Huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) đã có nhiều chính sách khuyến khích, hỗ trợ cải tạo chất lượng giống và phát triển tổng đàn dê, đem lại hiệu quả cao cho người chăn nuôi tại địa phương.
Nuôi dê Boer cho hiệu quả cao
Nhận thấy hiệu quả kinh tế khi nuôi giống dê cỏ địa phương mang lại chưa cao, 2 năm qua, chị Nguyễn Thị Hiền (thôn Tây Nam, xã Sơn Lễ, Hương Sơn) đã tìm hiểu và mạnh dạn chuyển sang nuôi giống dê Boer, cho hiệu quả kinh tế cao.
Chị Hiền cho biết: “Gia đình đã được vay vốn, đầu tư xây dựng trang trại nuôi dê với diện tích chuồng nuôi 300 m2 và mua 50 con dê cái 3 dê đực giống Boer với chi phí hơn 500 triệu đồng. Nhờ chú trọng đầu tư, chăm sóc, đàn dê của gia đình đã phát triển lên 80 con dê bố, mẹ đảm bảo chất lượng. Đồng thời, gia đình đã xuất bán được 200 con dê thịt, mỗi con có trọng lượng từ 20 – 25 kg, giá bán dê thịt từ 120 – 130.000 đồng/kg, đem lại lợi nhuận trên 450 triệu đồng”.
Chị Nguyễn Thị Hiền (thôn Tây Nam, xã Sơn Lễ, Hương Sơn) nuôi giống bê Boer cho hiệu quả cao.
Không chỉ có chị Hiền, nhiều hộ chăn nuôi tại xã Sơn Lễ (Hương Sơn) đã tận dụng điều kiện tự nhiên, đầu tư xây dựng hệ thống chuồng trại để phát triển nghề chăn nuôi dê. Đặc biệt, những năm gần đây, trên địa bàn đã xuất hiện một số mô hình chăn nuôi dê nhốt chuồng quy mô lớn từ 50 – 80 con với giống dê lai mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Ông Lê Đình Khôi – Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Lễ cho hay: “Chính quyền địa phương đã vận động tuyên truyền người dân chuyển đổi từ chăn nuôi giống dê cỏ địa phương sang nuôi dê lai. Đến nay, toàn xã có 460 hộ dân chăn nuôi dê với tổng đàn trên 2.100 con, trong đó, đàn dê Boer chiếm hơn 50%. Điều làm bà con yên tâm hơn đó là nhu cầu dê thịt đang rất lớn nên giá bán rất ổn định, ngoài ra, có nhiều hộ gia đình chăn nuôi dê quy mô lớn từ 50 con trở lên cho sinh sản để bán con giống với giá 5 – 6 triệu đồng/con, đem lại thu nhập 500 – 700 triệu đồng/năm”.
Dê Boer có nguồn gốc xuất phát từ Nam Phi, bắt đầu được nuôi ở Việt Nam từ năm 2002. Loài dê Boer rất dễ nuôi với thức ăn chủ yếu từ các loại cây cỏ, củ quả tự nhiên; khả năng đề kháng và thích ứng với môi trường của dê cao nên ít xảy ra dịch bệnh.
Việc xây chuồng trại cũng khá đơn giản, đảm bảo các tiêu chí thông thoáng, sạch sẽ, khô ráo là dê có thể thích nghi tốt. Dê Boer là loài chuyên lấy thịt, có tốc độ sinh trưởng và lớn nhanh, một con dê đực khi trưởng thành nặng từ 110 kg đến 135 kg, còn ở dê cái là 80 kg đến 110 kg.
Toàn xã Sơn Lễ (Hương Sơn) có 460 hộ dân chăn nuôi dê với tổng đàn trên 2.100 con, trong đó, đàn dê Boer chiếm hơn 50%.
Để việc nuôi nhốt đạt hiệu quả, ngoài am hiểu đặc tính của loài, người chăn nuôi phải biết áp dụng khoa học – kỹ thuật trong cả quá trình nuôi. Đặc biệt, cần chủ động nguồn thức ăn và nước uống sạch sẽ để đảm bảo dinh dưỡng, hạn chế các loại dịch bệnh xảy ra trên đàn dê.
Theo anh Nguyễn Trọng Hùng (thôn Tân Tiến, xã Sơn Tiến, Hương Sơn), sau khi thu hoạch cỏ, các hộ nuôi thường tiến hành ủ vào các thùng nhựa đậy kín theo tỷ lệ 1 tấn cỏ tươi – 5 kg cám ngô – 0,2 kg muối tinh – 0,2 kg men vi sinh trong khoảng 20 – 30 ngày. Bên cạnh đó, anh còn đầu tư hệ thống nước uống tự động đến tận từng ô chuồng nên giảm được công chăm sóc, không lo dê bị thiếu nước uống. Từ 52 con dê ban đầu, đến thời điểm này, tổng đàn dê của gia đình đã đạt 300 con, cho thu nhập bình quân 50 – 60 triệu đồng/tháng.
