Hoạt động chăn nuôi trên địa bàn tỉnh đang chuyển dịch mạnh theo hướng giảm tỷ lệ nuôi nông hộ, tăng quy mô trang trại. Qua đó góp phần nâng cao giá trị, tạo ra sản phẩm có năng suất, chất lượng cao, bảo đảm an toàn thực phẩm và tiến tới mục tiêu phát triển bền vững.
Chăn nuôi tuần hoàn khép kín
Nhiều năm qua, quy mô chăn nuôi của Bắc Giang luôn nằm trong tốp 10 tỉnh, TP có tổng đàn vật nuôi lớn nhất cả nước, sản phẩm không chỉ phục vụ cho tiêu thụ nội tỉnh mà còn xuất bán 60% ra thị trường tỉnh ngoài. Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có hơn 156 nghìn cơ sở chăn nuôi, được chia thành 2 loại hình gồm hơn 154 nghìn cơ sở chăn nuôi nông hộ và hơn 2,2 nghìn trang trại. Bên cạnh 4 đối tượng vật nuôi chủ lực là lợn, gia cầm, trâu, bò, Bắc Giang còn phát triển vật nuôi đặc trưng theo lợi thế từng địa phương như: Ong mật, ngựa bạch, dê…
Anh Ngô Văn Vượng (bên phải) ở thôn Lục Liễu, xã Hợp Đức (Tân Yên) nuôi 30 nghìn con gà thương phẩm theo mô hình trang trại.
Một trong những điểm sáng là trên địa bàn tỉnh đang hình thành nhiều trang trại quy mô lớn, sản xuất theo chuỗi liên kết, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao gắn với bảo vệ môi trường, tạo việc làm cho nhiều lao động. Ví như trại chăn nuôi lợn của Công ty TNHH Chăn nuôi H&Q Việt Nam tại xã Tam Tiến (Yên Thế) có quy mô 2 ha, nuôi 2,4 nghìn lợn nái, mỗi tháng Công ty xuất chuồng 5-6 nghìn lợn con.
Ông Thân Văn Hùng, Giám đốc Công ty cho biết: “Chúng tôi đang liên kết chăn nuôi gia công với Công ty TNHH Japfa Comfeed Việt Nam nên từ con giống, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y đến tiêu thụ… đều được phía đối tác bảo đảm, giá cả ổn định. Trang trại tạo việc làm cho 60 lao động”.
Quy trình chăn nuôi được Công ty vận hành bằng hệ thống máy móc tự động, đội ngũ kỹ sư, công nhân được đào tạo chuyên nghiệp và tuân thủ đầy đủ điều kiện phòng, chống dịch bệnh để hạn chế rủi ro. Công ty đầu tư xây dựng hệ thống xử lý chất thải tuần hoàn khép kín bằng công nghệ tách phân hiện đại, bể biogas có sức chứa 6 nghìn mét khối nên xử lý gần như triệt để chất thải chăn nuôi.
Trang trại lợn của Công ty TNHH Chăn nuôi H&Q Việt Nam có hệ thống xử lý chất thải tuần hoàn nên khá thân thiện với môi trường.
Trang trại được đặt ở vị trí tách biệt khu dân cư, toàn bộ hệ thống nước thải được xử lý qua 7 hồ chứa điều hòa và dùng máy bơm tuần hoàn nên không chảy ra môi trường. Nguồn chất thải chăn nuôi được dùng để sản xuất điện, thân thiện với môi trường. Trong những đợt nắng nóng và mất điện luân phiên hồi tháng 6 vừa qua, trang trại đã chủ động được nguồn điện nên hoạt động sản xuất, chăn nuôi diễn ra ổn định và tiết kiệm nhiều chi phí.
Tại xã Việt Lập (Tân Yên) có 21 trang trại được cấp giấy chứng nhận. Ông Giáp Văn Hành, Bí thư Đảng ủy xã khẳng định: “Kinh tế trang trại trên địa bàn xã đã khai thác tốt hơn tiềm năng đất đai, lao động, vốn và khoa học kỹ thuật, góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi”. Mỗi năm, các trang trại có doanh thu bình quân từ 1- 3 tỷ đồng. Hiệu quả của kinh tế trang trại trên địa bàn xã đã góp phần làm thay đổi diện mạo vùng quê nông thôn, nhiều hộ thoát nghèo, vươn lên làm giàu, ở các vùng nông thôn xuất hiện không ít những triệu phú, tỷ phú từ làm kinh tế trang trại.
