Táo bón ở heo là bệnh đường tiêu hóa thường gặp ở mọi lứa tuổi heo. Bệnh gây rối loạn tiêu hóa, giảm sức đề kháng, tạo điều kiện cho các bệnh khác kế phát.
Nguyên nhân
Do nhiễm khuẩn, một số bệnh truyền nhiễm như dịch tả mãn tính, tụ huyết trùng mãn tính… hoặc do nhiễm trùng khác làm heo sốt cao, nhu động ruột giảm, gây táo bón. Do chế độ nuôi dưỡng chưa phù hợp, thành phần các chất như đạm, tinh bột, rau xanh, nước uống không hợp lý (ăn thức ăn tinh nhiều, ít thức ăn xanh). Ăn thức ăn mặn, thức ăn quá khô. Heo bị nhốt lâu ngày trong chuồng chật hẹp, ít vận động. Do heo bị sốt cao vì nhiễm bệnh.
Triệu chứng
Bình thường phân heo có khuôn, khi bị táo bón phân rời từng cục tròn nhỏ có phủ một lớp nhầy trắng, lẫn máu. Nước tiểu vàng, heo nôn mửa, rặn ỉa nhiều, lưng cong, heo ăn kém hoặc bỏ ăn. Nếu táo bón vì các bệnh truyền nhiễm thì heo sốt cao. Heo khó chịu, đứng nằm không yên, kém ăn, tăng trọng kém.
Phòng bệnh
Tiêm phòng đầy đủ các loại vaccine phòng bệnh truyền nhiễm thường xảy ra như: bệnh dịch tả heo, phó thương hàn, đóng dấu, tụ huyết trùng, lở mồm long móng. Cân bằng khẩu phần ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng cho heo. Cung cấp đủ nước uống sạch mát. Vệ sinh thức ăn nước uống, vệ sinh chuồng trại. Chú ý nhiệt độ và ẩm độ chuồng nuôi, luôn luôn thông thoáng.
Nếu là heo nái, người nuôi cần chuyển chuồng từ mang thai và đẻ ít nhất 5 ngày. Giảm dần lượng ăn từ 3 – 3,5 kg trong chu kỳ 3 của giai đoạn mang thai còn 1,5 – 2 kg/nái trong 3 ngày trước ngày dự sinh. Cho heo nái ăn đúng giờ. Sử dụng nguyên liệu giàu xơ (cám gạo, cám mì). Bổ sung enzyme phytase để tận dụng lượng photpho thực vật. Giới hạn sử dụng: 30% đối với cám mì, 40% đối với cám gạo. Bổ sung các chế phẩm hỗn hợp xơ không tan và xơ tan để tạo một hệ vi sinh ở ruột già cạnh tranh với vi sinh vật có hại. Bổ sung các chế phẩm chứa nấm men, chiết xuất từ nấm men để ổn định hệ vi sinh đường ruột, cải thiện chức năng đường ruột.
Trị bệnh
Thay đổi thức ăn cho heo (giảm thức ăn tinh, thức ăn khô và thức ăn mặn, cho ăn nhiều rau xanh, cho uống nhiều nước, thường xuyên cho vận động. Dùng nước ấm thụt rửa ở trực tràng (1 – 2 lít/lần). Dùng sunfatmagie (5 – 10 gam/ngày). Uống 2 – 3 ngày liền. Dùng dung dịch bourget (50 ml/lần). Uống 2 ngày liền. Tiêm Lentien: Heo 10 – 20 kg dùng 2 – 4 ml; heo từ 50 – 100 kg dùng 2 – 4 ml (tiêm dưới da).
Ngoài ra, khi heo bị táo bón có thể dùng một trong những bài thuốc dân gian sau:
Khoai lang: củ, lá, ngọn, dây khoai lang (không hạn chế liều lượng) nấu chín cho ăn 2 – 3 ngày liền.
Lá tầm mại (lộc mại) hay còn gọi là rau mọi, lục mại, mọi trắng, bọ nẹt. Là loại cây nhỏ, phân nhiều cành nhỏ, dễ gãy. Lá đơn, đa dạng, mọc so le, hình bầu dục hoặc hình mác thuôn dài, gốc tròn đầu nhọn, hai mặt nhẵn, mép có răng cưa, có hai hạch nhỏ ở chỗ tiếp giáp với phiến lá, lá kèm nhỏ, có lông. Cách dùng: 50 – 60 g giã nát, hòa với một bát nước ấm (200 cc) cho uống. Ngày uống 2 lần.
