yêu cầu: thoáng mát, tránh được tác động trực tiếp từ bên ngoài như mưa, nắng, bụi…; có các kệ kê các thành phẩm tránh hiện tượng tiếp xúc trực tiếp với mặt đất.
Cần chú ý đến các biện pháp tăng khả năng miễn dịch cho vật nuôi Ảnh: Poultry fallback
Bổ sung các chất phụ gia
Một số phụ gia thức ăn và khoáng chất thích hợp có thể giúp duy trì hệ vi sinh khỏe mạnh ở tất cả các đoạn ruột. Do đó, những phụ gia này trở thành một công cụ bổ sung trong chăn nuôi. Một số chất phụ gia có thể được bổ sung vào thức ăn để cải thiện sức khỏe đường ruột, tăng cường miễn dịch, chẳng hạn như các probiotic, prebiotic, enzyme, axit hữu cơ và tinh dầu (chiết xuất thực vật, chiết xuất thảo dược, phytobiotics). Trong đó, probiotic bổ sung vi sinh vật sống có lợi vào đường tiêu hóa; Prebiotic thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong đường tiêu hóa; Enzyme giảm sự tăng sinh của vi khuẩn bằng cách giảm các thành phần khó tiêu của thức ăn, giảm độ nhớt của thức ăn được tiêu hóa hoặc kích thích niêm mạc ruột. Enzyme cũng tạo ra các chất chuyển hóa thúc đẩy sự đa dạng vi sinh vật giúp duy trì hệ vi sinh đường ruột ổn định hơn, có khả năng ức chế sự tăng sinh mầm bệnh; axit hữu cơ giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn; tinh dầu có thể hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, kích thích sản xuất enzyme tiêu hóa và hệ miễn dịch.
Đảm bảo điều kiện môi trường tốt
Điều kiện môi trường chuồng nuôi thích hợp nên được theo dõi để chăn nuôi đạt hiệu quả. Trong quá trình nuôi, các yếu tố cần được kiểm tra là nhiệt độ tối ưu, tốc độ không khí và độ ẩm tương đối theo độ tuổi, giai đoạn sản xuất và kích cỡ của gia cầm. Bất kỳ loài gia cầm nào khi bị stress từ môi trường nuôi do không khí nóng, lạnh, rất khô hoặc rất ẩm đều có thể giảm lượng ăn vào, nhu động ruột bị ảnh hưởng, giảm khả năng tiêu hóa. Thời gian chiếu sáng cũng có thể tác động đến hành vi ăn và vận động của gia cầm. Theo kết quả một số nghiên cứu, cường độ ánh sáng thấp hơn 10 lux và khoảng 4 – 6 giờ trong bóng tối mỗi ngày giúp cải thiện tỷ lệ chuyển hóa thức ăn, cho thấy lượng ăn vào ít hơn và khả năng tiêu hóa tốt hơn. Ẩm độ thích hợp chuồng nuôi khoảng 60 – 70%. Lưu ý: Khi điều chỉnh ẩm độ nên lợi dụng hết độ thông thoáng tự nhiên, hạn chế lượng nước uống rơi vãi. Sử dụng đệm lót xốp, khô, hút ẩm cao để tránh ẩm độ tăng cao cục bộ. Cùng đó, phải chăn nuôi gia cầm đúng mật độ.