(Người Chăn Nuôi) – Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu các địa phương khẩn trương phục hồi sản xuất, tái đàn có kiểm soát, đảm bảo nguồn cung thực phẩm an toàn cho thị trường cuối năm.
Ngày 23/10, tại tỉnh Bắc Ninh, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị phục hồi sản xuất chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản sau bão, lũ do Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chủ trì, với sự tham dự của đại diện 11 tỉnh, thành khu vực phía Bắc. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh thiên tai liên tiếp gây thiệt hại nặng nề cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là hai cơn bão số 10 và 11, khiến hàng chục nghìn con gia súc, hàng triệu gia cầm bị chết, cuốn trôi; hàng nghìn ha thủy sản và chuồng trại bị hư hỏng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế của người dân.
Các doanh nghiệp đóng góp ủng hộ người dân các địa phương thiệt hại sau bão, lũ với số tiền trên 23 tỷ đồng. Ảnh: Phạm Hoàng
Thiệt hại nặng nề, nhiều vùng trắng vật nuôi
Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tổng thiệt hại do bão, lũ gây ra đến ngày 13/10 ước tính khoảng 46.000 tỷ đồng. Trong đó, ngành chăn nuôi thiệt hại gần 37.000 con gia súc và hơn 3 triệu con gia cầm, cùng với hàng nghìn chuồng trại, công trình chăn nuôi và thiết bị bị ngập, hư hỏng do mưa lũ.
Bão số 10 (Bualoi) là một trong những đợt thiên tai gây thiệt hại nặng nhất trong năm nay, khiến 6.600 con gia súc (trâu, bò, lợn) và hơn 1 triệu con gia cầm bị chết hoặc cuốn trôi, trong khi hơn 4.400 chuồng trại và thiết bị chăn nuôi bị hư hỏng nặng. Tiếp đó, bão số 11, dù chưa có số liệu đầy đủ, nhưng tính đến ngày 14/10 đã khiến 19.200 con gia súc và 1,3 triệu con gia cầm bị chết, thiệt hại lan rộng ở nhiều tỉnh phía Bắc và Bắc Trung Bộ.
Không chỉ ngành chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cũng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Báo cáo từ các tỉnh, thành phố từ Quảng Ninh đến Huế cho thấy 23.526 ha diện tích nuôi trồng thủy sản bị ngập, vỡ bờ bao, trong đó 3.862 ha nuôi tôm nước lợ và 19.664 ha thủy sản nước ngọt bị thiệt hại; khoảng 607 ô lồng, bè bị cuốn trôi hoặc hư hỏng. Riêng 5 tỉnh Bắc Ninh, Thái Nguyên, Lào Cai, Thanh Hóa và Nghệ An ghi nhận thiệt hại do bão số 10, 11 và mưa lũ sau bão lên đến 1.553 tỷ đồng.
Tiêu độc, khử trùng, ngăn dịch bệnh phát sinh
Trước thực tế nhiều vùng bị “xóa sổ” vật nuôi, Cục Chăn nuôi và Thú y đã đưa ra hàng loạt giải pháp khẩn cấp để khôi phục sản xuất, đảm bảo an toàn sinh học và ngăn chặn dịch bệnh bùng phát.
Các địa phương được yêu cầu khẩn trương vệ sinh, tiêu độc, khử trùng toàn bộ khu vực chăn nuôi bằng vôi bột, Chloramin B; xử lý xác động vật chết bằng hình thức chôn lấp, tiêu hủy đúng quy định, tuyệt đối không để ô nhiễm môi trường và phát tán mầm bệnh.
Song song, người chăn nuôi được khuyến nghị bổ sung vitamin, khoáng chất, men tiêu hóa để tăng sức đề kháng cho đàn vật nuôi; cách ly, theo dõi kỹ đàn ốm yếu, hạn chế vận chuyển, mua bán vật nuôi trong thời gian phục hồi. Đặc biệt, cần phối hợp với cơ quan thú y địa phương để tiêm phòng bổ sung và giám sát dịch bệnh, tránh nguy cơ tái bùng phát dịch sau bão lũ.
