(Người Chăn Nuôi) – Kết thúc 6 tháng đầu năm 2023, ngành chăn nuôi vẫn nhập siêu gần 4,3 tỷ USD, dù giá trị kim ngạch nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi có giảm và kim ngạch xuất khẩu có tăng…
Vẫn nhiều khó khăn
Theo Cục Chăn nuôi, trong 6 tháng đầu năm 2023, chăn nuôi gia súc, gia cầm phát triển ổn định, nhưng dịch bệnh còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát, nguy cơ các chủng virus cúm và dịch bệnh khác xâm nhiễm từ nước ngoài. Giá nguyên liệu đầu vào (thức ăn chăn nuôi, các chi phí khác…) đã tăng trong thời gian dài và hiện đang ở mức cao nhưng giá xuất bán sản phẩm đầu ra không ổn định, lợi nhuận của người chăn nuôi bị giảm.
Trong quý I/2023, giá bán thịt heo hơi ở mức thấp, nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ không thể bù lỗ nên đã phải dừng nuôi. Tuy nhiên sang đến quý II, giá thịt heo hơi đã tăng nhanh, hiện giá heo hơi xuất chuồng đang ở mức khá cao 60.000 – 65.000 đồng/kg, chăn nuôi heo đã đạt được lợi nhuận khá.
Khu vực doanh nghiệp và chuỗi liên kết sản xuất đang có xu hướng mở rộng sản xuất khi giá sản phẩm đầu ra tăng. Tổng số heo của cả nước tính đến thời điểm cuối tháng 6/2023 tăng khoảng 2,5% so cùng thời điểm năm 2022; sản lượng thịt heo hơi xuất chuồng 6 tháng đầu năm ước đạt 2325,6 nghìn tấn, tăng 6,5% so cùng kỳ năm 2022.
Ước tổng số gia cầm của cả nước tính đến thời điểm cuối tháng 6/2023 tăng khoảng 0,9% so với cùng thời điểm năm 2022; sản lượng thịt gia cầm hơi xuất chuồng 6 tháng đầu năm ước đạt 1041,8 nghìn tấn, tăng 4,8%; sản lượng trứng gia cầm 6 tháng đầu năm ước đạt 9,1 tỷ quả, tăng 4,2% so với cùng kỳ năm 2022.
Tổng đàn trâu ước giảm 1,7%, sản lượng thịt trâu hơi xuất chuồng đạt hơn 61 nghìn tấn, giảm 0,9%. Đàn bò ước tăng 0,9% so với cùng kỳ năm 2022, sản lượng thịt bò ước đạt hơn 245 nghìn tấn tăng gần 2,6% so với cùng kỳ.
Sản lượng thức ăn chăn nuôi hỗn hợp sản xuất trong nước 6 tháng đầu năm 2023 đạt khoảng 9,87 triệu tấn (giảm khoảng 1,5% so cùng kỳ năm 2022). Giá trị xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi trong tháng 6/2023 ước đạt 44 triệu USD, đưa tổng giá trị xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi 6 tháng đầu năm 2023 đạt 232 triệu USD, tăng 26,5% so cùng kỳ năm 2022.
Giá trị nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi tháng 6/2023 ước đạt 303 triệu USD, đưa tổng giá trị nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi 6 tháng đầu năm 2023 đạt 1,67 tỷ USD, giảm 9,7% so cùng kỳ năm 2022. Trong đó, giá trị nhập khẩu sữa và sản phẩm sữa ước đạt 618 triệu USD, giảm 12,3%; giá trị nhập khẩu của thịt, phụ phẩm dạng thịt và phụ phẩm ăn được sau giết mổ của động vật ước đạt 626 triệu USD, giảm 3,8% so với cùng kỳ năm trước.
Kim ngạch nhập khẩu thức ăn gia súc và nguyên liệu tháng 6/2023 ước đạt 560 triệu USD. Lũy kế 6 tháng đầu năm 2023, Việt Nam nhập khẩu 8,2 triệu tấn thức ăn gia súc và nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, tiêu tốn 3,4 tỷ USD; giảm 3,3% về khối lượng và 7,9% về giá trị so cùng kỳ năm 2022.
Một số nguyên liệu nhập khẩu chính: đậu tương 1,31 triệu tấn (836 triệu USD); ngô hạt 3,3 triệu tấn (1,1 tỷ USD); khô dầu các loại 2,3 triệu tấn (1,1 tỷ USD); lúa mì và lúa mạch 978 nghìn tấn (321 triệu USD); cám các loại 285 nghìn tấn (70 triệu USD); gạo, tấm 237 nghìn tấn (79 triệu USD); thức ăn bổ sung 190 nghìn tấn (232 triệu USD).
