Những năm gần đây, nghề nuôi chim yến phát triển mạnh trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, để nâng cao giá trị, các cơ sở trên địa bàn tỉnh còn phát triển đa dạng các sản phẩm từ tổ yến. Để phát triển bền vững nghề nuôi chim yến, tỉnh đang tập trung tháo gỡ các khó khăn từ sản xuất đến tiêu thụ.
Ngành kinh tế sinh lợi cao
Với giá trị kinh tế cao, tổ yến được ví như “vàng trắng”. Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, thời gian qua, nghề nuôi chim yến đã phát triển mạnh trên địa bàn tỉnh. Ông Trần Quang Hùng, chủ Cơ sở yến sào Hùng Hậu (xã Đồng Sơn) cho biết: “Hiện gia đình đang có 4 nhà nuôi yến. Trung bình mỗi tháng, tôi thu khoảng 20 kg yến thô. Cơ sở còn chế biến các sản phẩm từ tổ yến như: Yến sào tinh chế, yến thô, nước yến; trong đó, sản phẩm yến sào tinh chế đã được chứng nhận OCOP 3 sao.
Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính thăm, tìm hiểu hoạt động sản xuất, kinh doanh tại Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Trí Sơn, phường Đạo Thạnh.
Công ty TNHH TMDV Trí Sơn (phường Đạo Thạnh) là một trong những doanh nghiệp đứng đầu tỉnh trong lĩnh vực nuôi, chế biến và kinh doanh các sản phẩm từ tổ yến. Công ty hiện có gần 50 sản phẩm chế biến từ tổ yến, trong đó có 28 sản phẩm được chứng nhận OCOP. Đồng thời, xây dựng chuỗi liên kết nhà yến được kiểm dịch thú y để xuất khẩu với 327 nhà.
Ông Bùi Băng Sơn, Giám đốc Công ty TNHH TMDV Trí Sơn cho biết: “Do sự cạnh tranh giữa tổ yến Việt Nam và các nước xung quanh, chúng tôi đang tập trung đẩy mạnh, nâng cao chất lượng và đa dạng sản phẩm để tiêu thụ trong nước trước tiên, sau đó là đẩy mạnh xuất khẩu. Chúng tôi đa dạng các sản phẩm từ tổ yến để tạo ra phân khúc có sức cạnh tranh cao hơn. Hiện nay, chúng tôi đang chuẩn bị xuất khẩu yến sang Hàn Quốc và có khách hàng đặt hàng xuất sang Úc và Campuchia”.
|
>> Theo Sở Công thương, ngày 9-11-2022, Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc và Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã chính thức phê duyệt cho phép Việt Nam xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc theo đường chính ngạch. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt quan trọng, mở ra cánh cửa lớn cho ngành yến Việt Nam, trong đó có tỉnh Đồng Tháp. Trung Quốc hiện chiếm hơn 80% tổng nhu cầu tiêu thụ tổ yến toàn cầu, với quy mô thị trường ước đạt trên 5 tỷ USD mỗi năm. Việc được phép xuất khẩu chính ngạch không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm, mà còn tạo điều kiện để kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc và xây dựng thương hiệu yến Việt Nam trên thị trường quốc tế. Hiện tiềm năng tiêu thụ tổ yến của thị trường Trung Quốc là rất lớn. |
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tỉnh Đồng Tháp, toàn tỉnh hiện có khoảng 2.380 cơ sở nuôi chim yến, đứng thứ 5 cả nước. Sản lượng tổ yến thu hoạch được trung bình hằng năm khoảng 30 tấn.
Tỷ lệ nhà yến đang khai thác với sản lượng tương đối khoảng 40%. Hiện nay, có hơn 95% sản lượng tổ yến được tiêu thụ dạng thô. Toàn tỉnh có 35 cơ sở sơ chế chế biến, với nhiều sản phẩm chế biến đa dạng.
Trong đó, có 2 doanh nghiệp được cấp mã để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc gồm: Công ty TNHH TMDV Trí Sơn; Công ty TNHH Nông sản Tân Đông. Việc quản lý xây dựng mới nhà yến đã dần đi vào nền nếp. Nghề nuôi yến trở thành một ngành kinh tế sinh lợi cao, góp phần nâng cao thu nhập và giải quyết việc làm cho hàng ngàn lao động tại địa phương.
