Những năm gần đây, sản xuất nông nghiệp tỉnh Điện Biên liên tục chịu ảnh hưởng bởi thiên tai và dịch bệnh trên vật nuôi, gây thiệt hại nặng nề. Trong khi phần lớn hoạt động nông nghiệp do hộ dân và hợp tác xã nhỏ lẻ thực hiện, năng lực ứng phó và khắc phục hậu quả còn hạn chế thì các chính sách hỗ trợ hiện hành vẫn chưa đáp ứng thực tiễn, mức hỗ trợ thấp, phạm vi bao phủ còn hẹp. Trước thực tế đó, tại Kỳ họp thứ 22, HĐND tỉnh khóa XV sẽ xem xét và quyết nghị thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh – tạo cơ sở pháp lý giúp nông dân và doanh nghiệp nhỏ và vừa giảm tổn thất, sớm ổn định và phục hồi sản xuất.
Giai đoạn 2018 – 2025, toàn tỉnh có 125,64 ha cây trồng; 0,13 ha cây lâm nghiệp; 8,65 ha thủy sản bị thiệt hại do thiên tai và 408 con, hơn 1.605 tấn vật nuôi bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Trước thực trạng đó, các địa phương đã chủ động sử dụng nguồn dự phòng ngân sách Trung ương và địa phương để kịp thời hỗ trợ người dân khắc phục thiệt hại. Tổng kinh phí hỗ trợ trong giai đoạn này hơn 67,2 tỷ đồng; trong đó 58,8 tỷ đồng hỗ trợ sản xuất và 8,4 tỷ đồng dành cho lực lượng tham gia phòng, chống dịch bệnh động vật.
Theo bà Chu Thị Thanh Xuân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, trong giai đoạn 2018 – 2025, các địa phương đã triển khai chính sách hỗ trợ thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp theo Nghị định số 02/2017/NĐ-CP của Chính phủ và Quyết định số 21/2018/QĐ-UBND của UBND tỉnh. Tuy nhiên, thực tế cho thấy chính sách này còn nhiều hạn chế như: Phạm vi hỗ trợ chưa bao phủ đầy đủ các đối tượng; mức hỗ trợ chưa sát với chi phí thực tế, chưa phù hợp với từng nhóm cây trồng, vật nuôi.
Chính sách mới được ban hành nhằm chia sẻ khó khăn với người dân, cơ sở sản xuất, doanh nghiệp giúp ổn định đời sống, khuyến khích khôi phục sản xuất. Trong ảnh: Người dân xã Thanh Nưa tiêu hủy lợn mắc dịch tả lợn châu Phi. Ảnh: Phạm Trung
Bên cạnh đó, mức hỗ trợ cho lực lượng trực tiếp tham gia phòng, chống dịch bệnh động vật theo Quyết định số 605/QĐ-UBND ngày 12/7/2012 của UBND tỉnh là 100.000 đồng/người/ngày làm việc; 200.000 đồng/người/ngày nghỉ, lễ, tết đến nay đã quá thấp so với mặt bằng lao động phổ thông, khiến việc huy động lực lượng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người. Ngoài ra chưa có quy định về chế độ hỗ trợ cho những người trực tiếp tham gia thống kê, xác nhận thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh gây ra.
Hiện nay, Chính phủ đã ban hành 2 Nghị định mới: Nghị định số 09/2025/NĐ-CP ngày 10/1/2025 về chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật và Nghị định số 116/2025/NĐ-CP ngày 5/6/2025 quy định chính sách hỗ trợ khắc phục dịch bệnh động vật. Hai Nghị định này đã quy định rõ ràng, toàn diện hơn về đối tượng và mức hỗ trợ, đồng thời điều chỉnh tăng phù hợp với thực tiễn sản xuất hiện nay, thay thế hoàn toàn Nghị định số 02/2017/NĐ-CP.
Bà Chu Thị Thanh Xuân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: “Thực tiễn đặt ra yêu cầu cấp bách phải có chính sách hỗ trợ phù hợp với đặc thù địa phương, nhằm kịp thời hỗ trợ các cơ sở sản xuất, tạo động lực mạnh mẽ, giúp nông dân và doanh nghiệp yên tâm khôi phục sản xuất, chủ động ứng phó hiệu quả hơn với thiên tai, dịch bệnh. Trên cơ sở đó, Sở đã tổ chức khảo sát thực tế, xây dựng và tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ thiệt hại cho các tổ chức, cá nhân sản xuất nông nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh”.
