Câu nói “giống là tiền đề, thức ăn là quyết định” nói lên vai trò quan trọng trong việc chọn giống tốt, nhằm mục đích nâng cao năng suất, chất lượng và thu nhập cho người nuôi lợn.
Để chọn được giống lợn (đực và nái giống) tốt bà con cần quan tâm đến một số đặc điểm sau:
- Chọn heo để giống nên dựa vào những tiêu chuẩn nào?
- Tiêu chí chọn lợn đực giống tốt
- Kỹ thuật phát hiện lợn nái động dục và phối giống
- Cách chọn giống, chăn nuôi heo hiệu quả
1. Chọn lợn đực và nái sinh sản:
– Nên mua ở những trại giống lớn của nhà nước, công ty liên doanh hay tư nhân có uy tín nhiều năm, được ngành nông nghiệp địa phương (sở nông nghiệp) công nhận là Trại giống có đủ tiêu chuẩn sản xuất giống lợn.
– Cần xem lai lịch của đời ông, bà, cha mẹ xem có đạt năng suất chất lượng cao hay không. Những tiêu chuẩn qui định của nhà nước cho dòng cha mẹ có giống tốt là: Nhiều nạc, ít mỡ, độ dày mỡ mỏng (nhỏ hơn 3cm). Dài đòn, đùi và mông to. Tỷ lệ thịt sẻ trên 75%. Đẻ sai từ 8-10con/lứa. Trọng lượng heo con sau cai sữa đạt trên 15kg/con trở lên. Thức ăn tiêu tốn ít từ 3,2-3,5kg/1kg tăng trọng. Phàm ăn, chịu đựng tốt với khí hậu nóng. Không mắc các bệnh truyền nhiễm như: Dịch tả, thương hàn, suyễn, lở mồm long móng,… Lượng tinh dịch mỗi lần xuất 150-250cc (1cc tinh dịch chứa 3.000-3.500 triệu tinh trùng).
– Ngoại hình, màu sắc đúng với giống lợn cần chọn hay không. Ví dụ: Giống lợn Yorshise Large White (Đại Bạch): Màu lông trắng, tai đứng, mõm thẳng, ngực rộng, ngoại hình thể chất vững chắc,… Giống lợn Landrace: Dài đòn, mông nở, ngực hẹp, mõm dài thẳng, tai to cụp về phía trước, mình lép, bốn chân hơi yếu, lông da trắng… Giống lợn Duroc (Lợn bò): Ngoại hình cân đối, bộ khung vững chắc, bốn chân khoẻ mạnh, tỷ lệ nạc cao, màu lông thay đổi từ nâu nhạt đến nâu đậm, mõm thẳng và dài vừa, tai ngắn, cụp… Giống Berkshire: Tầm vóc hơi thấp, màu lông da đen, có sáu đốm trắng (ở 4 chân, chót đuôi và chán), mõm cong mặt lõm, tai đứng hơi ngiêng về phía trước…
– Chọn đực giống: Chọn con đực khoẻ mạnh và tốt nhất trong cả đàn. Trong đàn thường có một vài con đực, bà con cần theo dõi chọn con tốt nhất đàn, hay ăn chóng lớn, lưng thẳng, vai cứng, bốn chân thẳng, lông mềm, nhuyễn và thưa, da mỏng hồng hào, nhanh nhẹn, móng chân bằng (móng hến), gọn, đuôi to soắn.
– Có sáu cặp vú đều đặn, không lép. Đối với dịch hoàn (hòn cà) phải đều hai bên, nổi rõ gọn và chắc, không chọn con cà ẩn (dái trong), cà lệch, cà bọng.
– Chọn lợn cái: Chọn con có đầu to vừa phải, cân đối với thân, đặc trưng cho từng giống. Mõm bẹ mông nở, chân to, không có ngấn vai đai cổ, lưng thẳng, bụng gọn. Chọn những con có hàng vú dọc thẳng hàng và cách đều nhau, hàng vú ngang rộng. Vú chẵn, có từ 12 vú trở lên. Thuần tính, dễ gần gũi để tắm chải, chăm sóc lợn khi sinh đẻ được dễ dàng.
2. Chọn lợn để nuôi thịt:
Chọn nuôi lợn có độ tuổi 55-60 ngày tuổi. Chọn con có đặc điểm ngoại hình đặc trưng của giống. Có 6 cặp vú (cả lợn đực và cái), nhanh nhẹn, da hồng hào, lông mềm, nhuyễn và thưa.
Trọng lượng lúc 2 tháng tuổi đối với lợn ngoại thuần hay lai F1 phải đạt trung bình 15-20kg (lợn nội trọng lượng đạt 10-15kg). Lợn phải được tiêm phòng đầy đủ các loại vaccine dịch tả, phó thương hàn, tụ huyết trùng trước khi tách đàn 7-10 ngày. Lợn phải chọn từ những nái có sữa tốt, đẻ nhiều, dễ nuôi, tạp ăn và được lai với con đực không cận huyết.