(Người Chăn Nuôi) – Trong bối cảnh ngành chăn nuôi đang đối mặt với thách thức về tình trạng lạm dụng kháng sinh và nguy cơ tồn dư trong thực phẩm, nhóm nghiên cứu do PGS.TS. Hà Phương Thư (Viện Khoa học Vật liệu, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) chủ trì đã thực hiện đề tài khoa học “Nghiên cứu phát triển kháng sinh nano thực vật, kháng sinh nano và đánh giá hiệu quả của chúng nhằm ứng dụng trong chăn nuôi gia cầm” (mã số 06/2020/TN).
Kháng sinh nano – Giải pháp công nghệ từ vật liệu tiên tiến
Điểm nhấn quan trọng của đề tài là sự phát triển thành công các hệ kháng sinh nano thế hệ mới, bao gồm:
- Kháng sinh nano từ thảo dược (tỏi, diệp hạ châu);
- Kháng sinh nano tổng hợp (Doxycycline, Florfenicol kết hợp nano bạc).
Các chế phẩm này có kích thước hạt siêu nhỏ (<100 nm), độ ổn định cao và khả năng giải phóng hoạt chất theo thời gian, giúp nâng cao hiệu quả kháng khuẩn. Đặc biệt, thử nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy sản phẩm có khả năng tiêu diệt các chủng vi khuẩn đã kháng thuốc – một vấn đề nan giải của ngành chăn nuôi hiện nay.
Ứng dụng thực tế: Hiệu quả được chứng minh tại mô hình trang trại
Mô hình thử nghiệm được triển khai tại trang trại chăn nuôi gà thịt ở huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang. Kết quả đánh giá cho thấy:
- Giảm 10 lần liều lượng kháng sinh sử dụng so với đối chứng;
- Tỷ lệ sống của đàn gà đạt 98%, cao hơn so với lô đối chứng (94%);
- Dư lượng kháng sinh trong thịt gà chỉ còn 35 µg/kg, thấp hơn nhiều so với mức 197 µg/kg ở nhóm đối chứng và đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Các chỉ số trên cho thấy tính an toàn, hiệu quả và khả năng áp dụng thực tiễn của sản phẩm, đồng thời góp phần giảm thiểu tồn dư kháng sinh trong thực phẩm – một trong những mục tiêu quan trọng trong phát triển nông nghiệp sạch.
Phát triển công nghệ và tiềm năng ứng dụng
Cùng với kết quả nghiên cứu chuyên môn, đề tài cũng đạt được những thành tựu đáng kể về mặt công nghệ và chuyển giao:
- Hoàn thiện quy trình sản xuất ở quy mô pilot 100 lít/mẻ;
- Được cấp 2 Bằng độc quyền sáng chế, vượt chỉ tiêu đặt ra;
- Công bố 2 bài báo trên các tạp chí quốc tế uy tín và 1 báo cáo tại hội nghị chuyên ngành trong nước.
Những kết quả này thể hiện tính mới, khả năng ứng dụng cao và tiềm năng thương mại hóa của sản phẩm, mở ra cơ hội chuyển giao công nghệ vào sản xuất thực tiễn.
Đề tài là minh chứng tiêu biểu cho việc ứng dụng vật liệu nano trong lĩnh vực nông nghiệp, góp phần quan trọng vào việc xây dựng mô hình chăn nuôi bền vững, hạn chế sử dụng kháng sinh truyền thống và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
(Nguồn: Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia)
