(Người Chăn Nuôi) – Nhu cầu tiêu thụ sữa vốn đang tăng nay lại càng tăng vọt sau khi các bác sĩ quảng cáo các lợi ích sức khỏe của sữa trong bối cảnh đại dịch corona virus. Theo đó, các công ty sữa trên khắp Trung Quốc đã nhanh chóng bắt tay vào việc xây dựng trang trại.
Nan giải vấn đề thiếu sữa
Tuy nhiên việc dập tắt cơn khát này sẽ là một vấn đề nan giải, bởi việc tìm kiếm thêm hàng triệu con bò cho các trang trại mới và mở rộng theo kế hoạch sẽ là một thách thức.
Trung Quốc là nhà sản xuất sữa lớn thứ 3 thế giới, nhưng sản lượng 34 triệu tấn của năm 2020 chỉ đáp ứng khoảng 70% nhu cầu trong nước. Vấn đề phức tạp là chi phí thức ăn chăn nuôi (TĂCN) ở mức cao trong nhiều năm, trong khi nguồn cung đất và nước cũng thiếu, khiến chi phí sản xuất sữa của Trung Quốc khá cao.
Được khuyến khích bởi giá sữa nguyên liệu đạt mức gần như cao kỷ lục và các chính sách trợ cấp của Chính phủ, nhưng năm 2020, Trung Quốc chỉ có hơn 200 dự án trang trại chăn nuôi bò sữa được triển khai, theo hãng tư vấn Beijing Orient Dairy. Phân tích của hãng này cho thấy, 60% các dự án mới đặt mục tiêu quy mô từ 10.000 con bò trở lên và tổng cộng các kế hoạch có quy mô khoảng 2,5 triệu con bò sữa, chiếm gần một nửa quy mô đàn bò cho sữa hiện nay của Trung Quốc sẽ được bổ sung trong những năm tới.
Nhân viên sắp xếp các hộp sữa trên kệ tủ lạnh tại một siêu thị ở Bắc Kinh, Trung Quốc
Trong khi đó, thị trường sữa Trung Quốc trị giá 62 tỷ USD hàng năm, gần như đã phát triển chín muồi. Chính phủ đã thúc đẩy mạnh mẽ sữa và các lợi ích của nó, phần nào để hỗ trợ ngành công nghiệp sữa nông thôn – thúc đẩy tiêu thụ. Mặc dù vậy, lượng tiêu thụ bình quân đầu người hàng năm chỉ là 6,8 lít so với 50 lít của Mỹ, theo Euromonitor International.
Nhu cầu còn tăng cao
Gao Lina, Giám đốc điều hành của China Modern Dairy Holdings Ltd cho biết: “Mức tiêu thụ sữa bình quân trên đầu người vẫn còn rất thấp”. Cũng theo bà Gao, người Trung Quốc, đặc biệt là trẻ em đã bắt đầu ăn nhiều phô mai hơn, nên nhu cầu tương lai sẽ tăng lên. 1 kg phô mai thường cần 10 kg sữa để sản xuất.
Tuy nhiên, sữa tại Trung Quốc vẫn được cho là mặt hàng đủ đặc biệt để làm quà tặng. Sữa tươi có giá lên tới 2 USD/l, gần gấp đôi tại Anh và Mỹ, còn các hộp sữa tiệt trùng bảo quản ở nhiệt độ phòng loại 240 ml có giá khoảng 40 cents.
Theo dữ liệu của Nielsen, nhu cầu đối với sữa tươi trữ mát chiếm chỉ 20% doanh thu sữa tại Trung Quốc, lại tăng trưởng nhanh, tới 21% trong 11 tháng đầu năm 2020, so với mức tăng 10,9% của sữa bảo quản ở nhiệt độ phòng. Để đáp ứng nhu cầu, các doanh nghiệp lớn sẽ cần phát triển thêm các nguồn sữa nguyên liệu gần gũi hơn với các trung tâm tập trung đông dân cư, thu nhập cao hơn.
