(Người Chăn Nuôi) – Bộ Thương mại Mỹ (DOC) mới đây thông báo kết luận sơ bộ của đợt rà soát hành chính lần thứ hai đối với thuế chống bán phá giá (CBPG) áp lên mật ong nguyên chất nhập khẩu từ Việt Nam. Kết quả cho thấy mức thuế giảm mạnh so với kỳ rà soát trước.
Theo kết luận sơ bộ, hai doanh nghiệp bị đơn bắt buộc trong vụ việc chịu mức thuế lần lượt 6,72% và 21,55%. Đây là mức giảm rất sâu so với biên độ từ 100,72% đến 156,96% được DOC áp dụng trong kỳ rà soát hành chính lần thứ nhất (giai đoạn 25.8.2021 – 31.5.2023), công bố hồi tháng 4/2025.

Ảnh minh họa. Nguồn: ST
Cùng với đó, 12 doanh nghiệp Việt Nam đủ điều kiện hưởng thuế suất riêng rẽ sẽ áp dụng mức thuế 14,14%, bằng bình quân đơn giản của hai bị đơn bắt buộc. Các doanh nghiệp còn lại không tham gia rà soát hoặc không đáp ứng quy định sẽ tiếp tục chịu mức thuế suất toàn quốc là 60,03% theo lệnh áp thuế gốc.
Theo Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), do Mỹ vẫn coi Việt Nam là nền kinh tế phi thị trường, DOC tiếp tục áp dụng phương pháp sử dụng giá trị thay thế từ nước thứ ba để tính toán biên độ phá giá. Sau khi công bố kết luận sơ bộ, các bên liên quan có 21 ngày để nộp bản tóm tắt lập luận và 30 ngày để yêu cầu phiên điều trần. DOC dự kiến ban hành kết luận cuối cùng trong vòng 120 ngày. Kết quả này sẽ làm căn cứ áp thuế cho các lô hàng trong giai đoạn rà soát và xác định mức tiền ký quỹ dự kiến thời gian tới.
Hai doanh nghiệp bị đơn bắt buộc của Việt Nam đều là những nhà xuất khẩu mật ong lớn nhất cả nước. Công ty Ong mật Ban Mê Thuột, thành lập năm 2005 tại Đắk Lắk, hiện có khoảng 100 lao động, xuất khẩu đều đặn sang Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc… và đang đầu tư nhà máy chế biến đạt chuẩn GMP nhằm nâng chất lượng sản phẩm.
DakHoney, doanh nghiệp còn lại mỗi năm sản xuất hơn 10.000 tấn mật ong, 500 tấn sáp ong, 100 tấn phấn hoa và 5 tấn sữa ong chúa; trong đó trên 95% phục vụ xuất khẩu sang Mỹ, Canada, Đức, Nhật Bản và Thái Lan.
Giới chuyên môn đánh giá kết luận sơ bộ lần này mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ giúp giảm áp lực chi phí đối với doanh nghiệp mà còn phản ánh sự cải thiện trong quan hệ và môi trường thương mại giữa Việt Nam – Mỹ. Với mức thuế mới, mật ong Việt Nam có thể lấy lại lợi thế cạnh tranh tại thị trường Mỹ, vốn bị suy giảm nghiêm trọng sau khi phải chịu thuế trên 100% trong kỳ rà soát trước.
Khoảng ba năm qua, xuất khẩu mật ong sang Mỹ gần như tê liệt do giá thành đội lên quá cao, không thể cạnh tranh với sản phẩm đến từ các quốc gia chịu mức thuế thấp hơn. Nhiều doanh nghiệp buộc phải thu hẹp sản xuất, chuyển hướng sang các thị trường quy mô nhỏ, khiến chuỗi giá trị ngành ong gặp nhiều khó khăn.
Nếu kết luận cuối cùng của DOC giữ nguyên, ngành mật ong Việt Nam được kỳ vọng sẽ nhanh chóng phục hồi, mở rộng đơn hàng trở lại và lấy lại thị phần vốn có tại Mỹ, thị trường tiêu thụ mật ong lớn nhất thế giới. Đây cũng được xem là cơ hội để các doanh nghiệp đẩy mạnh nâng chuẩn sản xuất, tăng khả năng đáp ứng các yêu cầu khắt khe của những thị trường xuất khẩu chủ lực trong thời gian tới.
Thùy Khánh
