(Người Chăn Nuôi) – Trước thực trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt từ chất thải chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt, từ hoàn thiện thể chế, kiểm soát nguồn thải đến tăng chế tài xử phạt, nhằm từng bước cải thiện chất lượng môi trường, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và hướng tới phát triển bền vững.
Mới đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có văn bản số 4580/BNNMT-MT gửi Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Đoàn Đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố: Đồng Tháp, Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Đồng Nai, Hà Nội, Lâm Đồng, Hưng Yên, Khánh Hòa, Phú Thọ, Tuyên Quang, Quảng Trị, Ninh Bình, Vĩnh Long, Cà Mau, Gia Lai, Lạng Sơn, Quảng Ngãi, An Giang về tình trạng ô nhiễm môi trường và việc xử lý nước thải, rác thải tại các khu đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư.
Được biết, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, nhiều cử tri đã bày tỏ lo ngại sâu sắc về tình trạng ô nhiễm môi trường tại các đô thị, khu công nghiệp và vùng nông thôn. Đặc biệt, chất thải từ các cơ sở thu mua, chế biến mủ cao su và các trang trại chăn nuôi gia súc tập trung được xem là nguồn ô nhiễm nghiêm trọng khi nước thải chưa qua xử lý vẫn xả thẳng ra môi trường. Cử tri yêu cầu ngành chức năng có biện pháp mạnh tay hơn trong xử lý vi phạm, đồng thời kiểm soát chặt các dự án chăn nuôi không đảm bảo tiêu chuẩn về môi trường.
Công nghệ xử lý chất thải chăn nuôi bằng phương pháp sinh học. Ảnh: ST
Tiếp thu các ý kiến chính đáng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã khẳng định quyết tâm hành động bằng việc triển khai đồng bộ các giải pháp cấp bách. Trong thời gian qua, Chính phủ và Bộ đã tập trung chỉ đạo quyết liệt việc giảm thiểu và kiểm soát ô nhiễm, thông qua việc hoàn thiện chính sách pháp luật, tăng cường thanh tra, kiểm tra và chuyển đổi phương thức quản lý từ bị động sang chủ động phòng ngừa. Công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng về bảo vệ môi trường cũng được chú trọng.
Một trong những biện pháp mạnh tay được triển khai là Nghị định số 45/2022/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Nghị định này quy định mức xử phạt rất cao đối với các hành vi cố tình gây ô nhiễm. Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang khẩn trương xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 45, nhằm cập nhật các hành vi vi phạm mới, điều chỉnh mức phạt phù hợp với thực tiễn, đặc biệt tăng hình phạt với hành vi xả thải không qua xử lý ra môi trường.
Song song, mô hình giám sát “4 bên” được triển khai rộng khắp gồm: Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường địa phương, tổ giám sát cộng đồng và các doanh nghiệp. Mô hình này đảm bảo việc thực hiện các nội dung bảo vệ môi trường được giám sát công khai, minh bạch và liên tục, qua đó tăng cường hiệu quả và trách nhiệm giải trình của các bên liên quan.
Đối với lĩnh vực chăn nuôi, nguồn gây ô nhiễm lớn và trực tiếp tới môi trường nông thôn, Bộ đã ban hành nhiều giải pháp cụ thể. Về mặt quản lý, Chính phủ đã phân cấp cho UBND cấp tỉnh quyền thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường và cấp giấy phép môi trường đối với các dự án chăn nuôi gia súc. Việc phân cấp này giúp kiểm soát chặt chẽ ngay từ giai đoạn đầu, đảm bảo các dự án được triển khai đúng quy hoạch, đúng tiêu chuẩn môi trường tại địa phương.
Ngoài ra, Bộ cũng đã ban hành các quy chuẩn kỹ thuật đặc thù cho nước thải chăn nuôi, gồm QCVN 01-195:2022/BNNPTNT, về nước thải chăn nuôi sử dụng cho cây trồng và QCVN 62:2025/BTNMT, về nước thải chăn nuôi nói chung. Các quy chuẩn này đóng vai trò then chốt trong việc đánh giá, kiểm soát và xử lý nước thải chăn nuôi, góp phần hạn chế ô nhiễm và khuyến khích tái sử dụng nguồn nước đã xử lý trong nông nghiệp.
Trong năm 2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tổ chức các đợt kiểm tra công tác bảo vệ môi trường tại nhiều tỉnh có mật độ chăn nuôi cao như Hưng Yên, Phú Thọ, Gia Lai, Đắk Lắk, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Khánh Hòa. Trước đó, trong năm 2024, qua kiểm tra 10 cơ sở chế biến mủ cao su, đã phát hiện 3 cơ sở xả nước thải vượt quy chuẩn và 2 cơ sở xử lý nước thải chưa đạt chuẩn trước khi tái sử dụng. Tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính lên đến hơn 624 triệu đồng.
Thùy Khánh
