(Người Chăn Nuôi) – Bệnh thường xảy ra khi thời tiết lạnh dưới 10 độ C, thường có băng giá, sương muối. Nếu thời tiết tiếp diễn lạnh kéo dài từ 3 – 5 ngày thì hệ thống mao mạch ở chân trâu, bò bị tắc nghẽn dẫn đến hệ thống phù nề xung quanh móng chân, bàn chân, cổ chân làm cho trâu, bò bị đau đớn không đi lại được.
Nguyên nhân
Bệnh thường xảy ra khi thời tiết lạnh dưới 100C, thường có băng giá, sương muối, cộng với nền chuồng ẩm, ướt, lầy thụt mất vệ sinh. Mặt khác do trâu, bò đứng và nằm trong chuồng nuôi với thời gian dài sẽ làm cho chân bị tê cóng, hệ thống mao mạch ở chân bị co lại gây trở ngại cho việc lưu thông máu. Nếu thời tiết tiếp diễn lạnh kéo dài từ 3 – 5 ngày thì hệ thống mao mạch ở chân trâu, bò bị tắc nghẽn dẫn đến hệ thống phù nề xung quanh móng chân, bàn chân, cổ chân làm cho con vật bị đau đớn không đi lại được.
Triệu chứng
Chân trâu, bò sưng ở mức độ nhẹ có hiện tượng đi lại chậm chạp, khập khiễng, không vững có thể sưng ở một chân hoặc hai chân. Nếu không phát hiện sớm và chữa trị kịp thời thì bệnh sẽ trầm trọng hơn. Khi đó, có thể xuất hiện hiện tượng phù nề, dịch xuất tiết nhiều sưng tấy, nhiều vết tím đỏ, hoặc có vết nứt da, rỉ nước màu vàng, hệ thống mao mạch ở vùng bàn chân bị tắc làm cho vùng da xung quanh móng và bàn chân bị hoại tử. Dẫn đến bị nhiễm trùng kế phát khiến cho trâu, bò không đứng dậy đi lại được. Nếu vết thương bị nặng, sâu sẽ làm cho con vật què nằm tại chỗ.
Phòng bệnh
– Chuồng trại: Gia cố, tu sửa, đảm bảo chuồng trại đủ ấm, cao ráo, sạch sẽ, không bị gió lùa, mưa hắt làm ẩm ướt nền chuồng. Cần dự trữ chất đốt như củi, trấu, mùn cưa… để sưởi ấm cho trâu, bò (lưu ý cần có ống khói ra ngoài để tránh ngạt).
– Tăng cường công tác chăm sóc, nuôi dưỡng: Trồng cỏ, ngô dày, dây khoai lang trên diện tích đất không sử dụng trồng cây vụ đông, đất hoang để làm thức ăn. Bổ sung thêm tinh bột (cám gạo, ngô, khoai, sắn) với lượng 0,5 g/kg trọng lượng, cho uống thêm muối ăn với lượng 5 g/100 kg trọng lượng, hòa với nước ấm cho uống. Có kế hoạch chế biến, tích trữ thức ăn cho trâu, bò khi thức ăn thô xanh khan hiếm. Một số loại thức ăn như rơm khô, cỏ khô, thức ăn ủ urê, thức ăn ủ chua (lá sắn, dây khoai lang…). Không chăn thả trâu, bò vào những ngày rét đậm, rét hại nhiệt độ dưới 120C, cần mặc áo ấm cho trâu, bò bằng bao tải gai hoặc vải bạt.
– Thực hiện tiêm phòng đầy đủ các loại vacicne phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trâu, bò như: Vaccine LMLM, Tụ huyết trùng…
– Định kỳ vệ sinh, khử trùng tiêu độc chuồng trại môi trường chăn nuôi 1 lần/tuần.
Điều trị
Khi trâu, bò bị cước chân cần phải rửa sạch, lau khô chân cho chúng. Dùng gừng hoặc riềng giã nhỏ, sao nóng cho vào túi vải chườm vào chỗ sưng để tan máu tụ nhằm lưu thông mạch máu trở lại, 1 ngày thực hiện 2 lần.
Nếu chỗ cước đã nhiễm trùng phải rửa sạch bằng dung dịch thuốc tím 1% sau đó rắc bột Tetracycline hoặc Sunfamid.
Trường hợp bệnh nặng, cần cắt bỏ những tổ chức hoại tử sau đó mới điều trị. Tiêm bắp một trong các loại kháng sinh sau Pen-Strep 6.000 – 12.000 UI/kg trọng lượng/ngày; Ampicillin 10 – 15 mg/kg trọng lượng/ngày; kết hợp trợ sức, trợ lực: tiêm bắp Cafein 20 – 25 mg/kg P, B-Complex 4 ml/100 kg trọng lượng. Điều trị liên tục 5 – 7 ngày sẽ khỏi bệnh.
