(Người Chăn Nuôi) – Để sử dụng nguyên liệu thay thế trong thức ăn chăn nuôi hiệu quả, người chăn nuôi cần lưu ý:
Mô tả nguyên liệu kỹ lưỡng
Đối với các nguyên liệu thay thế, ngoài các phân tích thông thường trong phòng thí nghiệm về chất dinh dưỡng, giống cây trồng sẽ giúp các nhà dinh dưỡng ước tính mức độ của các yếu tố kháng dinh dưỡng, từ đó hạn chế tỷ lệ các thành phần này. Nếu thông tin đó không có sẵn, thì dựa vào nguồn gốc xuất xứ để có thể kiểm tra thực tế nguyên liệu được đề cập. Càng có nhiều thông tin về nguồn gốc, chất lượng, thành phần, cách chế biến… của các nguyên liệu thức ăn thay thế, thì càng ít có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, phúc lợi, hiệu suất và lợi nhuận của vật nuôi.
Cân bằng lại công thức thức ăn
Khi sử dụng nguyên liệu thay thế, chuyên gia dinh dưỡng cần cân bằng lại công thức bởi không có cái gọi là thay thế 1:1 cho bất kỳ nguyên liệu nào. Đây cũng là lý do tại sao một chuyên gia dinh dưỡng có kinh nghiệm về việc sử dụng các nguyên liệu thay thế là cần thiết cho nhiệm vụ này.
Thay thế từ từ
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, không nên đưa các nguyên liệu thay thế ở mức tối đa của chúng. Ví dụ, nếu 20% bột củ cải đường có thể được sử dụng cho một loại động vật ăn, thì tốt hơn nên đưa nguyên liệu này ở mức 10%, sau đó đến 15% và cuối cùng là 20%. Điều này cho phép bộ máy tiêu hóa của động vật có thời gian thực hiện các điều chỉnh cần thiết đối với nguyên liệu mới và thời gian để chuyên gia dinh dưỡng đánh giá lại tỷ lệ đưa vào tối đa, đặc biệt nếu nguyên liệu thô chưa được mô tả đầy đủ.
Sử dụng cho động vật ít nhạy cảm hơn
Điển hình như ví dụ trên, đối với động vật ít nhạy cảm hơn (như con non và những con đang trong giai đoạn cao nhất của năng suất) có thể sử dụng tới 15% bột củ cải đường và giai đoạn tiếp theo ở mức 20%… Trong khi đó, những con bị bệnh đường tiêu hóa hoặc các bệnh khác – tốt hơn nên tiếp tục nguyên liệu thông thường. Lưu ý, khi cung cấp các nguyên liệu thay thế đột ngột và ở hàm lượng cao cho bất kỳ động vật nào, chúng cần được giám sát chặt chẽ về các phản ứng bất lợi đối với các yếu tố kháng dinh dưỡng.
Kết hợp các nguyên liệu thay thế
Trong một số trường hợp, cần thêm nhiều hơn một nguyên liệu thay thế trong cùng một công thức. Vì vậy, nên tránh sử dụng mức độ tối đa của các nguyên liệu thay thế. Bởi mỗi loại sẽ có các yếu tố kháng dinh dưỡng khác nhau và có thể còn những thách thức khác, tốt nhất nên bắt đầu bằng cách thận trọng và tiến dần lên các cấp độ cao hơn.
Thường xuyên theo dõi
Các nguyên liệu thay thế thường có trong các lô nhỏ và có thể lấy chúng từ các nguồn hoàn toàn khác nhau. Không nguyên liệu nào được coi là an toàn 100%. Bởi vậy, khi lựa chọn một nguyên liệu mới, các nhà sản xuất cũng phải đối mặt với những thách thức gia tăng. Vì thế, giải pháp là cần tìm hiểu nguyên liệu kỹ, đồng thời theo dõi chặt chẽ sức khỏe và hoạt động của vật nuôi.
Nguyễn Hằng
(Tổng hợp)
