Từ những kiện hàng trót lọt qua biên giới, thực phẩm đông lạnh được đưa về Hà Nội và các tỉnh thành để tiêu thụ, trở thành món ‘khoái khẩu’ của giới trẻ Hà Nội.
Thâm nhập tổng kho hàng đông lạnh tại Hà Nội
Lần theo những chiếc xe chuyên vận chuyển hàng đông lạnh về Hà Nội, nhóm phóng viên đã tìm về một tổng kho có địa chỉ trên trên phố Nguyễn Sơn, phường Gia Thụy, TP Hà Nội.
Phóng viên vào vai chủ quán ăn đang cần nguồn hàng. Tiếp đón chúng tôi là một người đàn ông khoảng 30 tuổi. Không ngần ngại, người này mở cửa kho để cho tôi vào xem hàng.
Kho hàng không biển hiệu với diện tích rộng cả trăm mét vuông, phân chia thành các khu riêng biệt, phía ngoài là dãy máy đông lạnh, bên trong là khu vực hàng hóa và kho lạnh. Vừa dẫn vào kho chủ cửa hàng khoe, “Yên tâm đi ở đây là thế giới hàng đông lạnh rồi, thích hàng gì là có hàng đó, không đến lấy được thì sẽ gửi ship, hàng lúc nào cũng sẵn”.
Kho hàng đông lạnh trên trên phố Nguyễn Sơn, phường Gia Thụy, Hà Nội. Ảnh: HK.
Khi được hỏi về nguồn gốc của những sản phẩm này ở đâu chủ cửa hàng nói luôn đây là hàng nhập lậu từ Trung Quốc, được vận chuyển theo đường tiểu ngạch về Việt Nam. Do vậy các mặt hàng này sẽ có giá theo ngày, giá của mỗi túi lạp xưởng được bán giao động từ 50.000 đến 60.000 đồng/gói.
Trong khi đó giá của mỗi túi lạp xưởng được các chủ hàng nhập về chỉ khoảng 30.000 đồng/gói. Mức chênh lệch giá cho lợi nhuận lên tới 100%, bởi vậy mà các chủ hàng sẵn sàng vì lợi nhuận, bất chấp vi phạm đạo đức để bán mặt hàng này.
Những chiếc tủ lạnh chật cứng xúc xích, lạp xưởng. Ảnh: HK.
Lạp xưởng không chỉ được bán cho các quán ăn kinh doanh vỉa hè, các cửa hàng tạp hóa mà chỉ cần gõ từ khóa lạp xưởng nướng đá trên Google sẽ cho ra hàng nghìn kết quả tìm kiếm. Trên nhiều trang thương mại điện tử, có các sản phẩm mang nhãn mác tiếng nước ngoài, bao bì bắt mắt được giao bán công khai.
Về nguyên tắc, các loại thực phẩm đông lạnh đều phải được bảo quản theo đúng quy định ở những kho lạnh đủ điều kiện nhiệt độ. Tuy nhiên trong quá trình điều tra chúng tôi thấy những sản phẩm này trong quá trình vận chuyển, qua tay các chủ buôn vẫn luôn ở tình trạng không bảo quản lạnh trong khoảng thời gian dài, thậm chí nhiều chủ hàng còn để dưới nền ẩm ướt không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.
Hàng đông lạnh có chữ nước ngoài được để trong các bao tải vứt dưới sàn nhà. Ảnh: HK.
Từ hàng nhập lậu trở thành món ăn khoái khẩu
Lạp xưởng nướng đá, hay các loại xiên nướng, chiên, rán đang là những món ăn được ưa chuộng của giới trẻ hiện nay. Tại nhiều tuyến phố ẩm thực, mỗi ngày đang có hàng tấn thực phẩm kiểu này được tiêu thụ. Tuy nhiên khi xem những hình ảnh Báo Nông nghiệp và Môi trường đăng tải trước đó, chắc chắn nhiều người sẽ cảm thấy giật mình và sẽ cân nhắc nếu có ý định sử dụng.
Lạp xưởng nướng đá được bán với giá 25.000 đồng/3 cái. Ảnh: HK.
Vừa tan học, một nhóm sinh viên rôm rả hẹn nhau đến quán đồ nướng trên phố Lê Văn Hiến (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội), rồi lựa chọn chục xiên viên chiên, xúc xích, lạp xưởng… để cùng nhau thưởng thức.
Khó có thể phủ nhận sức hút từ các xe hàng này khi lạp xưởng, xúc xích đã tẩm ướp được nướng mang đến mùi thơm nhức mũi. Sau khi tan cuộc, nhóm sinh viên 6 người thanh toán chỉ hết 150.000 đồng nên ai cũng vui vẻ vì vừa no bụng, giá thành lại rẻ.