Trong nửa đầu năm, Việt Nam cũng xuất khẩu một lượng thức ăn chăn nuôi, đem về kim ngạch ước 500 triệu USD. Nhưng vậy, cân đối thương mại, toàn ngành chăn nuôi nhập siêu hơn 3,4 tỷ USD.
Chuyển biến tích cực
Nhận định về tình hình chăn nuôi 6 tháng cuối năm, ông Dương Tất Thắng, Cục trưởng Cục Chăn nuôi đánh giá, dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát; chi phí sản xuất, chi phí trung gian, giá thành sản phẩm chăn nuôi trong nước vẫn ở mức cao.
Ngoài ra, vấn đề toàn cầu hóa về thị trường, việc hội nhập sâu rộng của nước ta với thế giới thông qua 16 hiệp định thương mại tư do thế hệ mới đã ký, và 2 hiệp định còn đang trong giai đoạn đàm phán. Trong đó khu vực CPTTP và EVFTA đều là những nước có không gian chăn nuôi lớn hơn Việt Nam, sẽ càng gia tăng áp lực về thị trường cho các sản phẩm chăn nuôi trong nước. Cạnh tranh ngày càng lớn về giá, về chất lượng, đa dạng sản phẩm trước bối cảnh sản phẩm chăn nuôi của Mỹ và châu Âu như thịt gà, thịt heo xuất vào thị trường Việt Nam.
Tuy nhiên, bức tranh ngành chăn nuôi đã có biến chuyển tích cực hơn, giá các vật nuôi tăng trở lại mặc dù kinh tế thế giới đang diễn biến phức tạp. Cùng với đó, giá phần lớn các loại nguyên liệu thức ăn chăn nuôi như đậu tương, ngô, lúa mì… đều đã giảm nhiệt so với năm ngoái.
Cụ thể, giá đậu tương nhập khẩu bình quân là 639 USD/tấn, giảm 6,4% so cùng kỳ năm 2022; Giá lúa mì nhập khẩu bình quân là 361 USD/tấn, giảm 2,9% so cùng kỳ năm ngoái; Giá ngô nhập khẩu bình quân là 335 USD/tấn, giảm 5,2% so cùng kỳ năm trước.
Nhiệm vụ trọng tâm
Để ngành chăn nuôi đạt mục tiêu tăng giá trị sản xuất khoảng 3,5 – 4% so với năm 2022, nửa cuối năm 2023, ngành chăn nuôi sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm như xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, chương trình, đề án, trong đó có 5 đề án ưu tiên thực hiện Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2045; chỉ đạo phát triển sản xuất, đồng bộ các giải pháp chăn nuôi an toàn sinh học, đặc biệt trên heo và gia cầm.
Cục Chăn nuôi tập trung nâng cao năng lực sản xuất và kiểm soát chất lượng con giống, tăng cường kiểm tra công tác quản lý chất lượng giống của các địa phương, cơ sở chăn nuôi giống heo, gia cầm cấp cụ kỵ, ông bà. Tiếp tục rà soát hệ thống sản xuất giống vật nuôi, trên cơ sở Dịch vụ công và chuyển đổi số, ứng dụng công bố tiêu chuẩn áp dụng của các cơ sở giống trên hệ thống.
Bên cạnh đó, Cục Chăn nuôi cần phối hợp với Cục Thú y và các đơn vị liên quan trong triển khai phòng chống dịch bệnh, nhất là dịch tả heo châu Phi, lở mồm long móng và cúm gia cầm.
Tăng cường các kênh theo dõi sát diễn biến về nguồn cung, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi trong nước và trên thế giới, có biện pháp chỉ đạo kịp thời nhằm giảm thiểu ảnh hưởng đến hiệu quả chăn nuôi trong bối cảnh giá vật tư đầu vào ở mức cao và đảm bảo về chất lượng thức ăn chăn nuôi.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, trong bối cảnh tình hình khó khăn chung của trong nước và quốc tế, Cục Chăn nuôi phải bám sát 5 đề án ưu tiên thực hiện Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2045 gồm phát triển công nghiệp sản xuất giống vật nuôi; phát triển công nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi; phát triển công nghiệp chuồng trại và xử lý chất thải chăn nuôi; phát triển công nghiệp giết mổ, chế biến và thị trường sản phẩm chăn nuôi và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đẩy mạnh hoạt động khoa học – công nghệ, khuyến nông trong chăn nuôi và tăng cường năng lực quản lý nhà nước ngành chăn nuôi.n
Phương Linh