Trong giai đoạn tái đàn, việc lựa chọn con giống được xem là yếu tố then chốt. Người chăn nuôi chỉ nên chọn giống có nguồn gốc rõ ràng, được cung cấp bởi các cơ sở uy tín, có giấy chứng nhận kiểm dịch và đã tiêm phòng đầy đủ theo quy định. Việc tái đàn phải có kiểm soát, chỉ thực hiện tại các cơ sở đảm bảo điều kiện an toàn sinh học và vệ sinh thú y
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, các địa phương cần cử cán bộ chuyên môn, thú y trực tiếp về giúp người dân tiêu độc, khử trùng và hướng dẫn quy trình chăn nuôi an toàn, tránh tình trạng vừa thiệt hại vì bão lũ, lại tiếp tục mất trắng do dịch bệnh phát sinh.
Đề xuất ưu tiên phục hồi chăn nuôi gia cầm
Tại hội nghị, đại diện các tỉnh Bắc Ninh, Thái Nguyên, Nghệ An cùng nhiều địa phương khác thống nhất nhận định: gia cầm là đối tượng có khả năng phục hồi nhanh nhất, nhờ chu kỳ nuôi ngắn (45 – 90 ngày/lứa), dễ chăm sóc và đáp ứng nhu cầu thực phẩm kịp thời sau bão lũ.
Các địa phương đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo tập trung phát triển đàn gà, vịt theo hướng an toàn sinh học, ưu tiên giống gà công nghiệp ngắn ngày, gà thả vườn, gà bản địa chất lượng cao phục vụ thị trường cuối năm.
Theo khuyến nghị từ Cục Chăn nuôi và Thú y, những cơ sở đủ điều kiện vệ sinh thú y, có quy trình kiểm soát tốt cần chủ động tái đàn có kiểm soát, không nóng vội mở rộng khi chưa đủ điều kiện. Mặt khác, các địa phương nên khuyến khích phát triển trang trại, hợp tác xã chăn nuôi tập trung, áp dụng công nghệ cao, mô hình chuồng kín và xử lý chất thải thân thiện môi trường, hướng tới chăn nuôi xanh – an toàn – bền vững.
Để kịp thời hỗ trợ người dân vùng bị thiệt hại, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản I và Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã được giao trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn kỹ thuật và cung cấp tài liệu cho các tỉnh, vùng ảnh hưởng, giúp bà con khôi phục sản xuất nhanh chóng.
Cán bộ của Viện và Trung tâm sẽ trực tiếp xuống cơ sở hướng dẫn người dân xử lý môi trường vùng nuôi, chăm sóc đàn vật nuôi, phục hồi nguồn giống, đồng thời tư vấn quy trình chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản an toàn sinh học để hạn chế rủi ro trong thời gian tới.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá cao nỗ lực của các địa phương đã chủ động hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả bão lũ. “Khôi phục sản xuất sau thiên tai không chỉ là nhiệm vụ cấp bách trước mắt, mà còn là cơ hội để cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng an toàn, hiệu quả và thích ứng với biến đổi khí hậu”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Từ những thiệt hại nặng nề do bão, lũ, ngành nông nghiệp đang tập trung xây dựng kế hoạch khôi phục có trọng tâm, trọng điểm, với mục tiêu vừa bảo vệ an toàn dịch bệnh, vừa đảm bảo sinh kế và nguồn cung thực phẩm cho người dân. Các địa phương được khuyến khích tăng cường liên kết vùng, phát triển mô hình hợp tác công – tư, ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản, từng bước xây dựng nền nông nghiệp chủ động, bền vững hơn trước biến đổi khí hậu.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị chuyên môn phối hợp chặt chẽ với địa phương, doanh nghiệp và viện nghiên cứu để đồng hành cùng người dân khôi phục sản xuất, đảm bảo nguồn cung thực phẩm ổn định dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2026, góp phần giữ vững an ninh lương thực và ổn định thị trường trong nước.
Minh Khuê