Sản phẩm đông lạnh khi được nướng cho gia vị nhìn rất bắt mắt. Ảnh: HK.
Tuyến phố Lê Văn Hiến gần trường Học viện Tài Chính có khoảng 10 cửa hàng bán đồ nướng, theo quan sát của phóng viên chủ yếu là các sản phẩm thực phẩm đông lạnh đều có chữ Trung Quốc. Điểm chung dễ nhận thấy là các sản phẩm này đang được bày bán công khai mà không bị các cơ quan chức năng xử lý. Khi được hỏi về nguồn gốc của các loại thực phẩm này thì người bán cũng thẳng thắn chia sẻ là hàng Trung Quốc.
“Đây là lạp xưởng Hà Khẩu, hương vị thơm ngon nên được nhiều người yêu thích, mỗi ngày cửa hàng bán được 400 đến 500 cái, khách ăn chủ yếu là học sinh, sinh viên”, ông T chủ một cửa hàng đồ nướng chia sẻ.
Lạp xưởng đông lạnh được bán tại các cửa hàng đồ nướng. Ảnh: HK.
Để khẳng định về sức hút của loại mặt hàng này ông T đã không ngần ngại dẫn tôi vào bên trong để tận mắt xem những thùng lạp xưởng vừa được nhập về. Ông T đon đả nói: “Từng này là còn ít, vào cuối tuần nhà anh bán hàng nghìn chiếc, ở đây đa phần là sinh viên nên các cháu rất thích ăn món này, hơn nữa mình có bí quyết riêng”.
Nhìn những túi lạp xưởng không tem nhãn, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm khi được bán cho các chủ cơ sở chỉ có giá khoảng 25.000 đồng/túi. Tuy nhiên, sau khi chế biến đến tay người tiêu dùng, giá trị của nó có thể nhân lên gấp 10 lần.
Những thùng hàng đông lạnh được nhập về quán ăn. Ảnh: HK.
“Đợt này nhiều quán mở ra nên lượng khách cũng bớt đi, để cạnh tranh giá cũng phải hạ nhiệt hơn, khách mua 3 cái thì chỉ lấy 26.000 đồng”, vợ ông T từ bên trong nói vọng ra bên ngoài.
Bên ngoài vẫn tấp nập khách ra vào mua, khi được tôi khen là quán đông khách ông T vui vẻ nói, “Khách ăn lần đầu lần sau quay lại ai cũng khen ngon, để khách quay lại là anh có bí quyết riêng, chẳng hạn như là cho khách chấm lạp xưởng cùng với gia vị của quán”.
Theo quan sát, chỉ trong khoảng 30 phút cửa hàng này có từng tốp, từng tốp sinh viên nườm nượp đến, người thì mua về, người thì ngồi tại quán vừa thưởng thức vừa trò chuyện rôm rả.
Tôi ngỏ ý muốn xin địa chỉ cửa hàng để mua anh T một mực không muốn cho và bảo thẳng, “Đây là hàng Trung Quốc, là hàng nhập lậu không được phép bán ở Việt Nam nên không phải ai cũng có thể mua được, em thích ăn thì ra quán anh bán cho”.
Thực phẩm đông lạnh không rõ nguồn gốc, xuất xứ có mặt tại các quán đồ nướng. Ảnh: HK.
Chào để ra về, ông chủ cửa hàng đon đả luôn miệng gửi lời mời mong chúng tôi lần sau tiếp tục đến quán ăn ủng hộ.
Không ai dám khẳng định, những loại thực phẩm từ các quán nướng có đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm hay không, vì chỉ khi các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra, lấy mẫu xét nghiệm mới có thể kết luận được.
Thời gian qua, lực lượng quản lý thị trường Hà Nội đã liên tục thu giữ hàng chục tấn thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, trong đó bao gồm các loại lạp xưởng với bao bì tiếng nước ngoài, không đảm bảo an toàn thực phẩm.Việc kiểm soát sản phẩm đông lạnh trước khi tới tay người tiêu dùng cần chặt chẽ, chế tài xử phạt cần nghiêm khắc hơn, còn người tiêu dùng cũng cần cân nhắc khi chọn những loại thực phẩm không rõ nguồn gốc.
Bài 1: Kẽ hở chính sách cư dân vùng biên
Bài 2: Thâm nhập cung đường vận chuyển hàng lậu
Bài 3: Hàng lậu ‘thông chốt’ luồn sâu vào nội địa
Nguồn: Báo Nông nghiệp và Môi trường
