Nông nghiệp tuần hoàn nói chung và chăn nuôi tuần hoàn nói riêng là hoạt động sản xuất không chất thải, không phế phẩm; ứng dụng kỹ thuật truyền thống và những tiến bộ khoa học để xử lý phụ phẩm, chất thải trong quá trình sản xuất thành giá trị hữu ích, tái sử dụng trong nông nghiệp, góp phần bảo vệ và tái sinh môi trường.
Đây là hướng đi bền vững trong định hướng phát triển chăn nuôi được các cấp, ngành chuyên môn và người dân áp dụng, góp phần thực hiện thành công tái cơ cấu lĩnh vực chăn nuôi của tỉnh Hưng Yên.
Chăn nuôi theo hướng tuần hoàn ở xã Việt Hòa (Khoái Châu)
Trang trại tổng hợp của gia đình anh Phan Giang Đông, xã Việt Hòa (Khoái Châu) rộng trên 3 ha. Khu vực chuồng trại chăn nuôi, ao thả cá và trồng cây ăn quả được bố trí hợp lý, thuận tiện sử dụng phụ phẩm của trồng trọt để nuôi gà, cá, sử dụng chất thải của chăn nuôi để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng. Anh Đông cho biết: “Đối với khu vực nuôi lợn, gia đình tôi đầu tư xây dựng chuồng nuôi kín. Nền chuồng được thiết kế thành 2 phần, trong đó, ½ diện tích nền chuồng phía sau thấp hơn ½ diện tích nền chuồng phía trước từ 35 – 40cm với độ dốc từ 1 – 2 độ; phía cuối chuồng được đặt ống thoát nối với hầm biogas để xử lý. Gia đình tôi tận dụng trên 200m rãnh nước để xử lý chất thải sau hầm biogas, giúp loại bỏ mùi, giảm nồng độ các chất gây ô nhiễm môi trường. Chất thải chăn nuôi sau khi được xử lý sẽ dùng để tưới dưỡng cho diện tích cây ăn quả, rau màu. Qua 2 năm áp dụng sản xuất theo hướng tuần hoàn, đàn vật nuôi của gia đình tôi phát triển khỏe mạnh, đất đai màu mỡ, giảm chi phí trong quá trình sản xuất, môi trường sản xuất được bảo đảm”.
Đồng chí Nguyễn Văn Đạt, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Khoái Châu cho biết: Toàn huyện hiện có trên 100 nghìn con lợn, khoảng 1,4 triệu con gia cầm và trên 3 nghìn con trâu, bò. Để đồng thời giải quyết vấn đề kinh tế và môi trường trong chăn nuôi, thời gian qua, huyện đã hướng dẫn các chủ trang trại áp dụng khoa học, công nghệ trong chăn nuôi, xây dựng nhiều mô hình, giải pháp phát triển chăn nuôi theo hướng tuần hoàn, bền vững như: Áp dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, xử lý chất thải chăn nuôi; sử dụng phụ phẩm nông nghiệp như: Trấu, mùn cưa, rơm, rạ, vỏ lạc… làm đệm lót sinh học; chất thải của chu trình chăn nuôi được sử dụng làm phân bón hữu cơ cho cây trồng, nuôi thủy sản…
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và PTNT, tổng đàn vật nuôi trên địa bàn tỉnh hiện đạt trên 10,2 triệu con, trong đó, có trên 465 nghìn con lợn, khoảng 37 nghìn con trâu, bò và trên 9,7 triệu con gia cầm. Toàn tỉnh hiện có 585 trang trại chăn nuôi, 27 hợp tác xã chăn nuôi. Với mục tiêu hướng đến phát triển chăn nuôi bền vững, thân thiện môi trường, sử dụng chất thải, phế phẩm, phụ phẩm… làm nguyên liệu đầu vào cho quá trình sản xuất khác thông qua việc áp dụng công nghệ sinh học, công nghệ hóa lý, biện pháp kỹ thuật, thời gian qua, tỉnh đã chỉ đạo ngành chuyên môn, các địa phương khuyến khích người dân, doanh nghiệp tích cực tham gia phát triển kinh tế tuần hoàn trong sản xuất nông nghiệp nói chung và lĩnh vực chăn nuôi nói riêng. Các địa phương quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung, xa khu dân cư, tạo điều kiện cho người dân đầu tư chăn nuôi khép kín, quy mô lớn, xây dựng hệ thống xử lý chất thải, chứa chất thải để sử dụng trong nông nghiệp. Cùng với đó, ý thức và tư duy chăn nuôi của người dân chuyển dần từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang đầu tư chăn nuôi khép kín, quan tâm xây dựng hệ thống xử lý nước thải, chất thải, áp dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học để bảo vệ môi trường, bảo đảm an toàn dịch bệnh…
Giai đoạn 2015 – 2020, toàn tỉnh đã hỗ trợ các hộ chăn nuôi xây dựng 1 nghìn công trình xử lý chất thải bằng bể biogas, hỗ trợ đệm lót sinh học để xử lý chất thải, hỗ trợ 25 máy ép phân, 96 bể trước và sau biogas. Đến nay, tỷ lệ trang trại đầu tư phát triển chăn nuôi theo hướng tuần hoàn, quan tâm xây dựng hầm biogas, công trình sau biogas chiếm khoảng 30%. Đồng chí Nguyễn Thị Hoa, Phó Trưởng phòng chăn nuôi (Sở Nông nghiệp và PTNT) cho biết: Phát triển chăn nuôi theo hướng tuần hoàn trên địa bàn tỉnh đã khẳng định được hiệu quả cao trên các lĩnh vực như: Kinh tế, môi trường, xã hội. Quá trình chăn nuôi theo chu trình khép kín, tuần hoàn giúp chất thải được xử lý và dùng làm nguyên liệu cho trồng trọt, nuôi thủy sản; tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng cao, giảm tối đa sự lãng phí, thất thoát trong sản xuất và lượng chất thải ra môi trường.
Tuy nhiên, việc nhân rộng mô hình chăn nuôi theo hướng tuần hoàn trên địa bàn tỉnh còn gặp một số khó khăn. Nguyên nhân chủ yếu là diện tích đất nông nghiệp ở một số địa phương bị thu hẹp để ưu tiên phát triển đô thị, không quy hoạch được khu chăn nuôi tập trung xa khu dân cư; phương thức chăn nuôi tuần hoàn hiện mới chỉ áp dụng cho các mô hình trang trại tổng hợp. Các trang trại chăn nuôi tập trung hiện phải liên kết với các hợp tác xã, người dân chuyên canh sản xuất rau màu để sử dụng hợp lý chất thải chăn nuôi…
Thời gian tới, để thúc đẩy phát triển chăn nuôi theo hướng tuần hoàn, bảo vệ và tái tạo môi trường sinh thái trong nông nghiệp, ngành chuyên môn và các địa phương tiếp tục đẩy mạnh chuyển giao khoa học – kỹ thuật trong chăn nuôi; xây dựng và triển khai các dự án, mô hình theo hướng ứng dụng công nghệ cao, an toàn sinh học. Hoàn thiện và phát triển các mô hình chăn nuôi theo hướng tuần hoàn, quay vòng tuần hoàn trả lại hữu cơ cho đất, thúc đẩy sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả cơ chế, chính sách của Nhà nước để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, đồng thời đề xuất chính sách đặc thù để khuyến khích phát triển kinh tế tuần hoàn cho cả nông hộ và doanh nghiệp tham gia tái chế chất thải, phụ phẩm nông nghiệp…
Hoa Phương
Nguồn: Báo Hưng Yên
