(Người Chăn Nuôi) – Phân tích vòng đời của ngành chăn nuôi heo và áp dụng các biện pháp bền vững từ chăn nuôi đến chế biến sẽ thúc đẩy sự chuyển đổi theo hướng thân thiện hơn với môi trường và nâng cao phúc lợi động vật.
Thức ăn bền vững hơn
90% thức ăn chăn nuôi thường bao gồm đậu nành và ngũ cốc. Các loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch và ngô được sản xuất rộng rãi tại châu Âu, trong khi đậu nành phải nhập khẩu. Tuy nhiên, đậu nành nhập khẩu có thể liên quan đến quá trình phá rừng. Vì vậy, các trang trại nên ưu tiên mua đậu nành có chứng nhận bền vững.
Ngoài đậu nành, các nguồn protein khác như cây họ đậu (đậu Hà Lan) cũng có thể được tăng cường. Nhiều quốc gia gồm Pháp và Đức, đang nghiên cứu cách trồng thêm các loại cây giàu protein, hoặc thu nhận protein từ các nguồn thay thế như vi tảo, côn trùng hoặc nấm lên men.
Mặt khác, nâng cao hiệu quả và độ chính xác trong việc cho heo ăn (cung cấp thức ăn phù hợp cho từng giai đoạn phát triển và điều chỉnh lượng protein theo nhu cầu dinh dưỡng) giúp giảm lượng nitơ trong chất thải.
Giảm phát thải và xử lý phân chuồng
Hiện nay, có nhiều công nghệ xử lý phân lỏng được áp dụng nhằm tối ưu hóa quản lý nhưng hạn chế lớn nhất là lượng nước cao, khiến chi phí vận chuyển đắt đỏ. Công nghệ phổ biến nhất hiện nay là tách chất rắn – lỏng, giúp thu được phần rắn có hàm lượng dinh dưỡng cao. Trong khi đó, phần lỏng còn lại được sử dụng tại các khu vực lân cận để giảm thiểu chi phí vận chuyển.
Mức độ áp dụng các công nghệ mới nhằm cải thiện quản lý bùn thải vẫn còn khá thấp do những hạn chế về kinh tế, kỹ thuật và pháp lý. Do đó, các nghiên cứu đang tập trung phát triển những công nghệ mới để tạo ra các sản phẩm giá trị gia tăng cao, chủ yếu là phân bón sinh học từ chất thải chăn nuôi.
Một trong những sản phẩm giá trị gia tăng quan trọng thu được từ phân chuồng là khí sinh học. Tuy nhiên, quá trình sản xuất khí sinh học tạo ra một phụ phẩm mới là bã thải cần phải được quản lý hiệu quả. Hiện nay, Đan Mạch đã triển khai các hệ thống quản lý phân chuồng và sản xuất khí sinh học với khoảng 50 nhà máy, trong đó có những cơ sở quy mô lớn hàng đầu châu Âu.
Cải thiện phúc lợi động vật và phân loại trang trại
Các trang trại nuôi heo đã thay đổi đáng kể về cấu trúc, như áp dụng hệ thống chăn nuôi không lồng. Cạnh đó, các vật liệu làm giàu môi trường như rơm, gỗ cũng được bổ sung, giúp heo thể hiện các hành vi tự nhiên như khám phá môi trường xung quanh. Đồng thời, tự động hóa và các công nghệ tiên tiến, như cảm biến theo dõi sức khỏe vật nuôi, đã tối ưu hóa hiệu quả hoạt động của trang trại.
Thụy Điển và Hà Lan nổi tiếng về thực thi nghiêm ngặt các tiêu chuẩn phúc lợi động vật, bao gồm việc cấm các biện pháp gây tranh cãi như cắt đuôi. Thay vào đó, họ tập trung cải thiện điều kiện môi trường trong chuồng trại, nhằm giảm căng thẳng và khuyến khích các hành vi tự nhiên của động vật.
Chế biến bền vững hơn
Một giải pháp đáng cân nhắc để giảm năng lượng tiêu thụ và khí thải trong quá trình giết mổ và chế biến là sử dụng năng lượng tái tạo, nâng cao hiệu suất năng lượng của cơ sở hoặc giảm lượng nước sử dụng.
Trung tâm Công nghệ Đa dạng sinh học, Sinh thái học và Công nghệ Môi trường – Thực phẩm (CT BETA) thuộc Đại học Vic – Đại học Trung ương Catalonia (UVic-UCC) đã xây dựng một hướng dẫn nhằm thúc đẩy việc thu hồi và tái sử dụng nước trong chế biến thịt, dựa trên kết quả và kết luận từ các dự án nghiên cứu và chuyển giao tri thức.
Việc quản lý phụ phẩm từ lò mổ cũng cần được cải thiện, nhằm xác định cách tối ưu để tận dụng từng loại phụ phẩm hoặc chất thải hữu cơ thu được (phế liệu thịt, máu, xương, da, bùn thải).
Để ngành chăn nuôi heo phát triển bền vững hơn, cần nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên, quản lý chất thải đúng cách và áp dụng các nguồn protein địa phương. Việc cải thiện phúc lợi động vật cũng đóng vai trò quan trọng. Bên cạnh đó, ứng dụng các công nghệ đổi mới trong tất cả các giai đoạn, từ chăn nuôi đến chế biến, có thể giúp giảm tác động đến môi trường và nâng cao tính bền vững.
VŨ ĐỨC
(Theo Pig333)
