(Người Chăn Nuôi) – UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 283/KH-UBND về quản lý giết mổ, vận chuyển, kinh doanh động vật và sản phẩm động vật đến năm 2030 với mục tiêu lập lại trật tự trong lĩnh vực giết mổ, loại bỏ tình trạng nhỏ lẻ, không phép, thiếu kiểm soát kéo dài nhiều năm qua.
Theo kế hoạch, Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2030, 70% tổng sản lượng giết mổ được thực hiện tại các cơ sở tập trung hoặc công nghiệp; 100% cơ sở giết mổ hoạt động phải được cấp phép, đáp ứng đầy đủ các điều kiện vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm, môi trường và được lực lượng thú y kiểm soát trước khi đưa sản phẩm ra thị trường. Đây được xem là “lời tuyên chiến” với các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, tự phát, chênh vênh giữa vùng dân cư, gây ô nhiễm và tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh cao. Thành phố đặt lộ trình rõ ràng: từ năm 2026 giảm 20% cơ sở nhỏ lẻ mỗi năm, tiến tới chấm dứt hoàn toàn trong giai đoạn 2028 – 2030.
Lực lượng chức năng đóng dấu kiểm soát lên sản phẩm thịt lợn tại cơ ở giết mổ ở Thường Tín, Hà Nội. Ảnh: Văn Minh
Kế hoạch cũng định hướng phát triển hệ thống giết mổ tập trung khép kín, ứng dụng công nghệ hiện đại trong giết mổ, bảo quản, chế biến, đóng gói, kết nối hoàn chỉnh từ trang trại đến bàn ăn. Các chuỗi liên kết này sẽ bảo đảm tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, đáp ứng nhu cầu trong nước và hướng đến xuất khẩu. Thành phố yêu cầu quản lý nghiêm ngặt hoạt động vận chuyển và kinh doanh sản phẩm động vật tại các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại; xử lý dứt điểm buôn bán, tiêu thụ thực phẩm không rõ nguồn gốc, hết hạn sử dụng, gian lận thương mại hay kinh doanh không được kiểm soát giết mổ.
Kế hoạch được triển khai theo ba giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất, từ tháng 10 đến tháng 12/2025, tập trung rà soát toàn bộ cơ sở giết mổ đang hoạt động, đánh giá thực trạng và nhu cầu. Những cơ sở đủ điều kiện nhưng hết phép sẽ được xem xét gia hạn tạm thời; nơi chưa có cơ sở tập trung, UBND cấp xã phải bố trí điểm giết mổ tạm thời để ngăn chặn tình trạng giết mổ trong khu dân cư. Đồng thời, thành phố sẽ đề xuất các cơ chế hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở giết mổ công nghiệp, tạo điều kiện về đất đai, thủ tục và kêu gọi doanh nghiệp tham gia.
Giai đoạn hai (từ 2026 – 2027), Hà Nội sẽ điều chỉnh, bổ sung mạng lưới cơ sở giết mổ tập trung theo từng địa phương, phù hợp định hướng phát triển đô thị và nông thôn. Công tác kiểm tra, giám sát sẽ được duy trì thường xuyên, kiên quyết không để tái phát cơ sở nhỏ lẻ, tự phát. Song song, thành phố tăng cường quản lý vận chuyển và kinh doanh sản phẩm động vật tại các chợ đầu mối, siêu thị, hệ thống phân phối. Đây là các “điểm nóng” từng tồn tại tình trạng thịt không rõ nguồn gốc len lỏi vào thị trường, ảnh hưởng trực tiếp đến bữa ăn của người dân.
Giai đoạn cuối (từ 2028 – 2030), mục tiêu chính là xử lý dứt điểm các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, tự phát. Toàn bộ sản phẩm động vật đưa ra thị trường sẽ phải áp dụng truy xuất nguồn gốc điện tử; hình thành đồng bộ chuỗi liên kết từ chăn nuôi – giết mổ – chế biến – phân phối – tiêu dùng; xây dựng cơ sở giết mổ tập trung đạt công nghệ tiên tiến, khép kín, đáp ứng tiêu chuẩn về môi trường và an toàn thực phẩm. Những hộ, cơ sở giết mổ phải di dời sẽ được hỗ trợ chuyển đổi phù hợp để bảo đảm sinh kế.