Để phát triển bền vững
Bên cạnh những thuận lợi, theo các cơ sở nuôi và chế biến các sản sản phẩm từ tổ yến, nghề nuôi chim yến nước ta cũng đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các nước trong khu vực. Đặc biệt, sản lượng sụt giảm chính là một trong những khó khăn lớn nhất mà người nuôi chim yến đang phải đối mặt.
Theo đánh giá của Sở Công thương, phần lớn các cơ sở nuôi yến của tỉnh Đồng Tháp vẫn hoạt động quy mô nhỏ lẻ, thiếu liên kết chuỗi giá trị. Hiện chỉ có khoảng 15% sản lượng tổ yến của tỉnh được chế biến qua các nhà máy đạt chuẩn an toàn thực phẩm.
Sản phẩm chủ yếu tiêu thụ trong nước hoặc xuất khẩu qua đường tiểu ngạch sang Trung Quốc và một số thị trường Đông Nam Á. Giá trị xuất khẩu còn khiêm tốn do chưa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc và chứng nhận kiểm dịch của phía Trung Quốc…
Để phát triển bền vững nghề nuôi chim yến, theo Sở Công thương, các cơ sở, doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Một trong các giải pháp quan trọng là tổ chức sản xuất và quản lý yến theo chuỗi giá trị; hoàn thiện hệ thống quy hoạch vùng nuôi tổ yến, quản lý cơ sở nuôi yến và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Đồng thời, đảm bảo an toàn dịch bệnh, an toàn sản phẩm; xây dựng hệ thống kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt từ thu hoạch đến đóng gói.
Các doanh nghiệp, cơ sở trên địa bàn tỉnh phát triển đa dạng các sản phẩm từ tổ yến.
Doanh nghiệp cần chủ động sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế như: HACCP, ISO, chứng nhận hữu cơ để tăng niềm tin của khách hàng. Đồng thời, đầu tư dây chuyền khép kín, ứng dụng khoa học – công nghệ tiên tiến; cập nhật thông tin thị trường, nâng cao công nghệ sản xuất mới để cạnh tranh hiệu quả, đáp ứng tốt thị hiếu người tiêu dùng.
Một trong những công việc cần làm là xây dựng thương hiệu, quảng bá và duy trì uy tín sản phẩm. Các cơ sở cần chú trọng tham gia các hội chợ thực phẩm, triển lãm nông nghiệp tại Trung Quốc để giới thiệu sản phẩm. Đồng thời, hợp tác với các nhà phân phối, đại lý uy tín tại Trung Quốc để đưa sản phẩm vào hệ thống siêu thị, cửa hàng cao cấp…
Mới đây, tại Hội thảo khoa học Nghề nuôi yến và xuất khẩu chính ngạch tổ yến sang thị trường Trung Quốc do Trường Đại học Công thương TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Sở Công thương tỉnh, Sở NN&MT tỉnh Đồng Tháp và Công ty TNHH TMDV Trí Sơn tổ chức, nhiều giải pháp để phát triển bền vững nghề nuôi yến đã được đưa ra.
Theo đó, để phát triển bền vững và nâng cao giá trị xuất khẩu tổ yến, các giải pháp mà hội thảo đưa ra gồm: Hoàn thiện khung pháp lý và quản lý nhà nước; ứng dụng khoa học – công nghệ trong nuôi và chế biến; phát triển thị trường và xúc tiến thương mại; nâng cao năng lực doanh nghiệp và người nuôi… Trong đó, giải pháp then chốt là xây dựng khung pháp lý chuyên biệt cho ngành yến.
Việc phát triển nghề nuôi yến cần gắn liền với bảo tồn đàn yến tự nhiên và hệ sinh thái. Nhà nước cần kiểm soát nạn săn bắt, xây dựng vùng bảo tồn tại các địa phương có mật độ cao và gắn với bảo vệ đa dạng sinh học…
T. ĐẠT
Nguồn: Báo Đồng Tháp