Dự thảo Nghị quyết Quy định chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật, dịch bệnh động vật trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã cụ thể hóa các quy định tại Nghị định số 09/2025/NĐ-CP và 116/2025/NĐ-CP của Chính phủ. Điểm mới nổi bật là phạm vi và đối tượng thụ hưởng được mở rộng. Nếu trước đây, doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa thuộc diện được hỗ trợ thì nay, nhóm đối tượng này đã được bổ sung, giúp chính sách bao phủ rộng hơn, sát thực tế hơn.
Chính sách cũng quy định mức hỗ trợ theo từng giai đoạn sinh trưởng và mức độ thiệt hại của cây trồng, vật nuôi, đảm bảo phù hợp với chi phí đầu tư thực tế của các cơ sở sản xuất. Đáng chú ý, mức hỗ trợ cho lực lượng trực tiếp tham gia phòng, chống dịch bệnh động vật được nâng lên rõ rệt: Người không hưởng lương từ ngân sách được hỗ trợ 400.000 đồng/ngày làm việc và 500.000 đồng/ngày nghỉ, lễ, tết; người hưởng lương ngân sách được hỗ trợ lần lượt 150.000 đồng và 300.000 đồng/ngày.
Trận lũ quét lịch sử đầu tháng 8 vừa qua đã khiến gia đình ông Quàng Văn Học, tổ 3 (xã Na Son) thiệt hại nặng nề. Hơn 3.000 m2 lúa vụ mùa bị vùi lấp hoàn toàn, 2.000 m2 ao cá cùng hơn 7 tạ cá thương phẩm bị cuốn trôi, tổng giá trị thiệt hại ước tính khoảng 60 triệu đồng. Theo ông Học tính toán, tổng kinh phí để cải tạo ao cá và lúa ruộng nhằm khôi phục sản xuất dự kiến từ 60 – 70 triệu đồng.
Ông Quàng Văn Học chia sẻ: “Sau trận lũ, cuộc sống gia đình tôi càng thêm khó khăn. Nếu tỉnh ban hành cơ chế, chính sách với mức hỗ trợ cao hơn, các hộ dân như gia đình tôi sẽ có thêm điều kiện khắc phục thiệt hại, cải tạo ruộng đồng, ao cá, khôi phục sản xuất và từng bước ổn định cuộc sống”.
Cơ sở chăn nuôi Tuấn Thanh (đội 2, xã Núa Ngam) đang triển khai mô hình chăn nuôi lợn thương phẩm ứng dụng công nghệ cao, với quy mô 75 con lợn nái và khoảng 400 con lợn thịt, vận hành theo quy trình khép kín.
Ông Trần Thanh Tuấn, chủ cơ sở chia sẻ: “Chính sách hỗ trợ mới sẽ giúp các hộ dân và cơ sở sản xuất nông nghiệp yên tâm đầu tư, mở rộng quy mô chăn nuôi, trồng trọt. Có chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp sẽ tạo động lực thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển bền vững trên địa bàn”.
Bà Lỳ Thị Phương Diện, Trưởng Ban Kinh tế – Ngân sách, HĐND tỉnh nhận định: Việc UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét và ban hành Nghị quyết Quy định chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật, dịch bệnh động vật trên địa bàn tỉnh Điện Biên là chủ trương cần thiết, phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh hiện nay. Các nội dung của nghị quyết, từ đối tượng áp dụng, mức hỗ trợ cho cơ sở sản xuất, doanh nghiệp nhỏ và vừa đến chế độ hỗ trợ lực lượng tham gia khắc phục dịch bệnh động vật, đều được xây dựng sát thực tế, đảm bảo thống nhất với các chính sách, quy định của Trung ương.
Nghị quyết Quy định chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật, dịch bệnh động vật trên địa bàn tỉnh được ban hành và sớm đi vào cuộc sống sẽ kịp thời chia sẻ khó khăn với người dân, cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, giúp ổn định đời sống, khuyến khích sản xuất – tái sản xuất, bảo đảm an sinh xã hội và tạo động lực thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.
Bài, ảnh: Phạm Trung
Nguồn: Báo Điện Biên Phủ
