(Người Chăn Nuôi) – Trước nguy cơ bùng phát dịch tả lợn châu Phi trên diện rộng, nhiều địa phương như Tây Ninh, Vĩnh Long, Hưng Yên, Hà Tĩnh đang triển khai đồng bộ các biện pháp kiểm soát, khoanh vùng và phòng ngừa, bảo vệ đàn vật nuôi và ổn định sản xuất nông nghiệp.
Tây Ninh khẩn trương khoanh vùng, kiểm soát dịch
Tại Tây Ninh, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đang tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch tả lợn châu Phi (ASF) trên địa bàn. Theo thống kê, toàn tỉnh hiện ghi nhận 7 ổ dịch mới tại 6 xã, phường gồm: Tân Thạnh (2 ổ dịch), Long An, Khánh Hưng, Thạnh Hóa, Bình Đức và Tân An. Từ đầu năm 2025 đến nay, dịch bệnh đã xuất hiện tại 32 hộ ở 18 xã, phường, khiến 1.491 con lợn phải tiêu hủy, tương đương 58.656 kg. Hiện vẫn còn 4 hộ tại các xã Thạnh Hóa, Bình Đức, Tân Thạnh và Tân An có ổ dịch chưa qua 21 ngày theo quy định.
Để khống chế dịch bệnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh phối hợp chặt chẽ với chính quyền các xã, phường triển khai khoanh vùng, giám sát, tiêu độc khử trùng và kiểm soát vận chuyển lợn trong vùng dịch. Cơ quan chuyên môn đã thành lập các đội phản ứng nhanh, cung cấp hóa chất, vôi bột và hướng dẫn người dân phun khử trùng thường xuyên. Các hộ phát hiện lợn bệnh đều được xử lý, tiêu hủy đúng quy trình kỹ thuật để ngăn chặn nguy cơ lây lan.
Tiêu hủy lợn bị chết do nhiễm bệnh dịch tả lợn châu Phi. Ảnh: Hải Đường
Tuy nhiên, theo bà Đinh Thị Phương Khanh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, một số hộ chăn nuôi còn chưa chấp hành nghiêm các quy định, giấu dịch khi lợn có biểu hiện chết bất thường, gây khó khăn cho công tác khoanh vùng. Do đó, ngành nông nghiệp đang phối hợp với chính quyền cơ sở tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ người dân khai báo và thực hiện tiêu hủy kịp thời.
Để chủ động phòng ngừa, Tây Ninh đã triển khai tiêm vaccine thử nghiệm, đồng thời đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức người dân về an toàn sinh học trong chăn nuôi. Nhiều hộ chăn nuôi cũng bày tỏ mong muốn được hướng dẫn kỹ thuật và tiếp cận các chính sách hỗ trợ tái đàn sau dịch để khôi phục sản xuất ổn định. Sở Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh, trong bối cảnh thời tiết thay đổi thất thường và nhu cầu vận chuyển, giết mổ lợn tăng cao vào dịp cuối năm, các địa phương không được chủ quan, phải đặt công tác phòng, chống ASF lên hàng đầu.
Vĩnh Long tăng cường dập dịch, giám sát chặt chẽ
Tương tự, tỉnh Vĩnh Long cũng đang triển khai kế hoạch dập dịch tả lợn châu Phi tại các địa phương có dịch, trong đó tập trung 4 xã đã công bố dịch: Nhị Trường, Cầu Ngang, Vinh Kim, Long Hiệp và 2 xã vùng uy hiếp: Hiệp Mỹ và Mỹ Long. Toàn bộ lợn mắc bệnh, nghi mắc bệnh tại các địa phương này sẽ được tiêu hủy, tổng trọng lượng dự kiến lên đến 513,3 tấn.
Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long phối hợp thành lập 20 chốt kiểm soát dịch bệnh động vật hoạt động 24/24 giờ, nhằm kiểm tra chặt chẽ việc vận chuyển, buôn bán lợn và sản phẩm từ lợn. Đồng thời, các địa phương tổng vệ sinh, tiêu độc khử trùng liên tục tại vùng có dịch và vùng đệm. Trong vùng dịch và vùng uy hiếp, khử trùng 1 lần/ngày trong tuần đầu, 3 lần/tuần trong hai tuần tiếp theo, với tổng lượng thuốc sát trùng gần 3.000 lít. Tại vùng đệm, công tác khử trùng diễn ra 1 lần/tuần với tổng lượng thuốc trên 450 lít.
Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp tổ chức tiêm vaccine phòng ASF cho toàn bộ đàn lợn thịt khỏe mạnh tại 11 xã, phường vùng đệm, nhằm tạo miễn dịch chủ động và ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Cơ quan chuyên môn cũng đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân không vứt xác lợn ra môi trường và chủ động báo cáo các triệu chứng bất thường để xử lý kịp thời.
Theo ông Lê Văn Đông, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long, các yếu tố như chăn nuôi nhỏ lẻ, chưa áp dụng triệt để biện pháp an toàn sinh học, tỷ lệ tiêm phòng thấp cùng thời tiết thay đổi là nguyên nhân khiến dịch bệnh phát sinh và lây lan nhanh. Từ đầu năm 2025, ASF đã xảy ra tại 70 hộ, buộc tiêu hủy 1.253 con lợn, tổng trọng lượng hơn 66 tấn.
Tăng cường giám sát, xử lý nghiêm vi phạm
Tại Hưng Yên, lũy kế đến ngày 20/10, dịch ASF đã xuất hiện tại 372 hộ, 130 thôn của 35 xã, khiến 9.660 con lợn bị mắc bệnh, chết hoặc phải tiêu hủy, tương đương 577.673 kg. Mặc dù 17 xã đã qua 21 ngày không phát sinh dịch, một số xã vẫn còn lợn phải tiêu hủy hàng ngày. Ngành nông nghiệp và môi trường Hưng Yên yêu cầu các địa phương tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt công tác phòng chống dịch, giám sát, khử trùng tiêu độc và xử lý nghiêm các hộ vi phạm.
Còn tại Hà Tĩnh, tình hình dịch ASF cũng diễn biến rất phức tạp, với 49 xã/69 xã, phường có dịch chưa qua 21 ngày, 11.618 con lợn mắc bệnh, chết hoặc buộc tiêu hủy. Nguyên nhân chủ yếu do tổng đàn lớn, chăn nuôi nhỏ lẻ, điều kiện chăn nuôi chưa đảm bảo, mầm bệnh tồn lưu trong môi trường và một bộ phận người chăn nuôi, buôn bán chưa tuân thủ nghiêm các quy định phòng dịch.
Trước tình hình này, Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi Hà Tĩnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo tập trung phòng chống dịch, xuất cấp hóa chất, hướng dẫn các biện pháp tiêu độc khử trùng, tăng cường giám sát dịch bệnh, đồng thời phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, giết mổ động vật mắc bệnh. Cơ quan chuyên môn cũng nhấn mạnh tuyệt đối không tái đàn khi chưa đảm bảo các điều kiện an toàn sinh học và tăng cường tiến độ tiêm phòng vaccine đợt 2 năm 2025 cho đàn vật nuôi.
Người dân và chính quyền cùng vào cuộc
Trước bối cảnh dịch ASF diễn biến khó lường, chính quyền các địa phương cùng ngành nông nghiệp đã khuyến cáo người dân nâng cao ý thức chăn nuôi an toàn, thực hiện vệ sinh chuồng trại định kỳ, xử lý chất thải đúng quy trình và khai báo kịp thời khi phát hiện lợn mắc bệnh. Các hộ chăn nuôi cũng tích cực phối hợp với cơ quan chuyên môn trong việc tiêu hủy lợn bệnh, phun khử trùng và tiêm phòng vaccine.
Bên cạnh các biện pháp kỹ thuật, công tác truyền thông, hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi an toàn sinh học và chính sách hỗ trợ tái đàn sau dịch cũng được các địa phương đẩy mạnh nhằm giúp người dân phục hồi sản xuất bền vững. Đồng thời, việc quản lý chặt chẽ các hoạt động vận chuyển, buôn bán, giết mổ lợn và sản phẩm từ lợn được triển khai nghiêm ngặt để ngăn chặn mầm bệnh lây lan.
Các chuyên gia đánh giá, thành công trong phòng, chống ASF phụ thuộc vào sự phối hợp đồng bộ giữa chính quyền, ngành chuyên môn và người chăn nuôi. Ngoài việc giám sát, khoanh vùng, tiêu độc khử trùng, tiêm phòng vaccine, việc nâng cao nhận thức, tuân thủ quy trình an toàn sinh học và thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về phòng chống dịch là yếu tố quyết định để dịch không bùng phát diện rộng.
Thùy Khánh