Các công ty vạch ra kế hoạch lớn, trong đó có Modern Dairy, muốn tăng gấp đôi quy mô đàn trong vòng 5 năm tới lên 500.000 con bằng cách mua lại các công ty nông nghiệp nhỏ hơn và xây dựng các trang trại mới.
Công ty chế biến Bright Dairy and Food Co Ltd, có trụ sở tại Thượng Hải đặt mục tiêu xây dựng thêm 4 trang trại để bổ sung thêm 31.000 con bò vào đàn bò 66.000 con. China Youran Dairy đang lên kế hoạch IPO, tìm kiếm số vốn lên tới 800 triệu USD để mở rộng đàn bò giống và tăng sản lượng sữa.
Khó khăn nhập khẩu bò
Theo Beijing Orient Dairy, các trang trại mới tại Trung Quốc cần tổng cộng 1,35 triệu con bò và hiện đang trong quá trình xây dựng. Ước tính trong 2 năm tới, đàn bò nội địa của Trung Quốc sẽ tạo ra khoảng 500.000 con bò cái tơ mới trong khi nhập khẩu có thể đạt khoảng 400.000 con nếu tốc độ nhập khẩu vẫn như năm ngoái khi Trung Quốc nhập khẩu gần 200.000 con bò cái tơ, chủ yếu từ Australia và New Zealand.
Nhập khẩu bò cái tơ là cách nhanh nhất để xây dựng một trang trại mới, tiết kiệm khoảng 1 năm so với nuôi từ con giống tự sản xuất. Nhập khẩu cũng được ưu tiên hơn bởi đây là nguồn cung sạch bệnh so với nguồn cung nhiễm nhiều loại bệnh hiện nay tại Trung Quốc. Nhưng việc nhập khẩu sẽ trở nên khó khăn hơn khi mới đây New Zealand quyết định tạm ngừng xuất khẩu gia súc sống trong vòng 2 năm do lo ngại về phúc lợi động vật trên các chuyến vận chuyển đường biển kéo dài.
Một nhà xuất khẩu gia súc Australia giấu tên cho biết: “Chúng tôi đã nhận được rất nhiều đơn hàng, đặc biệt là khi New Zealand ngừng buôn bán, đồng thời cho biết thêm rằng, nhu cầu tăng cao từ Trung Quốc đang khuyến khích người chăn nuôi chi nhiều hơn vào chăn nuôi”. Chile và Uruguay cũng xuất khẩu với khối lượng nhỏ, nhưng thời gian vận chuyển dài gấp đôi và các giống bò được sử dụng tạo ra ít sữa hơn, khiến chúng trở thành lựa chọn kém hấp dẫn hơn.
Ông Dou Ming, nhà kinh tế trưởng của Beijing Orient Dairy cho biết: Brazil, Mỹ và các nước châu Âu có thể trở thành nguồn cung cấp gia súc tốt cho người chăn nuôi.
Trung Quốc và Mỹ đã cam kết khởi động các cuộc thảo luận về nhập khẩu giống gia súc trong 1 tháng của thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 vừa ký kết hồi tháng 1/2021 nhưng vẫn chưa rõ khi nào các cuộc thảo luận sẽ bắt đầu.
|
>> Theo các nhà phân tích, chi phí TĂCN là một cản trở khác, do bò cái tơ nhập khẩu cần thời gian chăm sóc trước khi cho thu hoạch sữa. Ông Grant Beadles, Giám đốc thị trường Trung Quốc tại Land O Lakes, chuyên cung cấp TĂCN và hạt thức ăn gia súc cho thị trường Trung Quốc cho biết, giá ngô đang ở mức cao kỷ lục, trong khi nguồn cỏ cũng sẽ ngày càng trở nên đắt đỏ khi phải cạnh tranh nguồn đất trồng với ngô. |
Phương Ngọc
(Theo Reuters)