Để đạt mục tiêu, Hà Nội yêu cầu thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp mạnh. Trước hết, công tác chỉ đạo, điều hành sẽ được thực hiện xuyên suốt từ thành phố tới cấp xã. Người đứng đầu chính quyền địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp nếu để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý, tái diễn giết mổ trái phép.
Song song với phát triển cơ sở giết mổ công nghiệp, kế hoạch đặt trọng tâm vào kiểm soát thị trường. Tại các chợ đầu mối lớn như Minh Khai, Nam Hà Nội, Bắc Thăng Long, Hà Vỹ, thành phố thành lập chốt kiểm dịch liên ngành gồm lực lượng thú y, công an kinh tế, quản lý thị trường trực 24 giờ để kiểm tra dấu kiểm soát, hóa đơn chứng từ, hồ sơ truy xuất nguồn gốc. Các tiểu thương buôn bán sản phẩm động vật phải lập sổ theo dõi nguồn hàng, lưu chứng từ và tuân thủ quy định thú y. Những trường hợp vi phạm bị xử lý và công khai rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng.
Không chỉ siết chặt giết mổ và lưu thông, Hà Nội còn thúc đẩy phát triển chuỗi liên kết khép kín từ trang trại – giết mổ – chế biến – tiêu thụ, tạo nguồn thịt sạch, ổn định, truy xuất được thông tin. Mỗi xã có cơ sở giết mổ tập trung sẽ hình thành ít nhất một chuỗi liên kết. Các sản phẩm đạt chuẩn được ưu tiên đưa vào trường học, bếp ăn tập thể, khu công nghiệp. Thành phố cũng khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ bảo quản lạnh, đóng gói, chế biến sâu để nâng cao giá trị và hướng đến xuất khẩu. Thương mại điện tử được thúc đẩy nhằm phát triển kênh tiêu thụ hiện đại, giúp người dân tiếp cận thực phẩm an toàn với thông tin minh bạch.
Ngoài lực lượng thú y, kế hoạch huy động sự vào cuộc của công an, quản lý thị trường, ban quản lý chợ, chính quyền cấp xã. Các đoàn kiểm tra liên ngành thường xuyên giám sát, lấy mẫu, xử lý vi phạm; nhiều chợ truyền thống sẽ được cải tạo theo tiêu chuẩn quốc gia về chợ thực phẩm. Các cơ sở kinh doanh buộc phải công khai nguồn gốc xuất xứ, có số điện thoại đường dây nóng tiếp nhận phản ánh từ người tiêu dùng. Nếu phát hiện hành vi gian lận, cơ quan chức năng xử lý nghiêm và công khai thông tin.
Sở Nông nghiệp và Môi trường đóng vai trò nòng cốt, chủ trì triển khai, hướng dẫn thủ tục đất đai cho dự án nhà máy giết mổ, rà soát hệ thống cơ sở, thành lập tổ công tác liên ngành, phối hợp truyền thông, đào tạo nguồn nhân lực và kết nối tiêu thụ sản phẩm. Các sở, ngành khác như Tài chính, Công Thương, Y tế, Công an, Nội vụ phối hợp theo chức năng, hỗ trợ kiểm tra, xử lý vi phạm, xúc tiến thương mại, đảm bảo an toàn thực phẩm và phòng chống gian lận.
UBND các xã xây dựng kế hoạch cụ thể trên địa bàn, bố trí kinh phí, địa điểm giết mổ tập trung, tổ chức đội liên ngành kiểm tra; xử lý dứt điểm các điểm giết mổ trái phép, giám sát tình trạng tái phát; quy hoạch chợ đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh, an toàn thực phẩm. Nếu cơ sở nào không đủ điều kiện, phải kiên quyết đóng cửa theo đúng lộ trình của Thành phố.
Thùy Khánh