Hỗ trợ người dân phát triển chăn nuôi
Hương Sơn là huyện có tổng đàn dê khá lớn của tỉnh Hà Tĩnh (trên 14.000 con). Tuy nhiên, giống dê cỏ địa phương là vật nuôi có tầm vóc nhỏ, chậm lớn, năng suất thịt thấp; người nuôi chưa quan tâm đúng mức về chất lượng con giống, việc áp dụng khoa học – kỹ thuật còn hạn chế. Khi chăn nuôi dê cỏ, người dân thường thả rông nên khó kiểm soát được dịch bệnh, dẫn tới hiệu quả kinh tế không cao. Trong khi đó, nhu cầu dê giống và thịt dê trên thị trường trong và ngoài tỉnh ngày càng tăng cao.
Với mục tiêu phát triển tổng đàn và nâng cao chất lượng đàn dê giống cũng như dê thịt, hướng đến phát triển chăn nuôi dê theo hướng hàng hóa, huyện Hương Sơn đã tập trung thực hiện nhiều giải pháp cải tạo chất lượng đàn dê tại địa phương.
Theo đó, những hộ có từ 10 con dê nái trở lên hoặc 3 – 4 hộ có từ 20 nái trở lên, huyện hỗ trợ mua 1 con dê đực, tối đa không quá 6 triệu đồng/con; hỗ trợ 100 triệu đồng đối với mô hình nuôi từ 50 con dê nái trở lên; hỗ trợ 200 triệu đồng với mô hình nuôi từ 100 con trở lên. Chính sách này đã thực sự tạo “lực đẩy” lớn để nhiều hộ dân thấy được hiệu quả sản xuất, mạnh dạn đầu tư hệ thống chuồng trại, đưa các giống bê lai vào nuôi. Hiện nay, tổng đàn dê của toàn huyện đạt trên 15.000 con, tăng gần gấp đôi so với cuối năm 2020.
Dê được nuôi nhốt trong chuồng, chăm sóc tốt nên hạn chế được dịch bệnh.
Anh Phan Anh Chiến (thôn Anh Sơn, xã Sơn Hàm) cho biết: “Được chính quyền địa phương tạo điều kiện hỗ trợ một phần chi phí đầu tư ban đầu, tôi đã mạnh dạn thử nuôi 52 con dê giống Boer từ năm 2022. Hiện nay, tôi đang tiếp tục lựa chọn những con mẫu mã đẹp làm giống, lai tạo đàn cho gia đình và bà con trong thôn, còn lại xuất bán dê thịt. Mỗi con dê con sinh ra, sau 4 – 5 tháng chăm sóc, nếu dê cỏ thì trọng lượng chỉ đạt 10 – 15 kg, còn dê lai Boer đã đạt 20 – 25 kg, có những con lên đến 30 kg, tính về hiệu quả thì giống dê lai cho giá trị kinh tế gấp đôi dê cỏ trước đây”.
Ngoài ra, để tăng tầm vóc, thể trạng của đàn dê trên địa bàn, huyện cũng đã triển khai xây dựng các mô hình chăn nuôi dê lai sinh sản (với quy mô tổng đàn 40 – 50 con/mô hình) tại các xã Quang Diệm, Sơn Lâm, Sơn Tiến, Sơn Lễ, Sơn Bằng và An Hòa Thịnh bằng phương thức sử dụng giống dê Bách Thảo đực và dê Boer đực lai tạo với con dê Boer cái để cho sinh sản thế hệ con lai F1.
Qua theo dõi, đánh giá, đàn dê lai F1 sinh trưởng ổn định và sinh sản tốt, trung bình mỗi dê mẹ 3 năm sinh 2 lứa, mỗi lứa từ 2-3 con. Dê thịt nuôi 4 – 5 tháng đạt trọng lượng trung bình 25 – 30 kg, tăng 30% so với trọng lượng dê cỏ địa phương. Từ đó, góp phần giúp đàn dê các thế hệ F2, F3 tại địa phương sinh ra tầm vóc to lớn hơn, thích nghi với điều kiện thời tiết khí hậu, có nguồn gene vượt trội, cho năng suất, chất lượng thịt cao.
Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp, nhiều hộ dân trên địa bàn huyện đã thay đổi tập quán sản xuất cố hữu, biết cách ứng dụng khoa học – kỹ thuật vào chăn nuôi, góp phần tăng thu nhập và nâng cao đời sống.
Thời gian tới, trung tâm sẽ tiếp tục hướng dẫn, tập huấn để bà con tích cực nhân rộng các mô hình chăn nuôi dê lai chất lượng cao; chú trọng tuyển chọn những con dê cái lai F1 nhằm phát triển đàn dê nái có tầm vóc, sinh sản tốt hơn; khuyến khích nông dân mở rộng quy mô, tiến tới xây dựng các trang trại, nông trại chăn nuôi dê quy mô lớn; tham mưu thực hiện chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm giúp nông dân yên tâm sản xuất, đầu tư mở rộng chăn nuôi.
Nguồn: Báo Hà Tĩnh
