Tại tỉnh Quảng Trị những năm trở lại đây do ảnh hưởng của bệnh dịch tả lợn Châu Phi nên hoạt động chăn nuôi lợn và việc tái đàn, tăng đàn lợn gặp nhiều khó khăn. Nhằm chuyển giao cho nông dân những tiến bộ kỹ thuật mới, thực hiện Đề án số 6060 của UBND tỉnh Quảng Trị về khôi phục đàn lợn sau bệnh dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 – 2025, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã triển khai mô hình chăn nuôi lợn an toàn sinh học theo hướng hữu cơ trên nền đệm lót sinh học có liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, đưa ra thị trường sản phẩm an toàn chất lượng phục vụ người tiêu dùng.
Dẫn chúng tôi đi tham quan các mô hình tại các địa phương đang triển khai, kỹ sư Lê Thanh Tùng, cán bộ kỹ thuật chăn nuôi Trung tâm Khuyến nông tỉnh cho biết, các hộ tham gia thực hiện mô hình được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn quy trình chăn nuôi lợn thịt an toàn sinh học theo hướng hữu cơ. Trong quá trình thực hiện, các hộ áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật tổng hợp về an toàn sinh học trong chăn nuôi lợn của Bộ Nông nghiệp và PTNT, từ xây dựng chuồng trại trên đệm lót sinh học, sử dụng hệ thống phun sương, quạt làm mát, phối trộn ủ thức ăn bằng men vi sinh, đến chăm sóc nuôi dưỡng, vệ sinh phòng bệnh.
Xới xáo đệm lót tại một mô hình chăn nuôi lợn ở huyện Cam Lộ – Ảnh: P.V.T
Với việc thiết kế chuồng trại được bố trí 2/3 diện tích để làm đệm lót sinh học, nhờ lớp đệm lót có chứa hệ thống vi sinh vật có khả năng lên men, phân giải chất thải của lợn không gây ô nhiễm môi trường, không mùi hôi, không khí độc, không cần dọn chất thải và không cần tắm cho lợn trong suốt quá trình nuôi, rất thân thiện với môi trường. Mô hình sử dụng thức ăn hỗn hợp tự phối trộn từ những nguyên liệu thông dụng. Quá trình phối trộn dùng chế phẩm vi sinh ủ thức ăn giúp nâng cao giá trị dinh dưỡng của thức ăn, không sử dụng các kháng sinh, hormone tăng trưởng, hóa chất bảo quản, các chất cấm. Nhờ vậy đã giảm hao phí thức ăn, giúp lợn dễ tiêu hóa, tiêu tốn thức ăn thấp, làm tăng sức đề kháng, hạn chế các bệnh đường tiêu hóa, hô hấp và tăng khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh tác động vào đàn lợn.
Trong thời gian thực hiện mô hình, COVID- 19 diễn biến phức tạp, lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông đã linh hoạt, chỉ đạo các đơn vị tổ chức tập huấn bằng cách chia thành nhiều đợt, nhóm, lớp và hướng dẫn trực tiếp cho người dân tại hộ để đảm bảo công tác phòng, chống dịch bệnh và yêu cầu mô hình. Ngoài ra lãnh đạo, cán bộ kỹ thuật trung tâm thành lập nhóm zalo để thuận lợi trong việc chỉ đạo, chia sẻ thông tin phù hợp với tình hình trong quá trình triển khai thực hiện mô hình. Để mô hình đạt kết quả cao trong quá trình triển khai, Trung tâm Khuyến nông đã chỉ đạo trạm khuyến nông các huyện phối hợp với địa phương, đoàn thể nhằm tăng cường công tác tuyên truyền, thực hiện tốt các mô hình.
Kết quả sau 3 tháng nuôi cho thấy lợn thích nghi tốt với phương thức chăn nuôi mới, lợn sinh trưởng tốt, tăng trọng nhanh, lợn đưa vào nuôi bình quân 20 kg/con, hiện tại trọng lượng bình quân đạt 100 kg/con, tăng trọng bình quân đạt 775 – 800 g/con/ngày. Tiêu tốn thức ăn/ kg tăng trọng bình quân 2,5 kg, thấp hơn so với lợn nuôi truyền thống. So với nuôi lợn theo cách truyền thống (chăn nuôi theo hướng công nghiệp) thì nuôi lợn theo hướng hữu cơ, sử dụng đệm lót sinh học giúp giảm ô nhiễm môi trường, tiền điện nước, chi phí xử lý chất thải, thuốc thú y. Đặc biệt, giảm công lao động rửa, dọn chuồng hằng ngày, đây là công việc có tính độc hại và nặng nhọc, phần lớn do phụ nữ đảm nhiệm. Trên đệm lót sinh học lợn tự bổ sung thêm protein chất lượng cao về dinh dưỡng và một nguồn probiotic có tác dụng kích thích tiêu hóa, kích thích vi sinh vật có lợi trong đường ruột phát triển, hạn chế thấp nhất dịch bệnh cho lợn, chất lượng thịt lợn thơm ngon, an toàn.
Qua kiểm tra đánh giá chất lượng thịt, các chỉ tiêu test mẫu của sản phẩm đối với 2 mô hình thực hiện theo chuỗi liên kết ở huyện Cam Lộ và huyện Hải Lăng đều đạt tiêu chuẩn chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Trung tâm Khuyến nông đã hỗ trợ nông dân máy hút chân không, dán nhãn mác, logo, tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm khi đưa ra thị trường tiêu thụ. Người tiêu dùng có thể dễ dàng kiểm tra thông tin về sản phẩm thông qua quét mã QR trên điện thoại thông minh. Ngoài ra Trung tâm Khuyến nông đã liên hệ với các doanh nghiệp, cửa hàng nông sản để tiêu thụ sản phẩm thịt lợn cho người dân.
Mô hình triển khai đã cho thấy hiệu quả về môi trường, khả năng tăng trọng, chất lượng sản phẩm thịt khi đưa ra thị trường tiêu thụ. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của tình hình COVID- 19, giá cả thị trường xuống thấp đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả kinh tế mang lại. Mặc dù, giá lợn hơi xuống thấp nhưng đối với mô hình có liên kết tiêu thụ sản phẩm vẫn mang lại lợi nhuận hơn 600.000 đồng/ con, trong khi mô hình không liên kết tiêu thụ sản phẩm và chăn nuôi truyền thống không thu được lợi nhuận. Ngoài ra, chăn nuôi lợn trên đệm lót sinh học vừa bán thịt lợn chất lượng, vừa bán được phân hữu cơ bón cho cây trồng mang lại lợi nhuận kép cho người chăn nuôi.
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Trần Cẩn cho biết: “Thông qua việc triển khai mô hình nhằm giúp quản lý tốt dịch bệnh, xây dựng vùng an toàn dịch. Đây sẽ là các điểm làm cơ sở tham quan, học tập nhân rộng mô hình. Trong thời gian đến, Trung tâm Khuyến nông tỉnh sẽ tiếp tục nghiên cứu và triển khai các mô hình chăn nuôi có liên kết tiêu thụ sản phẩm. Qua đây giúp các hộ làm quen với phương thức chăn nuôi mới, liên kết sản xuất ra sản phẩm an toàn, nâng cao thu nhập, thực hiện tốt kế hoạch tái cơ cấu ngành chăn nuôi theo hướng phát triển đàn lợn.
Phan Việt Toàn
Nguồn: Báo Quảng Trị
