(Người Chăn Nuôi) – Hiện tượng lộn bít tất thường xảy ra ở những trâu bò cái già, đẻ nhiều lứa, chăm sóc nuôi dưỡng kém, những trường hợp khó đẻ… Khi gặp bệnh này cần xử lý sớm. Nếu để lâu hiệu quả điều trị càng thấp do tử cung bị khô, xung huyết, tổn thương và dễ nhiễm trùng, thậm chí sau đó có thể phải cắt bỏ tử cung hoặc gia súc bị chết.
Bệnh lộn bít tết có thể khiến gia súc bị chết Ảnh: ST
Triệu chứng
+ Thể không hoàn toàn: Khi mới xuất hiện, bộ phận âm đạo lộn ra ngoài có màu đỏ to bằng nắm tay hoặc lớn hơn một ít và chỉ nhìn thấy khi gia súc nằm, khi gia súc đứng dậy thì bộ phận đó lại tụt vào trong xoang chậu. Nếu bệnh tiếp tục phát triển thì bộ phận âm đạo lộn ra ngoài ngày càng to lên không thụt vào được khi con vật đứng dậy.
Nguyên nhân
+ Do tế bào tổ chức âm đạo bị thấm dịch và bị căng ra, sức đàn hồi của tổ chức âm đạo bị giảm sút, tổ chức dây chằng âm đạo bị căng quá mức.
+ Do thức ăn không đầy đủ. Khẩu phần ăn không thích hợp, con vật đã già yếu cũng như những yếu tố khác làm sức khỏe nói chung của vật nuôi mẹ bị giảm sút.
+ Do bào thai quá to hoặc đa thai, áp lực xoang bụng và xoang chậu quá cao, nhất là khi con vật nằm trên nền chuồng quá dốc về phía đuôi.
+ Do kế phát từ một số bệnh nội khoa như: viêm dạ dày và ruột cấp tính, táo bón, ỉa chảy, chướng bụng đầy hơi, bội thực… hoặc do trong quá trình điều trị bệnh dùng thuốc kích thích không đúng liều lượng làm cho con vật rặn mạnh, cơ quan sinh dục co bóp tạo điều kiện cho âm đạo dễ dàng lộn ra ngoài.
– Hộ lý:
Vô trùng niêm mạc âm đạo và đưa âm đạo về vị trí cũ. Rửa âm đạo bằng các dung dịch sát trùng ở nồng độ thích hợp: thuốc tím 0,1%, Rivanol 0,1%, axit boric 3%, phèn chua 2%, nước muối 5% hoặc các loại nước sắc của các lá chát như: búp sim, búp ổi, nước chè đặc… Sau khi đã rửa sạch thấm khô thì dùng glyxerin iôt 2 – 3% hoặc các loại thuốc kháng sinh mỡ như Tetracyclin, mỡ Penicillin… lên khắp niêm mạc bị xây xát. Sau đó tiến hành thủ thuật đưa âm đạo về vị trí cũ. Để tránh hiện tượng làm xây xát niêm mạc và gây nhiễm trùng âm đạo, người tiến hành thủ thuật phải cắt ngắn móng tay và phải vô trùng tay cẩn thận. Khi đưa âm đạo về vị trí cũ cần phải tiến hành từ từ, dần dần và chỉ đưa vào khi gia súc ngừng rặn. Sau khi đưa âm đạo về vị trí cũ cần đề phòng hiện tượng tái phát bằng các biện pháp sau:
+ Để tránh hiện tượng nhiễm trùng cho cơ thể dùng các loại kháng sinh tiêm vào bắp thịt. Ngoài ra chú ý trợ sức, trợ lực cho con vật.