(Người Chăn Nuôi) – Hỏi: Xin tư vấn các hình thức chăn nuôi cừu hiện nay?
(Câu hỏi của Bùi Bắc, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình)
Trả lời:
Hiện, có 3 hình thức nuôi cừu phổ biến, cụ thể:
Nuôi quảng canh: Ðây là hình thức nuôi chăn thả rông cả đàn cừu, cho chúng kiếm ăn tự do ngoài đồng cỏ từ sáng đến chiều như cách sống của cừu hoang dã. Buổi sáng, người nuôi lùa cả đàn ra bãi ăn, và chiều tối lại lùa chúng trở lại chuồng. Hình thức này chỉ áp dụng được ở những vùng có sẵn nhiều đồng cỏ hoang rộng rãi, do đất đai quá cằn cỗi, hay địa thế đất triền, đất đồi, đất dốc,… dùng vào việc trồng trọt không có lợi, nhưng nơi đây lại có nhiều thức ăn khoái khẩu của cừu, thích hợp với cách sống của cừu. Như tại tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và nhiều vùng thượng du, nơi gần rừng, gần núi ở miền Bắc và miền Trung nước ta.
Ưu điểm: Chăn nuôi được cả bầy đàn lớn hàng trăm, hàng nghìn con, lại ít tốn công chăm sóc, đồng thời ít tốn chi phí chuồng trại cũng như thức ăn.
Nhược điểm: Khó kiểm soát được sức khỏe, cũng như sự sinh sản của từng cá thể vật nuôi, vì vậy chỉ thích hợp với nuôi cừu lấy thịt.
Nuôi thâm canh: Là nuôi nhốt cừu tại chuồng. Thường chỉ áp dụng lại những vùng không có sẵn những khu đồng cỏ hoang hóa, chẳng hạn như vùng thành thị vốn đất hẹp người đông. Hoặc ở vùng thôn quê nhưng tất cả ruộng vườn đã được trưng dụng vào việc trồng tỉa hoa màu, cây trái nên không còn đất trống để chăn thả. Hoặc trong trường hợp cừu nuôi là giống cao sản quý hiếm, cần có chế độ chăn nuôi và chăm sóc kỹ, nên nuôi nhốt để tiện theo dõi thường xuyên sự sinh trưởng và sinh sản của chúng.
Cừu nuôi nhốt tại chuồng cần cung cấp đủ cỏ lá và các loại phụ phẩm nông nghiệp như ngọn mía, vỏ thơm, bã đậu tương, bánh dầu,… cho cừu ăn no ngày ba lần. Hình thức nuôi này khá tốn kém, vì vậy chỉ nuôi nhốt cừu cao sản mới đảm bảo có lợi nhuận.
Ngoài ra, nuôi nhốt cừu còn đòi hỏi nhiều công chăm sóc như tắm chải, vệ sinh chuồng trại, vệ sinh xung quanh khu vực nuôi,… khá nặng nhọc. Tuy vậy, hình thức nuôi thâm canh có ưu điểm là có thể theo dõi chi tiết từng cá thể trưởng thành và chọn lựa được những con giống có phẩm chất tốt để gây dựng bầy đàn cho năng suất cao như ý muốn.
Nuôi bán thâm canh: Nuôi bán thâm canh là phối hợp giữa nuôi nhốt và chăn thả rông. Hoặc vừa nuôi nhốt lại chuồng vừa cầm cột ngoài vườn, ngoài bờ bụi,… để cừu có điều kiện tiếp xúc với môi trường sống thoáng đãng bên ngoài và tự kiếm những thức ăn khoái khẩu với chúng. Mỗi ngày có thể nuôi nhốt tại chuồng một buổi và chăn thả ngoài một buổi. Nếu không tiện chăn thả rông, có thể cầm cột mỗi con một nơi bằng một đoạn dây ngắn vài ba mét để cừu qua lại kiếm ăn trong phạm vi bán kính bằng chiều dài của sợi dây cột vào cổ nó. Hình thức này chỉ áp dụng được tại những vùng có sẵn những bãi đất trống nhỏ gần nhà và chỉ chăn thả được với những bầy đàn nhỏ, không áp dụng với bầy đàn số lượng lớn.
Ưu điểm là không tốn kém thức ăn nhiều như cách nuôi cừu tại chuồng (chỉ cần cho ăn bổ sung một bữa), công chăm sóc cũng tương đối nhẹ hơn cách nuôi nhốt trong chuồng. Hình thức nuôi này phù hợp với nuôi cừu cao sản.
Ban KHKT
