Thông báo gần đây của Nga về kế hoạch tăng cường xuất khẩu thịt lợn sang Trung Quốc, thị phần do EU chiếm lĩnh trước đây, thể hiện một bước đi chiến lược táo bạo. Đây cũng là phần mới nhất trong căng thẳng thương mại đang diễn ra giữa châu Âu và Trung Quốc.
Liên minh các nhà chăn nuôi lợn quốc gia Nga tiết lộ họ muốn chiếm 10% thị trường thịt lợn Trung Quốc trong những năm tới để thể hiện khả năng cạnh tranh của mình.
EU xuất khẩu khoảng 13% tổng sản lượng thịt lợn, phần lớn sang Đông Á và Trung Quốc. Kế hoạch của Nga có thể tác động nặng nề đến các nhà sản xuất thịt lợn EU. Bà Svitlana Taran – chuyên gia phân tích tại Trung tâm Chính sách Châu Âu cho rằng đó là một “động thái được mong đợi từ Nga”. Trong nhiều năm, Nga đã cố gắng tận dụng căng thẳng thương mại EU – Trung Quốc, hiện đang xảy ra do tình trạng thuế quan đối với xe điện.
Căng thẳng thương mại EU – Trung Quốc
Vào tháng 6/2024, chính phủ Trung Quốc đã tiến hành điều tra chống bán phá giá đối với xuất khẩu thịt lợn của EU. Điều này diễn ra sau kết luận cuộc điều tra của Ủy ban Châu Âu về việc nhập khẩu xe điện của Trung Quốc.
Trung Quốc cũng nhắm mục tiêu nhập khẩu rượu mạnh của Pháp trong một tranh chấp thương mại khác vào tháng 1/2024 và vào tháng 6/2024, nước này cũng đe dọa điều tra rượu vang và sữa, sau đó đã thành hiện thực. Các danh mục này có giá trị thương mại hàng tỷ đô la.
Bà Taran chỉ ra rằng nếu Nga chọn tăng cường xuất khẩu sang Trung Quốc và tận dụng các vấn đề giữa Brussels và Bắc Kinh, thì nước này cũng sẽ phải cạnh tranh với Brazil, vốn đã là một trong những nhà xuất khẩu lớn nhất sang Trung Quốc.
Trung Quốc mở cửa với Nga
Đầu năm nay, cơ quan giám sát nông nghiệp Nga tiết lộ rằng xuất khẩu thịt lợn của Nga sang Trung Quốc có thể đạt 100.000 tấn vào cuối năm 2024. Điều này xảy ra sau khi Tổng cục Hải quan Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc dỡ bỏ các hạn chế liên quan đến Dịch tả lợn châu Phi (ASF) đối với thịt lợn từ Nga vào tháng 9/2023 sau khi đánh giá rủi ro.
Vào tháng 2/2024, chính quyền Trung Quốc đã chứng nhận ba công ty Nga xuất khẩu thịt lợn đến nước này, với lô thịt đầu tiên đến nước này vào tháng 4/2024.
Đây không phải là lần đầu tiên Nga và EU có các vấn đề về thương mại thịt lợn. Năm 2016, WTO cho rằng lệnh cấm của Nga đối với lợn sống, thịt lợn tươi và các sản phẩm lợn khác từ EU là bất hợp pháp. Phán quyết này liên quan đến những hạn chế mà Nga áp đặt cho EU vào đầu năm 2014 do có một số ca nhiễm dịch tả ASF tại các khu vực thuộc EU gần biên giới với Belarus.
Trung Quốc tuân thủ theo quy định của WTO
Bà Taran cho rằng mối quan hệ giữa EU và Trung Quốc có khả năng được giải quyết trong tương lai, điều này sẽ đảm bảo quyền lợi của EU trên thị trường thịt lợn Trung Quốc. Bà chỉ ra việc Trung Quốc nộp đơn khiếu nại lên WTO về thuế xe điện là một dấu hiệu tích cực cho thấy nước này muốn tuân thủ các quy tắc quốc tế. Điều đó cho thấy rằng họ không hoàn toàn coi thường WTO. Cuối cùng, các quốc gia đều phụ thuộc lẫn nhau; họ cần nhau để buôn bán và bất kỳ lệnh cấm nào cũng sẽ gây thiệt hại cho cả hai bên. Với những căng thẳng mới nhất, họ đang cố gắng chứng tỏ tầm quan trọng và sức mạnh của mình với nhau.
Thủy Chung
Nguồn: Vinanet/VITIC/wtocenter
