(Người Chăn Nuôi) – Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh trên đàn vật nuôi, đặc biệt là dịch tả lợn châu Phi, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Kế hoạch phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm năm 2026 với nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt.
Năm 2025 được đánh giá là một năm đầy thách thức đối với ngành chăn nuôi Hà Tĩnh khi nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm đồng thời xuất hiện và lây lan trên diện rộng. Nghiêm trọng nhất là dịch tả lợn châu Phi, gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi và ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn cung thực phẩm trên địa bàn.
Theo thống kê, từ đầu năm 2025 đến nay, dịch tả lợn châu Phi đã xảy ra tại 64 xã, phường của tỉnh Hà Tĩnh, buộc phải tiêu hủy hơn 51.000 con lợn với tổng khối lượng trên 3.500 tấn, ước tính thiệt hại khoảng 141 tỷ đồng. Nhiều địa phương ghi nhận số lượng lợn tiêu hủy lớn như Yên Hòa, Đồng Tiến, Cẩm Xuyên, Đồng Lộc… Đáng chú ý, hiện vẫn còn 38 xã, phường chưa đủ 21 ngày kể từ khi phát sinh ổ dịch, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát trở lại nếu không kiểm soát chặt chẽ.
Bên cạnh dịch tả lợn châu Phi, tình hình dịch bệnh trên đàn trâu, bò và gia cầm cũng diễn biến phức tạp. Bệnh viêm da nổi cục đã xuất hiện tại 23 xã, phường, làm chết và buộc tiêu hủy 32 con bò; bệnh lở mồm long móng xảy ra tại 4 xã, khiến 2 con bò phải tiêu hủy. Dù các ổ dịch lở mồm long móng đã qua thời gian theo dõi an toàn, song nguy cơ tái phát vẫn luôn hiện hữu, nhất là trong điều kiện thời tiết diễn biến bất thường.
Trước thực tế đó, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo quyết liệt, ban hành nhiều văn bản nhằm tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh động vật. Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao vai trò nòng cốt, chủ động tham mưu, hướng dẫn kỹ thuật, đồng thời tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh tại cơ sở. HĐND tỉnh cũng đã ban hành nghị quyết quy định mức hỗ trợ khắc phục dịch bệnh động vật, góp phần chia sẻ khó khăn, ổn định tâm lý cho người chăn nuôi.
Trong năm 2025, tỉnh đã xuất cấp hơn 7.200 lít hóa chất từ nguồn dự phòng để tổ chức tiêu độc, khử trùng môi trường chăn nuôi; 100% cán bộ chuyên môn ngành nông nghiệp được phân công bám sát địa bàn, kịp thời phát hiện, xử lý ổ dịch. Công tác tuyên truyền, hướng dẫn người dân áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, vệ sinh phòng bệnh được đẩy mạnh bằng nhiều hình thức.
Tuy nhiên, qua đánh giá cho thấy, công tác tiêm phòng vẫn còn những hạn chế. Dù được tổ chức thành hai đợt trong năm, song tỷ lệ tiêm một số loại vaccine quan trọng như viêm da nổi cục trên trâu, bò hay cúm gia cầm còn thấp so với yêu cầu, làm gia tăng nguy cơ dịch bệnh phát sinh và lây lan.
UBND tỉnh Hà Tĩnh nhìn nhận, nguyên nhân khiến dịch bệnh diễn biến phức tạp xuất phát từ nhiều yếu tố: tổng đàn gia súc, gia cầm lớn; hình thức chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán vẫn chiếm tỷ lệ cao; hoạt động giao thương, vận chuyển động vật, sản phẩm động vật khó kiểm soát triệt để; tác động của thời tiết cực đoan, mưa lũ. Bên cạnh đó, lực lượng thú y cơ sở gặp khó khăn về nhân lực sau khi đội ngũ bán chuyên trách nghỉ việc theo quy định mới; ý thức chấp hành quy định phòng, chống dịch của một bộ phận người chăn nuôi chưa nghiêm, vẫn còn tình trạng tái đàn sớm, mua bán con giống không rõ nguồn gốc, thậm chí che giấu dịch bệnh.
Người chăn nuôi gà Hà Tĩnh. Ảnh: PV
Trên cơ sở đánh giá toàn diện, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Kế hoạch phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm năm 2026 với quan điểm xuyên suốt là “phòng bệnh là chính”, phát hiện sớm, xử lý nhanh và triệt để, không để dịch bệnh lây lan diện rộng. Trọng tâm được xác định là kiểm soát hiệu quả dịch tả lợn châu Phi trước, trong và sau Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.
Kế hoạch nhấn mạnh yêu cầu huy động sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, từ cấp tỉnh đến cơ sở; đồng thời xác định rõ trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, đặc biệt là vai trò, nghĩa vụ của chủ vật nuôi trong việc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch.
Nhiều giải pháp cụ thể được đề ra, trong đó tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về chăn nuôi, vận chuyển, giết mổ, kinh doanh động vật và sản phẩm động vật. Công tác tiêm phòng vaccine bắt buộc được xác định là giải pháp then chốt, phấn đấu đạt trên 80% tổng đàn; tổ chức hai đợt tiêm chính vào các tháng 3, tháng 5 và tháng 9, tháng 10 năm 2026, kết hợp tiêm bổ sung thường xuyên.
Song song với đó, tỉnh sẽ đẩy mạnh giám sát dịch bệnh, xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống cảnh báo sớm; tăng cường phối hợp giữa ngành nông nghiệp và y tế trong phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người. Công tác vệ sinh, tiêu độc, khử trùng môi trường chăn nuôi được triển khai thường xuyên, nhất là tại các ổ dịch cũ, vùng nguy cơ cao và sau thiên tai, mưa lũ.
Hà Tĩnh cũng đặt mục tiêu siết chặt kiểm dịch vận chuyển, kiểm soát giết mổ, bảo đảm an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng; quản lý chặt chẽ thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi và hoạt động hành nghề thú y. Tỉnh phấn đấu trong năm 2026 xây dựng ít nhất 116 cơ sở chăn nuôi đạt tiêu chuẩn an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, đồng thời khuyến khích phát triển chăn nuôi hữu cơ, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị.
Thùy Khánh
