(Người Chăn Nuôi) – Thủ tướng Chính phủ yêu cầu triển khai ngay các biện pháp mạnh mẽ nhằm ngăn chặn, xử lý vi phạm dư lượng hóa chất trong sản phẩm nông, lâm, thủy sản và truy xuất, xử lý tận gốc để bảo đảm uy tín hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Ngày 29/8/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký ban hành Công điện số 150/CĐ-TTg về việc tăng cường truy xuất nguồn gốc, đảm bảo chất lượng và uy tín sản phẩm nông, lâm, thủy sản xuất khẩu. Đây được xem là chỉ đạo quyết liệt, kịp thời trong bối cảnh một số lô hàng của Việt Nam vừa bị Liên minh châu Âu (EU) cảnh báo vi phạm các quy định về an toàn thực phẩm.
Người tiêu dùng truy xuất nguồn gốc thực phẩm trước khi lựa chọn. Ảnh: ST
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nông nghiệp Việt Nam đang hội nhập sâu rộng với thế giới. Tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng hàng năm đạt 5 – 7%; 11 nhóm hàng đã có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD. Chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản ước đạt 33,5 tỷ USD.
Tuy nhiên, thành công này cũng đi kèm thách thức. Thời gian gần đây, cơ quan chức năng của EU và một số thị trường nhập khẩu đã cảnh báo về tình trạng vi phạm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh và phụ gia trong một số lô hàng. Đây là nguy cơ trực tiếp ảnh hưởng đến thương hiệu và uy tín sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Trước thực trạng đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải hành động khẩn trương, đồng bộ, vừa khắc phục triệt để cảnh báo, vừa xây dựng hệ thống giám sát, truy xuất nguồn gốc chặt chẽ, tránh tái diễn vi phạm.
Theo Công điện, Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các cơ quan liên quan thực hiện ngay biện pháp truy xuất nguồn gốc đối với các lô hàng bị cảnh báo. Các kết quả phải được báo cáo và thông báo chính thức cho Tổng vụ Sức khỏe và An toàn thực phẩm của Ủy ban châu Âu theo quy định của Hệ thống cảnh báo nhanh về thực phẩm và thức ăn chăn nuôi (RASFF).
Song song đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ ban hành và triển khai quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm trong toàn bộ chuỗi sản xuất trồng trọt và chăn nuôi. Quy trình này bao gồm cả sản phẩm tiêu thụ trong nước và xuất khẩu, đặc biệt hướng đến thị trường EU, nơi áp dụng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm nghiêm ngặt. Trọng tâm là kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh, hóa chất và phụ gia, hoàn thành trong năm 2025.
Bộ Công Thương được giao tăng cường giám sát, truy xuất nguồn gốc đối với những sản phẩm có nguy cơ cao vi phạm trong phạm vi quản lý. Đồng thời, hệ thống Thương vụ Việt Nam tại các nước phải chủ động nắm bắt, cập nhật cảnh báo và thay đổi quy định nhập khẩu; phối hợp vận động chính sách, bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp; đẩy mạnh xúc tiến thương mại và tìm kiếm thị trường mới.
Về phía Bộ Tài chính, Công điện yêu cầu chỉ đạo cơ quan hải quan vừa nghiên cứu đề xuất cơ chế thông quan nhanh, thuận lợi cho doanh nghiệp, vừa tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu nông, lâm, thủy sản.
Thủ tướng cũng yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương khắc phục triệt để khuyến cáo của Đoàn thanh tra EU.
Đoàn thanh tra EU đã làm việc tại Việt Nam từ ngày 10 đến 20/6/2025, tập trung vào dư lượng thuốc trừ sâu trong sản phẩm thực vật. Các địa phương như Tiền Giang (nay là Đồng Tháp), Bình Thuận (nay là Lâm Đồng) và TP. Hồ Chí Minh được xác định có nhiều lô hàng bị cảnh báo. Do đó, các tỉnh, thành này phải nhanh chóng triển khai biện pháp mạnh mẽ, không để tái diễn vi phạm.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu tăng cường truy xuất nguồn gốc đối với thủy sản xuất khẩu có nguồn gốc từ khai thác, bảo đảm không vi phạm quy định về khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Đây là điều kiện then chốt để gỡ “thẻ vàng” EU và giữ vững thị trường xuất khẩu thủy sản lớn nhất thế giới.
Tại Công điện, Thủ tướng cũng chỉ đạo “xử lý tận gốc” các vi phạm dư lượng hóa chất trong ba chuỗi sản xuất: thủy sản, trồng trọt và chăn nuôi. Đối với chăn nuôi, các địa phương phải triển khai ngay biện pháp ngăn chặn, xử lý cơ sở sử dụng hóa chất, kháng sinh cấm; thiết lập hệ thống kiểm soát theo chuỗi sản xuất, sơ chế, chế biến, xuất khẩu, đáp ứng chuẩn mực quốc tế, trong đó có EU.
Công điện cũng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương chủ động rà soát, đề xuất cơ chế hỗ trợ để thiết lập, vận hành hệ thống truy xuất nguồn gốc nông, lâm, thủy sản. Đây là nền tảng quan trọng để quản lý đồng bộ, minh bạch, giúp sản phẩm Việt Nam khẳng định uy tín trên thị trường toàn cầu.
Với kim ngạch xuất khẩu hàng chục tỷ USD mỗi năm, ngành nông, lâm, thủy sản đã và đang đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, giữ vững uy tín quốc gia, nhiệm vụ cấp bách hiện nay là kiên quyết ngăn chặn, xử lý vi phạm dư lượng hóa chất, đồng thời xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch, chặt chẽ và chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế.
Thùy Khánh