Xây dựng các vùng chăn nuôi
Theo nhận định của cơ quan chuyên môn, trong tương lai, chăn nuôi nông hộ sẽ ngày càng bị thu hẹp vì khó bảo đảm an toàn dịch bệnh, vệ sinh môi trường và truy xuất nguồn gốc. Mặt khác, dịch bệnh trên đàn vật nuôi luôn tiềm ẩn nguy cơ tái phát, nhất là các bệnh nguy hiểm gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi. Việc phát triển chăn nuôi tập trung, quy mô lớn theo chuỗi liên kết sẽ khắc phục được hạn chế trên và dần hình thành lực lượng lao động mới có tư duy phát triển nông nghiệp hàng hóa, gắn với quy luật thị trường.
Chăn nuôi lợn theo hình thức liên kết của hộ ông Nguyễn Văn Nguyệt tại xã Thượng Lan (Việt Yên) với Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam.
Theo ông Lương Đức Kiên, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, thời gian qua, Bắc Giang đã có nhiều chuyển biến trong chăn nuôi, cụ thể là chăn nuôi quy mô lớn, tập trung đang phát triển mạnh mẽ nhằm thay thế phương thức chăn nuôi nông hộ, giúp giảm chi phí sản xuất. Ngoài ra, do bị ảnh hưởng liên tiếp bởi dịch tả lợn châu Phi, lở mồm long móng, từ năm 2020 đến nay, toàn tỉnh giảm 50 nghìn hộ chăn nuôi nhỏ lẻ và tăng 115 trang trại.
Ông Lương Đức Kiên, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh.
Nhiều hộ chăn nuôi đã phải treo chuồng, cho thuê chuồng trại, thậm chí có hộ phá sản hoặc chuyển sang liên kết với các doanh nghiệp mới trụ vững được. Trong tương lai, số hộ dân chăn nuôi nhỏ lẻ sẽ tiếp tục giảm mạnh bởi đây là xu thế, phù hợp với sự phát triển chung.
Căn cứ quyết định phê duyệt các vùng sản xuất tập trung, chuyên canh sản phẩm nông sản chủ lực, đặc trưng trên địa bàn tỉnh, đến năm 2030, Bắc Giang xác định ổn định 21 vùng chăn nuôi lợn, 33 vùng chăn nuôi gà, 23 vùng chăn nuôi trâu, bò, 18 vùng chăn nuôi dê, 4 vùng chăn nuôi ngựa, 12 vùng nuôi ong.
Tuy vậy, hiện nay chăn nuôi theo quy mô nông hộ vẫn chiếm tỷ lệ cao. Trong số hơn 2,2 nghìn trang trại có hơn 1,8 nghìn trang trại quy mô nhỏ; 339 trang trại quy mô vừa và chỉ có 58 trang trại lớn. Chăn nuôi theo chuỗi liên kết chưa nhiều, còn thiếu bền vững, sản phẩm chủ yếu tiêu thụ trong nước, chưa đạt yêu cầu xuất khẩu. Hiện nay, chăn nuôi trang trại ở Bắc Giang còn một số khó khăn, hạn chế, nhất là liên quan đến thủ tục chuyển đổi đất đai, vấn đề ô nhiễm môi trường, nhiều trang trại hoạt động chăn nuôi khi chưa có giấy phép… Đây là những vấn đề cần được khắc phục trong thời gian tới.
“Ngành Nông nghiệp khuyến khích phát triển chăn nuôi trang trại áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới, tổ chức liên kết chăn nuôi theo chuỗi khép kín, tuần hoàn. Cùng đó, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi nhằm hình thành các vùng chăn nuôi tập trung cách biệt khu dân cư, bảo đảm điều kiện về môi trường, kết hợp với vùng sản xuất nguyên liệu chế biến thức ăn tại chỗ”, ông Lương Đức Kiên cho biết.
Bài ảnh: Nguyễn Hưởng
Nguồn: Báo Bắc Giang